Όταν ο σύντροφός της διαγνώστηκε θετικός στον κορωνοϊό, δύο ημέρες πριν από τα Χριστούγεννα, η Μισέλ Γκριν ανησύχησε ότι και εκείνη θα νοσήσει. Ήταν δύο μηνών έγκυος στο δεύτερο παιδί τους.
«Του είπα να πάει στον ξενώνα και να μην βγει έξω», λέει η 40χρονη. Αμφότεροι ήταν εμβολιασμένοι. Με κάποιο τρόπο, η Γκριν δεν κόλλησε.
Επιστήμονες σε όλο τον κόσμο ερευνούν πώς ένας αριθμός ανθρώπων όπως η Γκριν- που ολοένα και μειώνεται- έχουν καταφέρει να αποφύγουν τον κορωνοϊό εδώ και πάνω από δύο χρόνια, παρότι τα κρούσματα εκτινάχθηκαν σε αριθμούς ρεκόρ τον χειμώνα, εξαιτίας της εξαιρετικά μεταδοτικής μετάλλαξης Όμικρον.
Η πλειονότητα των Αμερικανών έχουν μολυνθεί από τον κορωνοϊό από τη στιγμή που άρχισε να εξαπλώνεται στις ΗΠΑ, στις αρχές του 2020, σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Ασθενειών (CDC). Οι ειδικοί ελπίζουν ότι μελετώντας ανθρώπους που έχουν αποφύγει τη μόλυνση ενδεχομένως να βρουν στοιχεία- ίσως κρυμμένα στα γονίδιά τους- που θα μπορούσαν να βοηθήσουν να αποτραπεί η μόλυνση άλλων ή να βρεθεί πιο αποτελεσματική θεραπεία για εκείνους που έχουν νοσήσει.
«Αυτό που ψάχνουμε είναι πιθανές πολύ σπάνιες γενετικές μεταλλάξεις με πολύ μεγάλο αντίκτυπο στο άτομο», λέει ο Αντράς Σπάαν, κλινικός μικροβιολόγος στο Rockefeller University της Νέας Υόρκης, που είναι επικεφαλής έρευνας για γενετικό υλικό το οποίο ευθύνεται για την ανθεκτικότητα απέναντι στον κορωνοϊό. Στη διεθνή μελέτη, αναφέρει ο Σπάαν, ήδη μετέχουν 700 άτομα και παρακολουθούνται πάνω από 5.000 άνθρωποι που έχουν εμφανιστεί ως πιθανόν άνοσοι στη μόλυνση από κορωνοϊό.
Μία από τις μετέχουσες στη μελέτη είναι η 49χρονη Μπέβιν Στρίκλαντ, νοσηλεύτρια που εργάστηκε εθελοντικά σε νοσοκομείο στο Κουίνς για έξι εβδομάδες από τον Απρίλιο του 2020, την περίοδο που εκείνη η περιοχή της Νέας Υόρκης έγινε ένα από τα επίκεντρα της πανδημίας.
«Από τη δεύτερη ημέρα δεν ενδιαφερόμουν καν για το αν θα κολλήσω κορωνοϊό», λέει η Στρίκλαντ που συχνά εργαζόταν χωρίς μάσκα, για να επικοινωνήσει καλύτερα με τους ασθενείς που ήταν σε σύγχυση. Οι περισσότερες από τις χειρότερες περιπτώσεις ήταν ηλικιωμένοι που ζούσαν σε γηροκομεία. Κάποιοι δεν μιλούσαν αγγλικά. Πολλοί ήταν αποπροσανατολισμένοι επειδή δεν είχαν αρκετό οξυγόνο καθώς πάσχιζαν να αναπνεύσουν.
«Έβγαζα συνεχώς τη μάσκα, ώστε να μπορούν να δουν το πρόσωπό μου. Αυτό μας βοηθούσε να μπορέσουμε να τους βάλουμε μάσκα οξυγόνου και να τους φροντίσουμε», λέει. Η Στρίκλαντ έκανε κάθε εβδομάδα τεστ για κορωνοϊό. Δεν βρέθηκε ποτέ θετική. Όταν ολοκληρώθηκε η εθελοντική εργασία της, έκανε τεστ αντισωμάτων, που επίσης έδειξε ότι δεν είχε μολυνθεί.
Οι δύο γονείς της Στρίκλαντ όπως και η δίδυμη αδελφή της, που είναι γιατρός, επίσης δεν κόλλησαν κορωνοϊό. Όταν τόσο η ίδια όσο και ο ένας από τους δίδυμους γιους της κατάφεραν να αποφύγουν να νοσήσουν παρότι ο άλλος γιος της μολύνθηκε, η Στρίκλαντ άρχισε να υποψιάζεται ότι έχει φυσική ανοσία στον ιό.
Έτσι, αναζήτησε την επιστημονική μελέτη που εξετάζει τη γενετική σύνθεση ανθρώπων όπως εκείνη, που ποτέ δεν προσβλήθηκαν από τον ιό, παρότι εκτέθηκαν επανειλημμένα σε αυτόν. «Πραγματικά είμαι αισιόδοξη ότι θα βρούμε κάποιου είδους ομοιότητες, κάποιου είδους γονίδιο στο DNA μας», λέει.
