— Μήπως, τελικά, έχει έρθει η στιγμή να καταργηθούν εντελώς οι ζωολογικοί κήποι;
Τόποι όπως οι ζωολογικοί κήποι αποτελούν απόδειξη του εξευτελιστικού τρόπου με τον οποίο οι άνθρωποι διαχειρίζονται τη φύση και είναι μέρη όπου τα ζώα βασανίζονται και θανατώνονται, ενώ αντίθετα ο «νοήμων» άνθρωπος καταρρακώνεται ηθικά μέσα στο πλαίσιο της βιολογικής αλυσίδας. Τα άγρια ζώα μέσα στα κλουβιά τους ζουν μια αβάσταχτη ζωή, υποφέροντας από άγχος, πλήξη και σοβαρές διαταραχές που σχετίζονται με τον παρατεταμένο περιορισμό. Είναι ζώα που τα εκμεταλλεύονται οικονομικά με πρόφαση την διατήρηση και την αναπαραγωγή τους, καταδικασμένα να βιώνουν ένα συνεχές βασανιστήριο, να υπακούν σε εντολές, να τους κόβουν τα φτερά για να μην μπορούν να πετάξουν: δελφίνια σε μια δεξαμενή αντί για τον ωκεανό, ερπετά που ζουν μόνιμα μέσα σε γυάλινους σωλήνες αντί στη φύση ‒ όλα βρίσκονται σε μια μόνιμη καταθλιπτική κατάσταση με μοναδικό σκοπό το κέρδος των επιχειρηματιών. Πρόκειται για χώρους εμπορευματοποίησης ψυχών και μόνο έτσι θα έπρεπε να τους αντιμετωπίζουμε. Δεν είναι διασκέδαση, δεν είναι εκπαίδευση, είναι βαναυσότητα. Το να δείχνεις στα παιδιά ζώα που βαριούνται, έχουν κατάθλιψη και περιφέρονται νευρικά σε περιφραγμένους χώρους δεν αποτελεί ενημέρωση για την άγρια ζωή. Είναι σαν να πηγαίνουμε τα παιδιά μας σε φυλακή για να τα διδάξουμε την ανθρώπινη συμπεριφορά. Υπό τη μορφή αυτή βεβαίως και πρέπει να καταργηθούν τελείως .Το παγκόσμιο αλλά και το ευρωπαϊκό κίνημα για την προστασία και τα δικαιώματά των ζώων πρέπει να πιέσει ακόμα περισσότερο, να απαιτήσει, να διεκδικήσει την κατάργησή τους.
Η ελευθερία είναι από τα μεγαλύτερα αγαθά και δεν είναι μονάχα ανθρώπινο δικαίωμα αλλά αναφαίρετο δικαίωμα κάθε πλάσματος. Κάποια από τα ζώα που ζουν σε ζωολογικούς κήπους είτε μαραζώνουν είτε αυτοκτονούν,.
— Συναισθάνονται τα ζώα τη στέρηση της ελευθερίας τους; Τι σημαίνει για τον ψυχικό τους κόσμο;
Η ελευθερία είναι από τα μεγαλύτερα αγαθά και δεν είναι μονάχα ανθρώπινο δικαίωμα αλλά αναφαίρετο δικαίωμα κάθε πλάσματος. Κάποια από τα ζώα που ζουν σε ζωολογικούς κήπους είτε μαραζώνουν είτε αυτοκτονούν,.
