Αλλαγές στην οικονομική συμπεριφορά των Ευρωπαίων προκάλεσε το lockdown για τον περιορισμό της εξάπλωσης του κορωνοϊού.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και της Τράπεζας της Αγγλίας, τα οποία επικαλούνται οι Financial Times, οι καταθέσεις στις τράπεζες της Ευρώπης αυξήθηκαν λόγω της πανδημίας. Παράλληλα, οι οικονομολόγοι άρχισαν να ανησυχούν μήπως οι καταναλωτές δεν είναι εκείνοι οι οποίοι θα αιμοδοτήσουν την ανάκαμψη της εξασθενημένης οικονομίας με εργαλείο την κατανάλωση.
Ειδικότερα, όπως αναφέρεται στο σχετικό δημοσίευμα, τα ποσοστά αποταμίευσης στις τέσσερις από τις πέντε μεγαλύτερες οικονομίες της Ευρώπης αυξήθηκαν σημαντικά και αρκετά παραπάνω από τον μέσο όρο τον Μάρτιο. Στην περίπτωση της Γαλλίας, τον μήνα αυτό οι άνθρωποι αποταμίευσαν περί τα 20 δισ. ευρώ έναντι του μέσου όρου των 3,8 δισ. ευρώ. Βάσει ξεχωριστών στοιχείων της Τράπεζας της Γαλλίας, από τη στιγμή που ξέσπασε η πανδημία και έως τα μέσα Μαΐου, οι αποταμιεύσεις είχαν αυξηθεί κατά 60 δισ. ευρώ και πλέον, όπερ σημαίνει ότι όσο εξελισσόταν η ασθένεια, τόσο αυξανόταν η διάθεση αποταμίευσης.
Ρεκόρ αποταμίευσης στην Βρετανία
Οι Ιταλοί εξοικονόμησαν 16,8 δισ. ευρώ τον Μάρτιο, έναντι 3,4 δισ. ευρώ, που ήταν ο μέσος όρος, ενώ στην Ισπανία αντίστοιχα αποταμιεύθηκαν 10,1 δισ. ευρώ και ο μέσος όρος ήταν 2,3 δισ. ευρώ. Στη Βρετανία οι πολίτες «έβαλαν στην άκρη» ένα ποσό-ρεκόρ της τάξεως των 13,1 δισ. στερλινών (14,7 δισ. ευρώ), το οποίο αποτελεί μηνιαία αύξηση-ρεκόρ. Αντιθέτως, στη Γερμανία, τη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης, η αποταμίευση στις τράπεζες περιορίστηκε, διότι οι άνθρωποι κράτησαν τα χρήματα στο σπίτι τους. Από τα τέλη Ιανουαρίου έως τις αρχές Μαΐου στη χώρα το ρευστό σε κυκλοφορία αυξήθηκε κατά σχεδόν 40 δισ. ευρώ.
Ο Φίλιπ Λέιν, ανώτατος οικονομολόγος στην ΕΚΤ παρατηρεί ότι «η αξιοσημείωτη αύξηση της αποταμίευσης από τα νοικοκυριά συνιστά ένα σημαντικό μακροοικονομικό ζήτημα, καθώς καθίσταται εμφανές πως τα νοικοκυριά αυτά δεν επιθυμούν να κάνουν αγορές».
Όπως επισημαίνουν οι FT, ενδεχομένως μετά την αρχική φάση της πανδημίας οι άνθρωποι να έχουν διάθεση να καταναλώσουν, αν και η Κομισιόν προβλέπει ότι τα υψηλά ποσοστά αποταμίευσης θα διατηρηθούν όλη τη χρονιά – από το 12,8% του διαθεσίμου εισοδήματος, που εξοικονομείτο πέρυσι, το ποσοστό ανήλθε φέτος στο 19% και αναμένεται να υποχωρήσει στο 14,5% του χρόνου.
Σε ομόλογα τα ποσά που αποταμιεύτηκαν;
Η γερμανική ασφαλιστική εταιρεία Allianz προβλέπει ότι μέχρι το τέλος του 2020 οι Ευρωπαίοι θα έχουν εκοικονομήσει 400 δισ. ευρώ επιπλέον, ποσό που ισοδυναμεί με το 3% της οικονομίας της ΕΕ. Η ιδιωτική κατανάλωση σε μεγάλο μέρος της Ευρώπης μειώθηκε περισσότερο από το ένα τρίτο, καθώς οι αυστηροί αποκλεισμοί ανάγκασαν πολλές επιχειρήσεις να κλείσουν και τους καταναλωτές να μείνουν στο σπίτι, αναφέρει η Allianz.
Ωστόσο, ορισμένοι κεντρικοί τραπεζίτες και οικονομολόγοι υποστηρίζουν ότι η τάση αποταμίευσης θα μπορούσε να έχει θετική επίδραση: οι υψηλότερες αποταμιεύσεις των νοικοκυριών θα μπορούσαν να επενδυθούν σε κρατικά ομόλογα.
Η ΕΚΤ αναμένει ότι τα επίπεδα χρέους των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων θα αυξηθούν κατά περίπου 20% του ΑΕΠ ως αποτέλεσμα της κρίσης του κορωνοϊού, ωστόσο ο Φίλιπ Λέιν εξέφρασε την ελπίδα ότι οι Ευρωπαίοι αποταμιευτές θα αγοράσουν μεγαλύτερο μέρος αυτό το χρέος.
Με πληροφορίες από Financial Times/Καθημερινή
σχόλια