Η ώρα είναι οκτώ το πρωί και στην αίθουσα της Ολομέλειας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο Στρασβούργο η έντονη κινητικότητα στους διαδρόμους αλλά και στα γεμάτα θεωρεία των δημοσιογράφων καταδεικνύει το υψηλό ενδιαφέρον για την ομιλία της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν για την Κατάσταση της Ένωσης. Πανδημία, κλιματική κρίση, γεωπολιτικές μετατοπίσεις, ανθρώπινα δικαιώματα και η ελευθερία του Τύπου ήταν οι κυριότερες θεματικές στις οποίες αναφέρθηκε, σε μια ομιλία που διήρκεσε περίπου μια ώρα.
Λίγο πριν από τις δέκα το πρωί ώρα Ελλάδας, το επαναλαμβανόμενο χτύπημα ενός κουδουνιού, ένας διαπεραστικός και επίμονος ήχος που ακούγεται παντού, μας προειδοποιεί για την έναρξη της ομιλίας.
«Πολλοί είναι αυτοί που αισθάνονται ότι η ζωή τους έχει παγώσει, ενώ ο κόσμος προχωρεί με γρήγορους ρυθμούς. Η ταχύτητα των γεγονότων και το τεράστιο μέγεθος των προκλήσεων είναι μερικές φορές δύσκολο να κατανοηθούν. Η περίοδος αυτή ήταν επίσης περίοδος ενδοσκόπησης. Με τους ανθρώπους να επαναξιολογούν τη ζωή τους και με ευρείες δημόσιες συζητήσεις για την κατανομή των εμβολίων και τις κοινές αξίες», είπε ξεκινώντας την ομιλία της η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, δίνοντας έναν συναισθηματικό τόνο στα λεγόμενά της.
Κατά τη διάρκεια της ομιλίας της δεν ήταν λίγες οι φορές που χειροκροτήθηκε από τους παριστάμενους ευρωβουλευτές, ενώ στα πρόσωπα των εκπροσώπων του Ευρωκοινοβουλίου διέκρινες είτε αμηχανία είτε συγκρατημένη αισιοδοξία. Άλλωστε, ήταν η πρώτη Covid-free Ολομέλεια στην οποία υπήρχε φυσική παρουσία.
Αναφέρθηκε στον ψηφιακό μετασχηματισμό που θα δημιουργήσει θέσεις εργασίας και θα προωθήσει την ανταγωνιστικότητα, διασφαλίζοντας παράλληλα την τεχνική αριστεία και την ασφάλεια του εφοδιασμού. Μάλιστα, έδωσε ιδιαίτερο βάρος στους νέους και στην εξασφάλιση δικαιότερων συνθηκών εργασίας αλλά και καλύτερης υγειονομικής περίθαλψης.
Στη συνέχεια η κ. Φον ντερ Λάιεν παρουσίασε τις εμβληματικές πρωτοβουλίες που σκοπεύει να αναλάβει η Επιτροπή το ερχόμενο έτος, ενώ παραδέχτηκε σφάλματα και παραλείψεις. Μεταξύ άλλων αναφέρθηκε στις προκλήσεις της πανδημίας, υπενθυμίζοντας ότι η πανδημία μάς έμαθε την αξία του χρόνου. «Ακολουθήσαμε την επιστήμη. Είχαμε αποτελέσματα για την Ευρώπη. Είχαμε αποτελέσματα για τον κόσμο. Το κάναμε με τον σωστό τρόπο, επειδή το κάναμε με τον ευρωπαϊκό τρόπο. Και λειτούργησε», υπογράμμισε με νόημα. Συγχρόνως, εξέφρασε την ανησυχία της για το ποσοστό των ανεμβολίαστων, τονίζοντας ότι: «Έχουμε εξασφαλίσει 1,8 δισεκατομμύρια επιπλέον δόσεις. Αυτό είναι αρκετό για εμάς και για τους γείτονές μας, όταν θα χρειαστούν αναμνηστικές δόσεις. Ας κάνουμε ό,τι είναι δυνατό ώστε να μη μετατραπεί η κατάσταση σε πανδημία των μη εμβολιασμένων».
Επίσης, αναφέρθηκε στον ψηφιακό μετασχηματισμό που θα δημιουργήσει θέσεις εργασίας και θα προωθήσει την ανταγωνιστικότητα, διασφαλίζοντας παράλληλα την τεχνική αριστεία και την ασφάλεια του εφοδιασμού. Μάλιστα, έδωσε ιδιαίτερο βάρος στους νέους και στην εξασφάλιση δικαιότερων συνθηκών εργασίας αλλά και καλύτερης υγειονομικής περίθαλψης.