Η μελέτη των γονιδίων και άλλων βιολογικών χαρακτηριστικών των ανθρώπων που δεν έχουν κολλήσει κορωνοϊό θα μπορούσε να ρίξει φως στον τρόπο με τον οποίο αναπτύσσεται ο ιός ή πώς προσβάλει το ανθρώπινο σώμα και κάνει τους ανθρώπους να νοσούν, λέει η Τζένιφερ Νούζο, καθηγήτρια επιδημιολογίας στο Brown University School. Τα ευρήματα θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε καλύτερα φάρμακα και πιο στοχευμένες συμβουλές για τη δημόσια υγεία.
Οι επιστήμονες δεν γνωρίζουν γιατί κάποιοι άνθρωποι μπορεί να έχουν ανοσία στον κορωνοϊό, αλλά η Νούζο λέει πως μια υπόθεση θα μπορούσε να είναι ότι κάποιοι έχουν λιγότερους υποδοχείς στη μύτη, στον λάρυγγα και τους πνεύμονες για να συνδεθεί ο ιός. Άλλες πιθανές εξηγήσεις θα μπορούσε να είναι προγενέστερη έκθεση σε σχετικό ιό ή απλά ότι έχουν γεννηθεί με ανοσοποιητικό σύστημα που καταπολεμά καλύτερα τον SARS-CoV-2.
Δύσκολος ο εντοπισμός τους
Όμως είναι δύσκολη η ανεύρεση ατόμων που πραγματικά ποτέ δεν μολύνθηκαν από κορωνοϊό και δεν είχαν απλά ασυμπτωματική ή ελαφριά μόλυνση, με συνέπεια να μην γνωρίζουν ότι έχουν κολλήσει.
«Αυτοί οι άνθρωποι πρέπει να είναι εξαιρετικά σπάνιοι στις ΗΠΑ σε αυτό το σημείο», λέει ο Κρίστοφερ Μάρεϊ διευθυντής του Ινστιτούτου Μετρήσεων Υγείας στο University of Washington, ο οποίος βοηθά στην ανάπτυξη μοντέλων που εκτιμούν πόσο έχει εξαπλωθεί ο ιός.
Το μοντέλο του Ινστιτούτου δείχνει ότι ο αριθμός των ανθρώπων που έχουν μολυνθεί από κορωνοϊό στις ΗΠΑ μπορεί να είναι ακόμη υψηλότερος από τις πρόσφατες εκτιμήσεις των CDC με βάση τα τεστ αίματος, λέει ο Μάρεϊ. Πρόσφατα τα CDC ανέφεραν ότι 6 στους 10 Αμερικανούς έχουν κολλήσει τουλάχιστον μία φορά. Το Ινστιτούτο εκτιμά ότι το σύνολο πλησιάζει στο 76% των πολιτών των ΗΠΑ.
Επιπλέον, κάποια τεστ αντισωμάτων δεν μπορούν να διαχωρίσουν τους ανθρώπους που έχουν αντισώματα λόγω των εμβολίων από εκείνους που είχαν κολλήσει τον ιό, λέει ο Μάρεϊ. Η ακρίβεια πολλών τεστ αντισωμάτων φθίνει με τον καιρό, οπότε ενδεχομένως να μην μπορούν να εντοπίσουν κάποιον που είχε μολυνθεί πριν από μήνες, συμπληρώνει. «Είναι ένας άπιαστος στόχος», αναφέρει χαρακτηριστικά.
Τα μέτρα προστασίας
Όταν οι ερευνητές βρίσκουν ανθρώπους που έχουν αποφύγει τη μόλυνση, η επόμενη πρόκληση είναι να διαπιστώσουν πώς έγινε αυτό. Επειδή οι μάσκες, τα εμβόλια και οι αποστάσεις μπορούν να μειώσουν σημαντικά τη μετάδοση, αυτοί οι παράγοντες ίσως να επισκιάσουν τις όποιες βιολογικές διαφορές ανάμεσα σε ανθρώπους που δεν έχουν μολυνθεί και εκείνους που έχουν βρεθεί θετικοί.
Ο Τζέιμς ΜακΚλέλαν είναι ανάμεσα στους τυχερούς που έχουν αποφύγει τον κορωνοϊό έως τώρα. Πιστεύει ότι αυτό εν μέρει οφείλεται στα μέτρα που λάμβανε, όπως η μάσκα και ο εμβολιασμός. Αλλά εκτιμά ότι έπαιξε ρόλο και το φυσικά ισχυρό ανοσοποιητικό σύστημά του. «Πάντα ήμουν ανθεκτικός απέναντι σε τέτοια πράγματα. Δεν έχω κολλήσει γρίπη από το 1992. Δεν κολλάω ιούς», λέει ο 52χρονος.
