Η Κολομβία ήταν η πιο επικίνδυνη χώρα στον κόσμο για τους υπερασπιστές του περιβάλλοντος το 2022, όπως φαίνεται από τα στοιχεία θανάτων για την περασμένη χρονιά.
Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση της μη κυβερνητικής οργάνωσης Global Witness, η οποία δόθηκε στη δημοσιότητα χθες, το 2022 δολοφονήθηκαν τουλάχιστον 177 υπερασπιστές του περιβάλλοντος, εκ των οποίων οι 60 στην Κολομβία.
Αλλού, η υπεράσπιση της φύσης στοίχισε πέρυσι τη ζωή σε 34 ανθρώπους στη Βραζιλία, 31 στο Μεξικό, 14 στην Ονδούρα και 11 στις Φιλιππίνες.
Μεταξύ των νεκρών είναι και παιδιά. Δολοφονήθηκαν «τρία στη Βραζιλία, ένα στην Κολομβία κι ένα στο Μεξικό. Τρία από αυτά ανήκαν σε κοινότητες αυτοχθόνων».
Μειώθηκαν οι νεκροί, αλλά δεν υπήρξε βελτίωση
Ο αριθμός είναι μικρότερος από την περασμένη χρονιά - ήταν 200 - αλλά, όπως επισημαίνεται, «η κατάσταση δεν βελτιώθηκε ουσιαστικά» σε διεθνή κλίμακα. Κατά μέσο όρο δολοφονείται ένας υπερασπιστής του περιβάλλοντος κάθε δυο μέρες, επισήμανε η βρετανική ΜΚΟ.
Το 2022, το 88% των 177 θυμάτων σε παγκόσμια κλίμακα βρισκόταν στη Λατινική Αμερική, τα εξήντα μόνο στην Κολομβία - ο αριθμός αυτός διπλασιάστηκε σε σύγκριση με το 2021.
«Για ακόμη μια φορά, οι αυτόχθονες λαοί, οι κοινότητες με αφρικανική καταγωγή, οι μικροκαλλιεργητές και οι υπερασπιστές του περιβάλλοντος χτυπήθηκαν σκληρά στις χώρες της νότιας Αμερικής» τόνισε η Global Witness.
Ο σοσιαλδημοκράτης πρόεδρος Γουστάβο Πέτρο, ο πρώτος που ανήκει στην αριστερά στην ιστορία της Κολομβίας, πασχίζει να μειώσει τη βία εναντίον των ακτιβιστών και των ηγετών κοινοτήτων, όμως μη κυβερνητικές οργανώσεις λένε πως οι προσπάθειες που καταβάλλονται δεν αρκούν.
Η Κολομβία, όπου μαίνεται εμφύλιος πόλεμος για κάπου μισό αιώνα, παραμένει μια από τις πιο φονικές χώρες στον κόσμο για τους υπερασπιστές του περιβάλλοντος. Βιώνει κλιμάκωση της βίας και της δράσης ένοπλων ομάδων επιδιδόμενων σε διάφορες παράνομες δραστηριότητες (διακίνηση ναρκωτικών, εξόρυξη πολύτιμων μετάλλων, εμπόριο ξυλείας κ.α.).
Παρότι η Global Witness αναγνωρίζει πως «είναι δύσκολο να διευκρινιστούν τα ακριβή αίτια των φόνων», οι περισσότερες συνδέονται με την αγροτοβιομηχανική δραστηριότητα, με την εκμετάλλευση κοιτασμάτων πολύτιμων μετάλλων, την παράνομη υλοτομία, την πρόσβαση στο νερό, αλλά και τη λαθροθηρία.
Τι καταγγέλλουν άτομα που στοχοποιούνται
Μεταξύ των ατόμων που έχουν γίνει στόχος στην Κολομβία είναι η Νάντια Ουμάνα, 35χρονη κοινωνιολόγος. Είναι μέλος οργάνωσης που ανακτά κλεμμένες εκτάσεις γης, που άρπαξαν παραστρατιωτικοί στα σύνορα ανάμεσα στη Μαγκνταλένα και στη Σέσαρ, δυο νομαρχίες σημαδεμένες ιστορικά από τη δράση ακροδεξιών, οι οποίοι επενδύουν στην κτηνοτροφία, στην καλλιέργεια ααβόρας (πηγής φοινικέλαιου), στην παράνομη εξόρυξη μεταλλευμάτων.
