ΥΠΟΨΗΦΙΟΤΗΤΑ ΔΙΑΜΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ ΓΙΑ ΤΟΝ ΟΟΣΑ
Η Ελλάδα θα προτείνει ως υποψήφια για τη θέση του Γενικού Γραμματέα του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) την πρώην Επίτροπο και Υπουργό, Άννα Διαμαντοπούλου.
Η κίνηση αυτή του πρωθυπουργού Κυρ. Μητσοτάκη είναι πολιτικά ευφυής, και συνεπής με τις έως τώρα διακηρύξεις και επιλογές του για άνοιγμα στον κεντρώο χώρο. Ανεξαρτήτως αυτών, θα πρέπει να ευχηθούμε ανεπιφύλακτα καλή επιτυχία στην κυρία Διαμαντοπούλου.
Υπάρχει, πάντως, μια ειρωνεία της Ιστορίας. Το ΠΑΣΟΚ (όχι το ΚΙΝΑΛ) βρέθηκε στο στόχαστρο επί σειρά ετών τόσο της Νέας Δημοκρατίας όσο και του ΣΥΡΙΖΑ. Έχουν ακουστεί τα πάντα για αυτό το κόμμα που δέσποσε στη μεταπολίτευση, και εξακολουθούν να λέγονται. Τώρα, η Νέα Δημοκρατία παίρνει τα μισά στελέχη του και ο ΣΥΡΙΖΑ τα άλλα μισά. Πώς γίνεται να βρίζουν το ΠΑΣΟΚ, και συγχρόνως να παίρνουν στελέχη του;
Το μόνο επιχείρημα που μπορώ να σκεφτώ είναι ότι αυτούς που παίρνει το ένα κόμμα είναι οι καλοί, ενώ οι του άλλου κόμματος οι κακοί. Σε κάθε περίπτωση, όμως, το άθροισμα θα είναι ότι στο ΠΑΣΟΚ ήταν είτε όλοι καλοί είτε όλοι κακοί. Εξαρτάται πώς κάνεις την πρόσθεση.
• • •
ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΤΕΛΙΚΗ ΣΥΓΚΡΟΥΣΗ ΣΤΗ ΛΕΥΚΟΡΩΣΙΑ
Οδεύουμε προς τελική σύγκρουση του Λουκασένκο και της αντιπολίτευσης με άγνωστες συνέπειες, όπως δείχνουν δύο γεγονότα.
Το πρώτο είναι το «Λαϊκό Τελεσίγραφο» της εξόριστης, πρώην υποψήφιας για την προεδρία, Σβετλάνα Τιχανόφσκαγια, με το οποίο τίθεται καταληκτική ημερομηνία η 25η Οκτωβρίου για να ικανοποιηθούν τρία αδιαπραγμάτευτα αιτήματα:
1. Ο Λουκασένκο πρέπει να παραιτηθεί.
2. Η βία στους δρόμους πρέπει να σταματήσει.
3. Οι πολιτικοί κρατούμενοι πρέπει να αφεθούν ελεύθεροι.
Αν δεν ικανοποιηθούν τα αιτήματα, θα κηρυχθεί πανεθνική απεργία.
Το δεύτερο γεγονός είναι η ανακοίνωση από το υπουργείο Εσωτερικών ότι εφεξής επιτρέπεται η χρήση θανατηφόρων όπλων εναντίον εξτρεμιστών σε διαδηλώσεις.
Αν η διεθνής κοινότητα δεν θελήσει ή δεν μπορέσει να παρέμβει αποφασιστικά, υπάρχουν βάσιμοι φόβοι ότι θα χυθεί αίμα. Τίποτε δεν δείχνει ότι ο Λουκασένκο θα ικανοποιήσει τα αιτήματα. Απεναντίας, μεγάλη είναι η πιθανότητα να υπάρξουν σφοδρές συγκρούσεις και νεκροί. Η πιο πρόσφατη απόδειξη της καθεστωτικής ωμότητας είναι η βίαιη διάλυση πριν από δύο μέρες διαδήλωσης συνταξιούχων χρησιμοποιώντας χημικά.
• • •
ΠΕΡΙ ΓΥΝΑΙΚΩΝ
Όλες οι δημοσκοπήσεις στις ΗΠΑ δείχνουν συντριπτική στήριξη των γυναικών υπέρ του Μπάιντεν και πιο ισορροπημένα ποσοστά των ανδρών υπέρ των δύο υποψηφίων.
Ο Αλεξίς ντε Τοκβίλ το είχε καταλάβει (Η Δημοκρατία στην Αμερική, κεφ. XII): «και αν με ρωτούσαν, τώρα που φθάνω στο τέλος αυτού του έργου, στο οποίο μίλησα για τόσα σπουδαία πράγματα που έκαναν οι Αμερικανοί, σε τι κυρίως οφείλεται η μοναδική ευημερία και αυξανόμενη δύναμη αυτού του λαού, θα έπρεπε να απαντήσω: στην ανωτερότητα των γυναικών τους».
Προσπαθώ να φανταστώ τι θα έγραφε ο ντε Τοκβίλ βλέποντας τις Λευκορωσίδες στις μέρες μας. Οι γυναίκες έχουν πάρει πάνω τους τον αγώνα κατά του Λουκασένκο, έχουν δείξει απίστευτο κουράγιο, φαντασία και αντοχή, οι δε ηγέτες του κινήματος, διόλου παραδόξως, γυναίκες είναι.
