Ο διαπραγματευτής της Τεχεράνης για τα πυρηνικά και σκληρός επικριτής της Δύσης, Αλί Μπαγκερί, ορίστηκε υπηρεσιακός υπουργός Εξωτερικών του Ιράν σε αντικατάσταση του Χοσεΐν Αμίρ Αμπντολαχιάν. που σκοτώθηκε στη συντριβή ελικοπτέρου μαζί με τον Ιρανό πρόεδρο Εμπραχίμ Ραϊσί, καθώς και δύο ακόμα ανώτερους αξιωματούχους.
Ο βετεράνος διαπραγματευτής του Ιράν για τα πυρηνικά, Αλί Μπαγκερί, θεωρείται κοντά στους υπερσυντηρητικούς της Τεχεράνης και μέλος του στενού κύκλου του ανώτατου ηγέτη, Αλί Χαμενεΐ, με τον οποίο συνδέονται και οικογενειακά. Η εξωτερική πολιτική του Ιράν -συμπεριλαμβανομένου του βασικού ζητήματος, τα πυρηνικά- καθορίζεται από τον ανώτατο ηγέτη και το Ανώτατο Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας.
Το 2015, η Τεχεράνη -υπό τον μετριοπαθή πρόεδρο, Χασάν Ρουχανί- συνήψε μια πυρηνική συμφωνία «ορόσημο» στη Βιέννη, βάσει της οποίας δέχτηκε να περιορίσει το πυρηνικό πρόγραμμα με αντάλλαγμα την ελάφρυνση των κυρώσεων, αλλά ο πρώην Αμερικανός πρόεδρος, Ντόναλντ Τραμπ, αποσύρθηκε από αυτήν τρία χρόνια αργότερα. Τότε, ο Μπαγκερί αναδείχθηκε σε έναν από τους κύριους επικριτές της, κατηγορώντας την κυβέρνηση ότι υποκλίνεται στη Δύση. Το δριμύ «κατηγορώ» του βασιστήκε στη ρητορική ότι η συμφωνία παραβίασε τις περισσότερες από τις κόκκινες γραμμές του Χαμενεΐ, επιβάλλοντας περιορισμούς και αυστηρή επιτήρηση στο πυρηνικό πρόγραμμα, το οποίο -σύμφωνα με το Ιράν- προορίζεται αυστηρά για μη στρατιωτικούς σκοπούς.
Ο Ραϊσί και ο Αμπντολαχιάν αντιπροσώπευαν, με διαφορετικούς τρόπους, την εφαρμογή των σκληροπυρηνικών πολιτικών του Ιράν που ήρθαν στο προσκήνιο από τότε που ο Ραϊσί κέρδισε το προεδρικό αξίωμα το 2021 με τη σημαντική βοήθεια του Χαμενεΐ. Κατά τη διάρκεια της προεδρίας Ραϊσί, το Ιράν -διατηρώντας τη στάση ασάφειας σχετικά με τον σκοπό του πυρηνικού του προγράμματος- έχει πλησιάσει τις κόκκινες γραμμές της Δύσης με υψηλότερα επίπεδα πυρηνικού εμπλουτισμού.Ήταν μόλις τον περασμένο μήνα, όταν το Ιράν επιτέθηκε για πρώτη φορά απευθείας στο Ισραήλ με πυραύλους.
Για τις ΗΠΑ, η εκλογή του Ραϊσί -μέσα από το πρίσμα των συνεχιζόμενων πυρηνικών διαπραγματεύσεων με το Ιράν- αύξησε την αίσθηση του επείγοντος της κυβέρνησης Μπάιντεν να συνάψει μια συμφωνία πριν από την ανάληψη των καθηκόντων μιας αναπόφευκτα πιο άκαμπτης ιρανικής κυβέρνησης. Η Ουάσινγκτον, παρόλο που ήξερε ότι η εξουσία στο Ιράν θα παραμείνει στα χέρια του Χαμενεΐ και των Φρουρών της Επανάστασης, εκτιμούσε ότι η προεδρία του Ραΐσι θα περιέπλεκε περαιτέρω τον διακηρυγμένο στόχο της κυβέρνησης Μπάιντεν - να διαπραγματευτεί μια «μακρύτερη και ισχυρότερη» επακόλουθη συμφωνία με την Τεχεράνη.
Η ανάληψη καθηκόντων από τον Μπαγκερί, είναι πιθανό να δυσχεράνει περαιτέρω τις συνομλίες με τις ΗΠΑ για τα πυρηνικά του Ιράν. Ο 56χρονος υπηρεσιακός επικαφελής της ιρανικής διπλωματίας εργάστηκε στο υπουργείο Εξωτερικών τη δεκαετία του 1990 και ήρθε κοντά στον συντηρητικό Σαϊντ Τζαλίλι. Όταν ο Τζαλίλι διορίστηκε γραμματέας του Ανώτατου Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας και έγινε ο επικεφαλής διαπραγματευτής του Ιράν για τα πυρηνικά, ο Μπαγκερί ήταν ο νούμερο δύο του. Αφού ο Μπαγκερί ολοκλήρωσε τη δική του αποστολή στο Συμβούλιο, εντάχθηκε στο δικαστικό σώμα όταν επικεφαλής του ήταν ο Ραϊσί.
