Σε λίγες ημέρες συμπληρώνονται δύο μήνες από την στρατιωτική εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, στοιχίζοντας τη ζωή σε χιλιάδες ανθρώπους και εκτοπίζοντας εκατομμύρια κατοίκων από τις εστίες τους.
Έναρξη της εισβολής
Τα ξημερώματα της 24ης Φεβρουαρίου, ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν, που είχε συγκεντρώσει πάνω από 150.000 στρατιώτες γύρω από την Ουκρανία, ανακοινώνει μια «στρατιωτική επιχείρηση» για την «υπεράσπιση των δημοκρατιών» των αυτονομιστών του Ντονμπάς στην ανατολική Ουκρανία, την ανεξαρτησία των οποίων είχε μόλις αναγνωρίσει. Το πρωινό της ίδιας ημέρας, ρωσικές χερσαίες δυνάμεις εισβάλλουν στο ουκρανικό έδαφος. Η επίθεση προκαλεί διεθνή κατακραυγή.
Κυρώσεις
Στις 26 Φεβρουαρίου, ο ρωσικός στρατός λαμβάνει εντολή να κλιμακώσει την επίθεσή του. Η Ευρωπαϊκή Ένωση ανακοινώνει την αγορά και την παράδοση όπλων στην Ουκρανία, για πρώτη φορά. Η Ουκρανία λαμβάνει επίσης την στήριξη των ΗΠΑ, που έως τώρα έχουν υποσχεθεί πάνω από 2,3 δισεκ. δολάρια στρατιωτικής βοήθειας.
Παράλληλα, η Δύση επιβάλλει στη Ρωσία ολοένα και πιο σκληρές οικονομικές κυρώσεις. Οι εναέριοι χώροι κλείνουν, μεγάλες επιχειρήσεις διακόπτουν τους δεσμούς τους με τη Ρωσία. Ρωσικά κρατικά μέσα ενημέρωσης απαγορεύονται στην Ευρώπη.
Πρώτες διαπραγματεύσεις
Στις 28 Φεβρουαρίου, Μόσχα και Κίεβο ξεκινούν συνομιλίες. Ο Βλαντίμιρ Πούτιν απαιτεί την αναγνώριση της Κριμαίας ως ρωσικού εδάφους, «ουδέτερο καθεστώς» για την Ουκρανία και την «αποναζιστικοποίησή» της. Η Μόσχα επιθυμεί εδώ και μήνες να λάβει εγγυήσεις ότι το Κίεβο δεν θα γίνει ποτέ μέλος του ΝΑΤΟ.
Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι, που έχει χαιρετιστεί διεθνώς για το κουράγιο του, προτρέπει την ΕΕ να ενσωματώσει «χωρίς καθυστέρηση» τη χώρα του.
Πόλεις υπό ρωσικά πυρά, στα ύψη οι τιμές καυσίμων
Στις 2 Μαρτίου, ρωσικά στρατεύματα φθάνουν στο Χάρκοβο (βόρεια), τη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της χώρας, κοντά στα σύνορα με τη Ρωσία. Στο νότιο τμήμα, η Χερσώνα, κοντά στην Κριμαία, πέφτει στα χέρια των Ρώσων.
Οι τιμές των υδρογονανθράκων, του σίτου και του αλουμινίου, των οποίων η Ρωσία είναι μεγάλος εξαγωγέας, εκτοξεύονται. Στις 3 του μήνα, η Γενική Συνέλευση του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών υπερψηφίζει ψήφισμα, μη δεσμευτικό, που απαιτεί τον τερματισμό της ρωσικής επίθεσης. Η Μόσχα ανακοινώνει ποινές για δήθεν διασπορά «ψευδών πληροφοριών για τον στρατό» και μπλοκάρει την πρόσβαση σε ορισμένα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης.
Αμερικανικό εμπάργκο
Στις 8 Μαρτίου, ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν υπογράφει διάταγμα για εμπάργκο στο ρωσικό αέριο και πετρέλαιο. Στις 10 Μαρτίου, οι ηγέτες των 27 αποκλείουν την γρήγορη ένταξη της Ουκρανίας στην ΕΕ, ανοίγοντας παράλληλα την πόρτα σε στενότερες σχέσεις.
Η Μαριούπολη πολιορκείται
Στις 21 Μαρτίου, η ΕΕ καταγγέλλει «κατάφωρο έγκλημα πολέμου» στη Μαριούπολη, στρατηγικό λιμάνι στην Αζοφική Θάλασσα, ο έλεγχος της οποίας από τις ρωσικές δυνάμεις δημιουργεί μια εδαφική «γέφυρα» από την Κριμαία έως τις αυτονομιστικές περιοχές του Ντονμπάς. Δεκάδες χιλιάδες κάτοικοι χωρίς καθόλου προμήθειες εγκλωβίζονται στην πολιορκημένη πόλη, όπου ένα μαιευτήριο, και στη συνέχεια ένα θέατρο όπου είχαν βρει καταφύγιο γυναίκες και παιδιά, βομβαρδίζονται.