Τις πρώτες ημέρες της πανδημίας, ο ΜακΚλέλαν παρέδιδε τρόφιμα σε περίπου 6.000 ηλικιωμένους, πολλοί από τους οποίους τελικά κόλλησαν τον ιό και κάποιοι πέθαναν. Ο ΜακΚλέλαν πιστεύει ότι αν επρόκειτο να κολλήσει κορωνοϊό θα είχε συμβεί τότε, λόγω της στενής επαφής του με τους ηλικιωμένους. Έκανε συχνά τεστ, επειδή δεν ήθελε να διασπείρει τον ιό στον ιδιαίτερα ευάλωτο πληθυσμό. Τα τεστ του ήταν πάντα αρνητικά.
«Πρέπει να είναι ένας συνδυασμός προσοχής, συνθηκών και τύχης», λέει ο Μπομπ Γουάκτερ, καθηγητής και επικεφαλής της σχολής Ιατρικής στο University of California του Σαν Φρανσίσκο, ο οποίος δεν έχει κολλήσει κορωνοϊό.
Οι άνθρωποι που φορούν πάντα μάσκα σε εσωτερικούς χώρους, εμβολιάζονται και κάνουν τις ενισχυτικές δόσεις, υποβάλλονται συχνά σε τεστ και αποφεύγουν τις συγκεντρώσεις με υψηλό ρίσκο ή τα ταξίδια μπορεί να έχουν λιγότερες πιθανότητες να μολυνθούν, επισημαίνει ο ίδιος. Το χαμηλό επίπεδο εξάπλωσης στην κοινότητα ή η δυνατότητα για τηλεργασία επίσης μπορεί να προστάτευσε κάποια άτομα περισσότερο από άλλους, συμπληρώνει.
Η Λάνα Έρικσον έχει λάβει πολλά τέτοια μέτρα για να περιορίσει τον κίνδυνο έκθεσης στον ιό. Αντί για τρένο, άρχισε να χρησιμοποιεί το αυτοκίνητο. Εργαζόταν εξ αποστάσεως και μόνο πρόσφατα επέστρεψε στο γραφείο για περιστασιακά μίτινγκ. Όταν πηγαίνει στη δουλειά, φορά μάσκα και είναι πλήρως εμβολιασμένη.
Τα περασμένα Χριστούγεννα, όταν «κάλπαζε» η μετάλλαξη Όμικρον, τα δύο παιδιά του συντρόφου της βρέθηκαν θετικά. Όμως, τόσο ο ίδιος όσο και η Έρικσον δεν μολύνθηκαν.
«Δεν πιστεύω ότι έκανα κάτι ιδιαίτερο για να μην κολλήσω, σε σύγκριση με τους φίλους μου που μολύνθηκαν. Έκαναν παρόμοια πράγματα», λέει η 40χρονη. Φίλοι και συνάδελφοι την έχουν προειδοποιήσει ότι τελικά όλοι θα κολλήσουν κορωνοϊό. «Είμαι ΟΚ, αλλά δεν θέλω να γίνει. Και δεν θέλω να κολλήσω κάποιον άλλο», λέει.
Οι ειδικοί λένε ότι άλλος ένας τρόπος για να βρουν ανθρώπους που πραγματικά ποτέ δεν κόλλησαν είναι να μελετήσουν ανθρώπους όπως υγειονομικούς ή επαγγελματίες αθλητές, που έπρεπε διαρκώς να κάνουν τεστ κατά τη διάρκεια της πανδημίας. «Αν είσαι γιατρός, δεν υπάρχει περίπτωση να μην έχεις εκτεθεί αρκετά σημαντικά», λέει ο Μάρεϊ.
Στις χειρότερες εξάρσεις της πανδημίας, ο Τζέιμς Παρκ έβλεπε 12-18 ασθενείς με κορωνοϊό κάθε ημέρα, στο νοσοκομείο του University of Pennsylvania στη Φιλαδέλφεια, όπου εργάζεται ως γιατρός και επίκουρος καθηγητής κλινικής φαρμακολογίας.
Μετά το τέλος κάθε βάρδιας, έκανε ντους στη δουλειά και ξανά στο σπίτι, προτού χαιρετίσει τη σύζυγο και τα τρία τους παιδιά. Κανένα από τα τεστ που έκανε δεν βγήκε ποτέ θετικό, παρότι κάποιοι συνάδελφοί του νόσησαν.
Η οικογένεια επίσης έπαιρνε αυστηρά μέτρα. Πάντα φορούσαν μάσκα σε δημόσιους κλειστούς χώρους, έφαγαν 2-3 φορές σε εστιατόριο. Το σχολείο των παιδιών του κατάργησε την υποχρεωτική μάσκα αλλά εκείνα συνεχίζουν να τη φορούν σε κλειστούς χώρους. Όλοι στην οικογένεια είναι εμβολιασμένοι. Έως τα τέλη Απριλίου, κανένας τους δεν είχε νοσήσει, αλλά ο Παρκ δεν πίστευε ότι αυτό θα κρατήσει. «Είπα στη σύζυγό μου ότι όλοι θα κολλήσουμε κάποια στιγμή. Είναι αναπόφευκτο». Και είχε δίκιο. Την προηγούμενη εβδομάδα ένα από τα παιδιά τους μολύνθηκαν από τον κορωνοϊό.
Με πληροφορίες από Washington Post