Η ίδια ενημέρωσε πως έχουν δολοφονηθεί τέσσερις από τους συντρόφους της και σημείωσε πως «το να μαθαίνεις πως κάποιος από τους συντρόφους δολοφονήθηκε προκαλεί πόνο για τον οποίο δεν υπάρχουν λέξεις».
Παράλληλα, κατήγγειλε τη «συστηματική επίθεση» εναντίον της οργάνωσής της, επειδή εναντιώθηκε στις παράνομες δραστηριότητες ακροδεξιών παραστρατιωτικών. «Το να υπερασπίζεσαι το περιβάλλον, τη φύση, τη γη (...) εδώ στην Κολομβία είναι επικίνδυνο» κατήγγειλε.
Έχοντας πλέον απηυδήσει, η ίδια και η ομάδα της αποφάσισαν να δρουν από απόσταση.
Άλλο εμβληματικό παράδειγμα: η νυν αντιπρόεδρος της χώρας, η – Αφροκολομβιανή – Φράντσα Μάρκες, η οποία τιμήθηκε το 2018 με το βραβείο Γκολντμάν, που συχνά χαρακτηρίζεται ανάλογο του Νόμπελ για το περιβάλλον, είχε δεχθεί απειλές και είχε γίνει στόχος επιθέσεων τα χρόνια του αγώνα της.
Το 2019, πολύ πριν βρεθεί στην εξουσία, επέζησε όταν έγινε επίθεση εναντίον της με χειροβομβίδα και πυρά επειδή υπερασπιζόταν την πρόσβαση σε καθαρό νερό κοινοτήτων Αφροκολομβιανών που υφίσταντο τις συνέπειες παράνομης μεταλλευτικής δραστηριότητας.
Πάντα ο Αμαζόνιος
Το δάσος του Αμαζονίου – το οποίο εκτείνεται σε οκτώ χώρες, που καταβροχθίζουν η υλοτομία, η εξόρυξη μετάλλων, η κτηνοτροφία και οι εμπρησμοί, το 2022 αποδείχθηκε, επίσης, εξαιρετικά φονικό για τους υπερασπιστές του περιβάλλοντος.
«Την περασμένη χρονιά, 39 υπερασπιστές του περιβάλλοντος βρήκαν τον θάνατο εκεί. Ανάμεσά τους, 11 ανήκαν σε κοινότητες αυτοχθόνων» υπογράμμισε η Global Witness.
«Τη μια χρονιά μετά την άλλη, αυτή που υπερασπίζονται αυτό το οικοσύστημα (...) δίνουν τη ζωή τους για να προστατεύσουν τα σπίτια τους, το βιός τους και την υγεία του πλανήτη μας» διαπιστώθηκε.
Το 2022, η δολοφονία του Βρετανού δημοσιογράφου Ντομ Φίλιπς και του ειδικού στις υποθέσεις των αυτοχθόνων Μπρούνου Περέιρα στον βραζιλιάνικο Αμαζόνιο μετατράπηκε σε σύμβολο της αυξανόμενης βίας στην περιοχή, την οποία λυμαίνονται διακινητές ναρκωτικών, λαθροθήρες και παράνομοι μεταλλωρύχοι.
Στη Βραζιλία, οι οικολόγοι βρέθηκαν αντιμέτωποι με την ανοιχτή «εχθρότητα» του πρώην προέδρου Ζαΐχ Μπολσονάρου (2019-2022). Ενώ στο Μεξικό, τη χώρα όπου είχαν καταγραφεί οι περισσότερες δολοφονίες το 2021, «σημειώθηκε αξιοσημείωτη πτώση» τους, από τις 54 στις 31, αλλά η κατάσταση συνεχίζει να «προκαλεί συναγερμό», τονίζει η ΜΚΟ.
Με πληροφορίες από ΑΠΕ/AFP