Συγκεκριμένα υπογράμμισε ότι «εάν θέλουμε να διαμορφώσουμε την Ένωσή μας κατ’ εικόνα τους, οι νέοι πρέπει να μπορούν να διαμορφώσουν το μέλλον της Ευρώπης. Η Ένωσή μας πρέπει να διαθέτει ψυχή και όραμα που θα τους συγκινούν». Και θύμισε μια φράση του Ζακ Ντελόρ, ο οποίος είχε αναρωτηθεί: «Πώς θα οικοδομηθεί η Ευρώπη εάν οι νέοι δεν τη βλέπουν ως συλλογικό έργο και ως κάτι που αντιπροσωπεύει το δικό τους μέλλον;» προσθέτοντας: «Αυτός είναι και ο λόγος που προτείνουμε το 2022 να ανακηρυχθεί Ευρωπαϊκό Έτος Νεολαίας. Ένα έτος αφιερωμένο στη στήριξη και ανάδειξη των νέων, που αφιέρωσαν τόσο πολλά στους άλλους. Επίσης, οι νέοι θα πρέπει να συμμετάσχουν στις συζητήσεις της Διάσκεψης για το μέλλον της Ευρώπης».
Από την ιστορική ομιλία της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής δεν έλειψαν η έμφυλη βία, η ενίσχυση της συνεργασίας στον τομέα της ασφάλειας και της άμυνας, η εμβάθυνση της συνεργασίας της Ε.Ε. με τους στενότερους συμμάχους, η προάσπιση των ευρωπαϊκών αξιών και ελευθεριών, ούτε η προστασία του κράτους δικαίου.
Όσον αφορά το ακανθώδες θέμα της κλιματικής αλλαγής, μίλησε για τη συνεργασία με τους παγκόσμιους εταίρους στο θέμα της γεφύρωσης του ελλείμματος χρηματοδότησης για το κλίμα και γνωστοποίησε ότι: «Θα προτείνουμε τώρα ένα επιπλέον ποσό 4 δισ. ευρώ για τη χρηματοδότηση της καταπολέμησης της κλιματικής αλλαγής έως το 2027. Αναμένουμε όμως από τις Ηνωμένες Πολιτείες και τους εταίρους μας να ενισχύσουν κι αυτοί τις προσπάθειές τους». Και συμπλήρωσε: «Εάν οι ΗΠΑ και η Ε.Ε. γεφυρώσουν από κοινού το χάσμα που υπάρχει στη χρηματοδότηση της καταπολέμησης της κλιματικής αλλαγής, αυτό θα αποτελέσει ισχυρό μήνυμα ότι αναλαμβάνουν παγκόσμιο ηγετικό ρόλο στον τομέα του κλίματος. Είναι ώρα να υλοποιήσουμε τις δεσμεύσεις μας».
Τέλος, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν επέλεξε να κλείσει την ετήσια ομιλία της προχωρώντας σε μια συμβολική ενέργεια. Στην αίθουσα της Ολομέλειας είχε προσκληθεί ως επίτιμη καλεσμένη η Ιταλίδα παραολυμπιονίκης Μπέμπε Βίο, η οποία κέρδισε το χρυσό μετάλλιο στην ξιφασκία. Εμφανώς συγκινημένη, η κ. Φον ντερ Λάιεν δήλωσε: «Ακόμα και με τις υπάρχουσες ατέλειες, η Ένωσή μας είναι υπέροχα μοναδική. Είναι μια Ένωση στην οποία η ατομική μας ελευθερία ενισχύεται μέσα από τη δύναμη του κοινωνικού συνόλου. Μια Ένωση με ψυχή. Δεν είναι εύκολο να βρεις τις κατάλληλες λέξεις για να εκφράσεις την ουσία αυτού του συναισθήματος. Αλλά είναι πιο εύκολο να τις δανείζεσαι από κάποιον που σε εμπνέει. Και για τον λόγο αυτό έχουμε μαζί μας εδώ σήμερα μια επίτιμη προσκεκλημένη. Πολλοί από εσάς ίσως τη γνωρίζετε, είναι μια χρυσή ολυμπιονίκης από την Ιταλία, η οποία φέτος το καλοκαίρι μπήκε στην καρδιά μου. Αλλά αυτό που ενδεχομένως να μη γνωρίζετε είναι ότι μόλις τον Απρίλιο έμαθε ότι η ζωή της βρισκόταν σε κίνδυνο. Υποβλήθηκε σε χειρουργική επέμβαση, πάλεψε και ανέκαμψε. Και μόλις 119 ημέρες αφότου βγήκε από το νοσοκομείο κέρδισε το χρυσό μετάλλιο στους Παραολυμπιακούς Αγώνες. Η ιστορία της είναι μια ιστορία θριάμβου κόντρα σε όλα τα προγνωστικά. Μια ιστορία επιτυχίας που οφείλεται στο ταλέντο, στην αντοχή και σε μια επίμονα θετική προσέγγιση. Αποτελεί αντιπροσωπευτικό δείγμα της γενιάς της: αναλαμβάνει ρόλους ηγετικούς και αγωνίζεται για τα πιστεύω της. Και έχει καταφέρει να τα επιτύχει όλα αυτά ζώντας με βάση το μότο της ότι αν κάτι φαίνεται ανέφικτο, τότε μπορεί να επιτευχθεί: “Se sembra impossibile, allora si puό fare”. Αυτό ήταν το πνεύμα των ιδρυτών της Ευρώπης και αυτό είναι το πνεύμα της επόμενης γενιάς. Ας αντλήσουμε, λοιπόν, έμπνευση από την Μπέμπε και απ’ όλους τους νέους και τις νέες που αλλάζουν την αντίληψή μας για το τι είναι εφικτό».
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.