Οι τελευταίες συνομιλίες Τεχεράνης - Ουάσινγκτον για τα πυρηνικά του Ιράν, πριν τον θάνατο του Ραϊσί
Ανώτεροι Αμερικανοί και Ιρανοί αξιωματούχοι φέρονται να είχαν συνομιλίες μέσω μεσαζόντων στο Ομάν την περασμένη εβδομάδα, για να συζητήσουν τον πόλεμο του Ισραήλ στη Γάζα, τη δράση της Χεζμπολάχ και των Χούτι, και πώς το Ιράν θα μπορούσε να περιορίσει τους «αντιπροσώπους» του στη Μέση Ανατολή. Από τη σύλληψη των Αμερικανών ομήρων το 1979, το Ιράν δεν έχει επίσημες σχέσεις με τις ΗΠΑ, αλλά οι συνομιλίες λαμβάνουν συχνά χώρα σε τρίτες χώρες.
Επίσης, αντικείμενο συζήτησης στο Ομάν ήταν το πυρηνικό στάτους του Ιράν. Ο κόσμος δικαίως ανησυχεί ότι το Ιράν έχει την τεχνική δυνατότητα να αναπτύξει πυρηνικά όπλα, αλλά το αν η ηγεσία έχει αποφασίσει να κατασκευάσει τη βόμβα είναι ακόμη ασαφές. Ο Διεθνής Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας προσπαθεί να αποκτήσει σαφήνεια, αλλά η πρόσβαση στις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν αποτελεί συχνά εμπόδιο, αφήνοντας τους εμπειρογνώμονες να μαντεύουν.
«Τεχνική βλάβη στο ελικόπτερο» λένε τα ΜΜΕ του Ιράν
Στην πρώτη αναφορά των ιρανικών MME για τα αίτια της συντριβής που μετέφερε τον Εμπραχίμ Ραϊσί, τον Ιρανό ΥΠΕΞ, καθώς και δύο ανώτερους αξιωματούχους της χώρας, γίνειται λόγος για «τεχνική βλάβη».
Το ελικόπτερο συνετρίβη λόγω «τεχνικής βλάβης», ανέφερε το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων IRNA σε αγγλόφωνο άρθρο που απέτισε φόρο τιμής στον Ραΐσι. Φαίνεται ότι ήταν η πρώτη φορά που αναφέρθηκε η αιτία της συντριβής.Το ελικόπτερο που μετέφερε τον Ιρανό πρόεδρο, Εμπραχίμ Ραϊσί, ήταν ένα Bell 212, σύμφωνα με τα κρατικά μέσα ενημέρωσης και φωτογραφίες που επαλήθευσε η Washington Post. Το αεροσκάφος είναι μια ευρέως χρησιμοποιούμενη πολιτική έκδοση του στρατιωτικού ελικοπτέρου Huey της εποχής του Βιετνάμ, που χρησιμοποιείται από τις ένοπλες δυνάμεις και επιχειρήσεις σε όλο τον κόσμο.
Ο Τζον Κοξ, Αμερικανός εμπειρογνώμονας σε ανάλογα θέματα, δήλωσε ότι οι ερευνητές είναι πιθανό να εστιάσουν επίσης στις κακές καιρικές συνθήκες και την κακή ορατότητα που αναφέρθηκαν κατά τη στιγμή της συντριβής του ελικοπτέρου, οι οποίες μπορεί να αποτελέσουν πρόκληση για τους πιλότους ελικοπτέρων.
Το τελευταίο θανατηφόρο περιστατικό που αφορούσε ένα Bell 212 σημειώθηκε τον Σεπτέμβριο, όταν ένα ελικόπτερο σε εκπαιδευτική πτήση συνετρίβη στα ανοικτά των ακτών των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, σύμφωνα με το Ίδρυμα Ασφάλειας Πτήσεων.
Συνήθως, οι ερευνητές δυστυχημάτων στο εξωτερικό ζητούν την εμπειρογνωμοσύνη των ξένων κατασκευαστών αεροσκαφών για να βοηθήσουν τις έρευνές τους, στο πλαίσιο μιας διαδικασίας που εποπτεύεται από τον Οργανισμό Πολιτικής Αεροπορίας του ΟΗΕ. Παραμένει ασαφές το κατά πόσο το Ιράν θα ζητήσει αυτή τη βοήθεια.
Με πληροφορίες από Le Monde, The Hill, Guardian, ΝΥΤ