«Απελευθέρωση» του Ντονμπάς
Στις 24 Μαρτίου, το ΝΑΤΟ αποφασίζει να εξοπλίσει την Ουκρανία απέναντι στο ενδεχόμενο χημικής και πυρηνικής απειλής και να ενισχύσει τις αμυντικές γραμμές στην ανατολική πτέρυγα. Την επομένη, η Μόσχα, που βρέθηκε αντιμέτωπη με σφοδρή αντίσταση από τους Ουκρανούς, ανακοινώνει ότι επικεντρώνεται στην «απελευθέρωση του Ντονμπάς». Στις 26 Μαρτίου, σε επίσκεψή του στη Βαρσοβία, ο Τζο Μπάιντεν χαρακτηρίζει τον Βλαντίμιρ Πούτιν «χασάπη», κρίνοντας ότι «δεν μπορεί πλέον να παραμείνει στην εξουσία».
Η «ουδετερότητα» της Ουκρανίας στο τραπέζι
Στις 29 Μαρτίου, το Κίεβο προτείνει την ουδετερότητα της Ουκρανίας και την αποκήρυξη της ένταξης στο ΝΑΤΟ, υπό τον όριο ότι άλλες χώρες θα εγγυώνται την ασφάλειά της απέναντι στη Ρωσία, κατά τη διάρκεια νέου γύρου διαπραγματεύσεων στην Κωνσταντινούπολη.
Σφαγή στην Μπούσα
Στις 2 Απριλίου, η Ουκρανία ανακοινώνει ότι ανέκτησε τον έλεγχο όλης της περιοχής του Κιέβου ύστερα από την υποχώρηση των ρωσικών δυνάμεων που κινούνται πλέον προς τα ανατολικά και τα νότια της χώρας.
Σε πολλές τοποθεσίες κοντά στο Κίεβο, μεταξύ των οποίων στη Μπούσα, η ανακάλυψη δεκάδων πτωμάτων προκαλεί έντονες διεθνείς αντιδράσεις, ενοχοποιώντας τη Μόσχα. Νεκροί κείτονται στους δρόμους.
Στις 7 του μήνα, ενώ πληθαίνουν οι εικόνες και οι μαρτυρίες για θηριωδίες, ο ΟΗΕ αναστέλλει τη συμμετοχή της Ρωσίας στο Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών. Την επομένη, χτύπημα με πύραυλο στον σιδηροδρομικό σταθμό του Κραματόρσκ (ανατολικά), απ’ όπου έφευγαν άμαχοι που προσπαθούσαν να εγκαταλείψουν την περιοχή, στοιχίζει τη ζωή σε 52 ανθρώπους.
Η Μαριούπολη αρνείται να υποχωρήσει
Στις 11 Απριλίου, οι φιλορώσοι αυτονομιστές υποστηρίζουν ότι έχουν καταλάβει ολόκληρη την ζώνη του λιμανιού της Μαριούπολης. Την επομένη, οι τοπικές αρχές εκτιμούν σε τουλάχιστον 20.000 τον αριθμό των νεκρών στην πόλη. Ο Τζο Μπάιντεν μιλά για πρώτη φορά για «γενοκτονία» στην Ουκρανία.
Οι τελευταίοι υπερασπιστές της Μαριούπολης αγνοούν, στις 17 του μήνα, τελεσίγραφο του ρωσικού στρατού.
Βυθίζεται ρωσικό καταδρομικό, η ναυαρχίδα Moskva
Οι Ουκρανοί δηλώνουν στις 14 Απριλίου ότι έπληξαν με πυραύλους το καταδρομικό Moskva, τη ναυαρχίδα του ρωσικού στόλου στη Μαύρη Θάλασσα. Σύμφωνα με τη Μόσχα, το πλοίο βυθίστηκε ύστερα από πυρκαγιά που ξέσπασε έπειτα από έκρηξη πυρομαχικών.
Επίθεση στο Ντονμπάς
Στις 19 Απριλίου, η Ρωσία ανακοινώνει ότι πραγματοποίησε πλήγματα στην ανατολική Ουκρανία και ζητά την παράδοση «όλων των Ουκρανών στρατιωτών». Σύμφωνα με τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι, «ένα μεγάλος τμήμα του ρωσικού στρατού είναι πλέον επικεντρωμένο σε αυτή την επίθεση».
