Ενώ το δεύτερο κύμα κορωνοϊού σαρώνει τον πλανήτη, η εικόνα δεν είναι ίδια σε όλες τις χώρες και το Bloomberg συνέταξε μία λίστα με τα καλύτερα και τα χειρότερα μέρη που μπορεί να βρεθεί κανείς στην τρέχουσα φάση της πανδημίας.
Από τις 191 χώρες και περιοχές του πλανήτη που έχουν πληγεί, το Bloomberg κατατάσσει τις 53 οικονομίες του κόσμου που πλησιάζουν ή ξεπερνούν τα 200 δισ. ευρώ - συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας.
Στα δέκα κριτήρια περιλαμβάνεται η έξαρση των κρουσμάτων, ο ρυθμός θνητότητας, οι δυνατότητες για τεστ και οι κλεισμένες συμφωνίες για επικείμενα εμβόλια. Υπόψιν λαμβάνονται επίσης οι δυνατότητες των εθνικών συστημάτων υγείας, ο αντίκτυπος των περιοριστικών μέτρων στην οικονομία και η ελευθερία στη μετακίνηση των πολιτών.
Ανεπτυγμένες οικονομίες όπως οι ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο, που πριν την πανδημία θεωρούνταν από τις πιο θωρακισμένες, σαρώθηκαν από μαζικά κύματα μολύνσεων και lockdown που οδήγησαν δεκάδες εκατομμύρια πολίτες στην ανεργία, ενώ στον «απρόσμενο αντίποδα», αναπτυσσόμενα κράτη τα κατάφεραν πολύ καλύτερα περιορίζοντας τον ιό και τις συνέπειές του.
Το Bloomberg ανέλυσε όλα τα δεδομένα για να προσδιορίσει τις καλύτερες περιοχές αυτή την περίοδο, ενόψει της έγκρισης αποτελεσματικών εμβολίων: ποιες χώρες διαχειρίστηκαν καλύτερα την κρίση για την κοινωνία και την οικονομία και ποιες θα εξασφαλίσουν πιο γρήγορα τους απαραίτητους για την ανοσία εμβολιασμούς;
Top 10 και η θέση της Ελλάδας
Πρώτη στον κόσμο είναι η Νέα Ζηλανδία με 0% θνητότητα τον τελευταίο μήνα, ενώ ακολουθούν η Ιαπωνία, η Ταϊβάν, η Νότια Κορέα και η Φινλανδία. Την πρώτη δεκάδα κλείνουν Νορβηγία, Αυστραλία, Κίνα, Δανία και Βιετνάμ.
Η Γερμανία είναι 14η και οι ΗΠΑ στην 18η θέση (κυρίως λόγω της επικείμενης διαθεσιμότητας εμβολίων). Η Τουρκία εμφανίζεται στην 30η θέση και ακολουθεί η Ελλάδα στην 31η, πάνω από τη Σαουδική Αραβία στην 32η.
Η Ιταλία είναι 40η, η Γαλλία 45η και το Βέλγιο 50ο, ενώ τελευταίο στην λίστα είναι το Μεξικό, όπου οι αρχές δεν είναι πλέον σε θέση να καταγράψουν ούτε τους θανάτους.
Δείτε τον πίνακα
Το μικρό, νησιωτικό κράτος της Νέας Ζηλανδίας στην κορυφή της λίστας, επέβαλε lockdown στις 26 Μαρτίου, πολύ πριν τον πρώτο θάνατο από Covid-19 στο έδαφός του, κλείνοντας τα σύνορά του παρά την εξάρτησή από τον τουρισμό. Η πρωθυπουργός Τζασίντα Άρντερν είχε ξεκαθαρίσει πως θα επιδίωκε στην εξάλειψη του ιού, επενδύοντας σε τεστ, ιχνηλάτηση και κεντρική στρατηγική καραντίνας για να τερματίσει την εσωτερική μετάδοση.
«Έχοντας καταφέρει σε μεγάλο βαθμό τον στόχο, οι Νεοζηλανδοί ζουν βασικά χωρίς Covid» πια. Με ελάχιστες μεταδόσεις στην κοινότητα τους τελευταίους μήνες, ακόμα και οι συναυλίες και οι μεγάλες συγκεντρώσεις επιτρέπονται πια.