— Γνωρίζουμε πόσα ζώα έχουν θανατωθεί στο Αττικό Ζωολογικό Πάρκο τα τελευταία χρόνια;
Γνωρίζουμε μόνο όσους θανάτους αναγκάζονται να ανακοινώσουν οι επιχειρηματίες των κήπων λόγω των συνθηκών τους. Η εκτέλεση του Μπαζού, όπως αντιλαμβανόμαστε, δεν μπορούσε να μείνει μυστική. Όμως, γενικά, κρύβουν όσο περισσότερα περιστατικά θανάτωσης ζώων μπορούν, γιατί αυτό που προέχει είναι το κέρδος και οι θάνατοι, οι δραπετεύσεις, οι εκτελέσεις βλάπτουν σοβαρά την τσέπη του εκάστοτε επιχειρηματία. Τα γνωστά περιστατικά στο Αττικό Πάρκο είναι οι εκτελέσεις το 2019 των δύο ιαγουάρων, οι θάνατοι έξι δελφινιών στο δελφινάριο, κάποιοι από τους οποίους ανακοινώθηκαν πολύ αργότερα, όταν διέρρευσαν κάποια στοιχεία, η διαφυγή φέτος τον χειμώνα περίπου σαράντα εξωτικών πουλιών διαφόρων ειδών, που προφανώς δεν επέζησαν, βέβαια, η πρόσφατη εκτέλεση του χιμπατζή, του Μπαζού. Αξίζει να θυμηθούμε μια έρευνα του Michael Berens για τους «Seattle Times» το 2013, η οποία έδειξε ότι για κάθε ελέφαντα που γεννιέται σε ζωολογικό κήπο κατά μέσο όρο δύο άλλοι πεθαίνουν. Το ποσοστό θνησιμότητας των νεογέννητων ελεφάντων στους ζωολογικούς κήπους είναι σχεδόν τριπλάσιο από αυτό εκείνων που ζουν στην άγρια φύση. Οι περισσότεροι πεθαίνουν εξαιτίας των συνθηκών αιχμαλωσίας, για παράδειγμα από χρόνια ασθένεια των ποδιών που σχετίζεται με τις σκληρές επιφάνειες στους ζωολογικούς κήπους. Οι μισοί από τους ελέφαντες για τους οποίους υπήρχαν πλήρη στοιχεία πέθαναν σε ηλικία είκοσι τριών ετών, που απέχει πολύ από την αναμενόμενη που είναι μεταξύ πενήντα και εξήντα ετών.
— Ποιο είναι το νομικό καθεστώς των ζωολογικών κήπων στην Ελλάδα;
Το νομικό πλαίσιο για τους ζωολογικούς κήπους σε όλες τις χώρες της Ευρώπης, άρα και στην Ελλάδα, διέπεται από την ευρωπαϊκή Οδηγία 1999/22ΕΚ ΤΟΥ 1999 η οποία αφορά τη διατήρηση άγριων ζώων στους ζωολογικούς κήπους. Βάσει αυτής της οδηγίας τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. πρέπει να θεσπίζουν νόμους προκειμένου να εξασφαλίζουν ότι οι ζωολογικοί κήποι εφαρμόζουν τις απαιτήσεις της. Για παράδειγμα, συμμετοχή σε έρευνα, εφόσον αποβαίνει σε όφελος της διατήρησης του είδους και/ή κατάρτιση σε συναφείς ειδικές δεξιότητες στον τομέα της διατήρησης, και/ή ανταλλαγή πληροφοριών σχετικά με τη διατήρηση του είδους και/ή, όπου αυτό είναι σκόπιμο, αναπαραγωγή υπό συνθήκες αιχμαλωσίας, ανανέωση του πληθυσμού των ζώων ή επανεισαγωγή των ειδών στη φύση. Επίσης, πρέπει να λαμβάνονται μέτρα όσον αφορά τις συνθήκες διαβίωσης ώστε να ικανοποιούν τις βιολογικές απαιτήσεις των διαφόρων ειδών αλλά και αυτές της διατήρησής τους, προβλέποντας, μεταξύ άλλων, ειδικό για κάθε είδος εμπλουτισμό των χώρων εγκλεισμού του και διατήρηση υψηλού επιπέδου ζωοτεχνίας με ανεπτυγμένο πρόγραμμα προληπτικής και θεραπευτικής κτηνιατρικής αγωγής και διατροφής. Τέλος, πρέπει να προλαμβάνεται η διαφυγή των ζώων, προς αποτροπή ενδεχόμενων οικολογικών απειλών σε βάρος αυτόχθονων ειδών, και να παρεμποδίζεται η εισαγωγή εξωτερικών επιβλαβών ζώων και παρασίτων.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.