OMJ! : Oh My Jesus!****

OMJ! : Oh My Jesus!**** Facebook Twitter
Andres Serrano, Piss Christ (1987)
0

Η απεικόνιση ή όχι των θείων προσώπων έχει απασχολήσει την ανθρωπότητα κατά τα βυζαντινά χρόνια και βγήκε στο προσκήνιο με την διαμάχη εικονολατρών και εικονομάχων τον 8ο αιώνα. Σήμερα, πάλι, στον 21ο, το πρόβλημα έγκειται περισσότερο στα μέσα και το περιβάλλον που τοποθετείται το θείο πρόσωπο και όχι στην απεικόνιση καθεαυτή και αυτό γιατί τα θέματα θρησκευτικού χαρακτήρα περιβάλλονται από την «αόρατη σινδόνη» του πουριτανισμού. Το πρόσωπο του Χριστού, συγκεκριμένα, συνεχίζει να αποτελεί πηγή έμπνευσης και για τους σύγχρονους καλλιτέχνες, ακόμη και διαφημιστές, πολλές φορές όμως αυτή η σύγχρονη ματιά δημιουργεί και αντιδράσεις από τις θρησκευτικές κοινότητες.


Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το έργο του Andres Serrano, Piss Christ, που είναι, όπως συνηγορεί και ο τίτλος, μια φωτογραφία μιας φιγούρας του Εσταυρωμένου βυθισμένη στα ούρα του καλλιτέχνη. Το έργο φυσικά συνοδεύεται από ένα ιστορικό αναταραχών και βανδαλισμών σε όποιο χώρο, μουσείο ή γκαλερί και αν εκτίθεται. Δυο μόλις χρόνια μετά την πρώτη έκθεση, το 1989, ο τότε γερουσιαστής της Β.Καρολίνα κατάφερε να μειώσει την επιχορήγηση του αμερικάνικου κράτους στον Εθνικό Οργανισμό Προώθησης των Τεχνών, που είχε δώσει χορηγία στον καλλιτέχνη.

Το όνομα του Ιησού αποτελεί σίγουρα ένα μεγάλο brand-name, που δεν έμεινε αναξιοποίητο από επίδοξους καλλιτέχνες και ανέδειξε τον Υιό του Θεού σε ίνδαλμα της σύγχρονης ποπ κουλτούρας-τρέμε Marilyn!


Φαίνεται, λοιπόν, ότι ο Serrano δημιούργησε ένα ρεύμα, αφού την ίδια χρονιά με το Serrano, ένας άλλος καλλιτέχνης ονόματι David Wojnarowicz παρουσίασε την ταινία "A Fire in my Belly" σε φίλμ 8mm. Η ταινία είχε ως εφαλτήριο την κοινωνική υπόσταση του,«άγνωστου» μέχρι τότε, ιού του AIDS και αποδοκιμάστηκε έντονα λόγω της επίμαχης σκηνής των μυρμηγκιών, που φαίνεται να περπατούν πάνω στο ματωμένο σώμα του Σταυρωμένου Χριστού. Πρόσφατα, το 2010, η ταινία εντάχθηκε σε ένα project της Εθνικής Γκαλερί του Smithsonian και αφαιρέθηκε λίγους μήνες αργότερα, με παρέμβαση των Ρεπουμπλικάνων στο Κονγκρέσο, με την πρόφαση της «κακής χρήσης των φόρων των πολιτών».


Το όνομα του Ιησού αποτελεί σίγουρα ένα μεγάλο brand-name, που δεν έμεινε αναξιοποίητο από επίδοξους καλλιτέχνες και ανέδειξε τον Υιό του Θεού σε ίνδαλμα της σύγχρονης ποπ κουλτούρας-τρέμε Marilyn! Η αναπαράσταση βιβλικών σκηνών με πρωταγωνιστές τους Barbie και Ken των αργεντίνων Pevelli και Paolini, γρανίτες με ξυλάκι χαραγμένο τον Εσταυρωμένο του Errazuriz και ένα τεράστιο σοκολατένιο άγαλμα ύψους 1,80m του Cavallaro, αποτελούν μερικά απτά παραδείγματα που εκτέθηκαν για σύντομο χρονικό διάστημα λόγω αντιδράσεων της Καθολικής Εκκλησίας. Επίσης, ο Mideo Cruz αφιέρωσε μια ολόκληρη έκθεση με τίτλο "Poleteismo" στο Πολιτιστικό Κέντρο των Φιλιππινών, όπου εκτείθονταν διάφορα θρησκευτικά έργα, όπως ένα άγαλμα του Ιησού με τα αυτιά του Mickey Mouse. Η έκθεση αυτή έκλεισε πρόωρα και οι οργανωτές όσο και ο καλλιτέχνης αποδοκιμάστηκαν σκληρά από την κοινωνία των Φιλιππινών.


Την επικρατούσα μορφή του Ιησού με λευκό δέρμα αμφισβήτησε ο νοτιοαφρικανός Ronald Harrison, όταν δημιούργησε τον πίνακα "The Black Christ" και τον παρουσίασε στις αρχές του '60 στο CapeTown. Η σύνθεση έχει ως εξής: Χριστός στον Σταυρό ήταν ο Πρόεδρος του ανεπίσημου Συμβουλίου της Αφρικής Albert Luthuli και Ρωμαίοι στρατιώτες ο τότε πρώην πρωθυπουργός και υπουργός άμυνας, με τον πρώτο να θεωρείται «αρχιτέκτονας του απαρτχάιντ». Ο Harrison τελικά τράβηξε κυριολεκτικά τα «Πάθη του Χριστού» από την αστυνομία και το έργο φυλάσσεται σήμερα σε αποθήκη. Αποτέλεσμα της στροφής του εβραίου Marc Chagall την δεκαετία του '30 και του '40 προς τις θρησκευτικές συνθέσεις, υπήρξε και το έργο του «Λευκή Σταύρωση» με τον Χριστό στο ρόλο Εβραίου μάρτυρα. Ο πάλαι ποτέ ρομαντικός ζωγράφος με τις ζωηρές σκηνές αγάπης, αρμονίας και χαράς, καταγγέλλει τον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο και το Ολοκαύτωμα, που τον ανάγκασε να εγκαταλείψει την χώρα μαζί με την οικογένειά του και να ξενιτευτεί σε Ρωσία και Αμερική.


Οι θρησκευτικές σκηνές στην τέχνη είχαν ανέκαθεν ιδιάζουσα θέση, το ίδιο και τα θεία πρόσωπα. Εξάλλου, η Αγία Γραφή και οι προσωπογραφίες ήταν το κύριο θέμα των παραγγελιών στους ζωγράφους για πολλούς αιώνες. Σήμερα όμως δεν μπορούμε να ισχυριστούμε ότι υπάρχει περισσότερη ασέβεια προς τους αγίους και τα θεία, εξαιτίας της «κρίσης αξιών», του «υλικού ευδαιμονισμού» και της «ελλιπούς παιδείας». Το δικαίωμα στην ελεύθερη έκφραση είναι καθολικό και αναφαίρετο, οπότε είναι παράλογο όποιο έργο δεν συνάδει με τις πεποιθήσεις και την αισθητική λίγων, να αφαιρείται έπειτα από απόφαση των συνταγματικών αρχών ενώ έχει ήδη επιλεγεί από μια καταρτισμένη επιτροπή, με καταστατικά και νόμους που υποδεικνύονται από την ίδια δημόσια αρχή- γιατί τότε αυτοακυρώνεται.

OMJ! : Oh My Jesus!**** Facebook Twitter
Alexander Kosolapov, This Is My Blood (2001)
 

0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