Στην δεύτερη θέση η Ιαπωνία, ακολούθησε ένα διαφορετικό μονοπάτι, καθώς δεν έχει την νομοθετική δυνατότητα να επιβάλει lockdown. Εξαιτίας των παλιότερων εξάρσεων φυματίωσης, η χώρα είχε διατηρήσει ένα καλά επανδρωμένο σύστημα υγείας με ιχνηλάτες που γρήγορα αναπτύχθηκαν και για την Covid-19. Τα υψηλά επίπεδα κοινωνικής εμπιστοσύνης και συνεργασίας, μεταφράστηκαν σε τήρηση των μέτρων όπως η χρήση μάσκας και η αποφυγή συνωστισμού.
Παρότι τώρα η Ιαπωνία καταγράφει νέα άνοδο στις μολύνσεις εν μέσω χειμώνα, το κράτος των 120 εκατομμυρίων κατοίκων καταγράφει μόλις 331 σοβαρές περιπτώσεις Covid-19 την ώρα που η Γαλλία με το μισό μέγεθος μετρά 5.000 διασωληνωμένους σε μονάδες εντατικής θεραπείας.
Το νησί της Ταϊβάν που βρίσκεται στην τρίτη θέση, τα κατάφερε παρά τους ισχυρούς δεσμούς με την Κίνα όπου ήταν το αρχικό επίκεντρο της πανδημίας. Οι πληροφορίες που είχαν διαρρεύσει από την Γούχαν στάθηκαν αρκετές για την Ταϊβάν, που έδρασε γρήγορα, θέτοντας απαγορεύσεις και περιορισμούς για την είσοδο στο έδαφός της.
Το νησί ακολούθησε πρωτοποριακά σχέδια αντιμετώπισης για την προστασία των 23 εκατομμυρίων κατοίκων του, λανσάροντας εφαρμογές για τις περιοχές με τις περισσότερες μολύνσεις και την διαθεσιμότητα μασκών και του λοιπού απαραίτητου εξοπλισμού. Τις τελευταίες 200 και πλέον ημέρες δεν έχει καταγράψει ούτε μία μετάδοση στην κοινότητα και η ζωή έχει επιστρέψει εν πολλοίς στο κανονικό, αν εξαιρέσει κανείς πως τα σύνορά του νησιού παραμένουν κλειστά. Η Ταϊβάν δεν έχει για την ώρα υπογράψει καμία συμφωνία για κάποιο από τα εμβόλια.
Πολλά από τα δέκα κράτη στην κορυφή της λίστας, πήραν καινοτόμες πρωτοβουλίες που αργότερα αποτέλεσαν την δοκιμασμένη λύση για όσες χώρες ακολούθησαν. Ο έλεγχος των συνόρων ήταν βασικό συστατικό επιτυχίας και στην Κίνα, με υποχρεωτική 14ημερη καραντίνα για τους ταξιδιώτες. Φινλανδία και Νορβηγία απαγόρευσαν την είσοδο σε ξένους από τα μέσα Μαρτίου, παρότι είναι ενταγμένες στην Σένγκεν.
Η συγκριτικά χειρότερη επίδοση ορισμένων εκ των πιο αναπτυγμένων δημοκρατιών, όπως οι ΗΠΑ και η Βρετανία, έγινε ακόμα πιο έκδηλη στη σύγκριση με καθεστωτικά κράτη όπως η Κίνα και το Βιετνάμ «εγείροντας ερωτήματα για το αν οι δημοκρατικές κοινωνίες είναι ικανές να αντιμετωπίσουν πανδημίες».
Η λίστα του Bloomberg όμως αποκαθιστά την πραγματικότητα, αφού οχτώ από τα δέκα κορυφαία κράτη του καταλόγου είναι δημοκρατίες και η αντιμετώπιση φαίνεται να εξαρτάται λιγότερο από την υποχρεωτική «πειθαρχία» και περισσότερο από την εμπιστοσύνη και την κοινωνική συνεργατικότητα.
«Η αδυναμία αποτελεσματικής απόκρισης από τις ΗΠΑ, ήταν μία από τις πιο αναπάντεχες εξελίξεις της πανδημίας», με ελλείψεις σε φαρμακευτικό εξοπλισμό, προβλήματα συντονισμού στα τεστ και την ιχνηλάτηση, με παράλληλη πολιτικοποίηση της χρήσης μάσκας. Η κυβέρνηση του απερχόμενου προέδρου Τραμπ εστίασε κυρίως στις θεραπείαε και τα εμβόλια, επενδύοντας 18 δισεκατομμύρια δολάρια για την επιτάχυνση των διαδικασιών, ενώ οι πολιτείες ζητούσαν βοήθεια με την χρηματοδότηση για να αντιμετωπίσουν την κρίση.