Μια εξήγηση, που διάβασα πρόσφατα, ανάγει αυτόν τον δυναμισμό των γυναικών στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Με τα λόγια της νομπελίστριας Σβετλάνα Αλεξίεβιτς ενώπιον της Σουηδικής Ακαδημίας: «Στη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, ένα Λευκορώσος στους τέσσερις πέθανε στο μέτωπο ή στην αντίσταση. Ο δικός μας κόσμος, των μετά τον πόλεμο παιδιών, ήταν ένας κόσμος γυναικών. Θυμάμαι προπαντός ότι οι γυναίκες μιλούσαν όχι για τον θάνατο, αλλά για την αγάπη».
Ξεπερνώντας τον εαυτό τους, αυτές οι γυναίκες συνέβαλαν καθοριστικά στην ανοικοδόμηση της χώρας, κατεδαφίζοντας συγχρόνως και τις προκαταλήψεις για το τι μπορούν να καταφέρουν. Όταν ο Λουκασένκο απευθύνεται περιφρονητικά προς τις Λευκορωσίδες λέγοντας ότι είναι κατάλληλες μόνο για την κουζίνα, περιφρονεί μνήμες που πέρασαν από στόμα σε στόμα, και εύκολα καταντάει καρικατούρα ενός παλαιομοδίτικου ανδρισμού.
• • •
JE SUIS SANNA
Μια φωτογραφία της πρωθυπουργού, Σάνα Μάριν, αναστατώνει τη Φιλανδία. Η Μάριν φωτογραφήθηκε για το γυναικείο περιοδικό Trendi με βαθύ ντεκολτέ και βίντατζ κολιέ της Καλεβάλα.
Αμέσως ξεκίνησε η επίθεση από τους αντιπάλους της με κύριο επιχείρημα ότι παριστάνει το μανεκέν, ενώ η πανδημία είναι σε έξαρση.
Φυσικά, υποστηρικτές της και μη πέρασαν αμέσως στην αντεπίθεση, καταγγέλοντας τον «μισογυνισμό» και τα «διπλά πρότυπα», το δε χάσταγκ «Imwithsanna» («Είμαι με τη Σάνα») έγινε δημοφιλέστατο.
Όπως συμβαίνει σε όλες τις πολιτικές διαμάχες, δεν άργησαν και τα κτυπήματα κάτω από τη μέση. Οι υποστηρικτές της δημοσίευσαν φωτογραφίες ημίγυμνων ανδρών πολιτικών, και νίκησαν κατά κράτος...
• • •
Η ΙΔΕΟΛΟΓΙΑ ΕΧΕΙ ΠΟΛΥ ΒΑΡΟΣ
Μεταφρασμένο σε 40 γλώσσες και με 2.500.000 πωλήσεις, το βιβλίο του Τομά Πικετί «Το κεφάλαιο τον 21ο αιώνα» (Πόλις) υπήρξε μια πρωτοφανής συγγραφική και εμπορική επιτυχία. Εξαιρώντας τα σχετικά διδακτικά εγχειρίδια, δεν γνωρίζω άλλο βιβλίο οικονομικών τα τελευταία τουλάχιστον 20-30 χρόνια, που να ξεπέρασε τις λίγες δεκάδες χιλιάδες πωλήσεις.
Τέτοιες μέρες πέρυσι έκλεινε ένα μήνα στα βιβλιοπωλεία το νέο του βιβλίο «Κεφάλαιο και ιδεολογία» (Capital et idéologie, Seuil), τον δε περασμένο Ιανουάριο κυκλοφορούσε η αμερικανική μετάφρασή του (πάχους 5,7 εκατοστά και βάρους 1,5 κιλό).
Στις αμερικανικές εκδόσεις, το μεν πρώτο ζυγίζει 0,95 κιλά, το δε δεύτερο 1,5 κιλό. Το αβίαστο συμπέρασμα είναι ότι η ιδεολογία έχει μεγάλο βάρος.
Σοβαρά τώρα, για να πάρετε μια ιδέα τι πραγματεύεται το νέο βιβλίο, αντιγράφω την πρώτη παράγραφο από την Εισαγωγή του:
«Κάθε ανθρώπινη κοινωνία οφείλει να δικαιολογεί τις ανισότητές της: πρέπει να βρει τους λόγους τους, ελλείψει των οποίων το σύνολο του πολιτικού και κοινωνικού οικοδομήματός της απειλείται με κατάρρευση. Κάθε εποχή παράγει έτσι ένα σύνολο αντιφατικών ρητορειών και ιδεολογιών που αποβλέπουν να νομιμοποιήσουν την ανισότητα όπως υπάρχει ή θα έπρεπε να υπάρχει, και να περιγράψει τους οικονομικούς, κοινωνικούς και πολιτικούς κανόνες που επιτρέπουν να δομηθεί το σύνολο. Από τούτη την αντιπαράθεση, αναδύονται γενικά μία ή περισσότερες δεσπόζουσες αφηγήσεις επί των οποίων εδράζονται τα υφιστάμενα καθεστώτα των ανισότητων».
Δεν πιστεύω ότι θα φθάσει σε πωλήσεις το «Το κεφάλαιο τον 21ο αιώνα», αλλά δεν ξέρω επίσης συγγραφέα που δεν θα ήταν κατευχαριστημένος αν το βιβλίο του πωλούσε μερικές εκατοντάδες χιλιάδες αντίτυπα.