Οι ΗΠΑ έχουν παραγγείλει τις περισσότερες δόσεις από οποιοδήποτε άλλο κράτος του πλανήτη - πάνω από 2,6 δισεκατομμύρια. Ωστόσο παραμένουν προκλήσεις για την ανάπτυξη του εμβολίου.
Η δυτική Ευρώπη πλήττεται τώρα από το δεύτερο κύμα, υποχρεώνοντας κυβερνήσεις να επιβάλλουν νέα lockdown. «Η ανάσχεση που επιτεύχθηκε την άνοιξη αναιρέθηκε από την χαλάρωση των περιορισμών, επιτρέποντας τον ιό να φυτευτεί ξανά από τουρίστες του καλοκαιριού», σημειώνει το Bloomberg.
Το Βέλγιο έχει το χειρότερο ποσοστό θνητότητας και από τις 53 οικονομίες, αφού ο ιός εξαπλώθηκε σε οίκους ευγηρίας. Η Βρετανία, η Ιταλία και η Γαλλία βλέπουν έχουν και πάλι έκρηξη κρουσμάτων και θανάτων τους τελευταίους μήνες. Τον Ιούλιο η θετικότητα στην Γαλλία ήταν 1% και στις αρχές του Νοεμβρίου 20%. Μετά το lockdown που επιβλήθηκε στις 30 Οκτωβρίου, τώρα το ποσοστό έχει πάλι πέσει στο 12% (στοιχεία 23ης Νοεμβρίου).
Η «παγίδα» της φτώχειας
Ισχυρά κράτη που δοκιμάστηκαν από τα κρούσματα, όπως οι ΗΠΑ και η Γερμανία, είχαν την οικονομική δυνατότητα για εκτεταμένους ελέγχους και εντατική θεραπεία που περιόρισε τους θανάτους από Covid-19. Όμως οι χώρες της Λατινικής Αμερικής δεν είχαν τους πόρους. Το Μεξικό καταγράφει τώρα θετικότητα 62% και οι αρχές αναγνωρίζουν πως οι θάνατοι από τον κορωνοϊό είναι πολύ περισσότεροι από όσους καταγράφουν τα περιορισμένα τεστ.
Η Βραζιλία, με την τρίτη μεγαλύτερη επιδημία μετά την Ινδία, είναι στην 37η θέση. Ο πρόεδρος Μπολσονάρου, όπως ο Τραμπ και ο πρόεδρος του Μεξικό, είχε επανειλημμένα υποβαθμίσει την απειλή. Τώρα είναι πολύ αργά.
Οι περισσότερες χώρες της Λατινικής Αμερικής δεν θα επανέλθουν στους ρυθμούς ανάπτυξης που είχαν πριν την πανδημία, μέχρι το 2023, και το κατά κεφαλήν εισόδημα θα επιστρέψει στα προηγούμενα επίπεδα το 2025, δηλαδή πιο αργά από κάθε άλλη περιοχή του πλανήτη, σύμφωνα με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.
Η κατάταξη είναι δυναμική και θα αλλάζει καθώς οι χώρες αλλάζουν τις στρατηγικές τους. Ωστόσο «το κενό που άνοιξε ανάμεσα στις οικονομίες που βρίσκονται στην κορυφή και εκείνες που βρίσκονται στον πάτο, είναι πιθανό να διατηρηθεί στην μετά-Covid εποχή, λόγω των μακροχρόνιων συνεπειών, εκτιμά το Bloomberg.
Η πανδημία θα διευρύνει το κενό ανάμεσα στα πλούσια και τα φτωχά έθνη, καθώς περισσότεροι από 150 άνθρωποι θα οδηγηθούν σε συνθήκες ακραίας φτώχειας έως το τέλος της επόμενης χρονιάς. Σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα, οι προσπάθειες για την αντιμετώπιση της φτώχειας θα «γυρίσουν» πίσω τρία χρόνια.
Σε περιοχές όπως η υποσαχάρια Αφρική, η κρίση έχει μακροχρόνιο αντίκτυπο. «Βλέπουμε στην Αφρική ότι καταγράφονται πολύ περισσότεροι θάνατοι από την διακοπή στο βασικό σύστημα υγείας, συμπεριλαμβανομένων των εμβολιασμών. Αυτό προκάλεσε πολύ περισσότερους θανάτους από τον ίδιο τον κορωνοϊό», δήλωσε ο Μπιλ Γκέιτς, που φοβάται μεγάλο πισωγύρισμα και στο σύστημα της εκπαίδευσης.
σχόλια