Ο σκληροπυρηνικός πρώην πρόεδρος του Ιράν Μαχμούντ Αχμαντινετζάντ εγγράφηκε την Κυριακή ως πιθανός υποψήφιος για τις προεδρικές εκλογές, επιδιώκοντας να ανακτήσει την κορυφαία πολιτική θέση της χώρας μετά από συντριβή ελικοπτέρου που σκότωσε τον πρόεδρο της χώρας.
Η εγγραφή του λαϊκιστή πρώην ηγέτη ασκεί πίεση στον Ανώτατο Ηγέτη Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ. Όταν ήταν στην εξουσία, ο Αχμαντινετζάντ αμφισβήτησε ανοιχτά τον 85χρονο κληρικό και η προσπάθειά του να θέσει υποψηφιότητα το 2021 αποκλείστηκε από τις αρχές.
Η επιστροφή του πυρηνικού, αμφισβητία του Ολοκαυτώματος έρχεται σε μια περίοδο αυξανόμενων εντάσεων μεταξύ του Ιράν και της Δύσης σχετικά με το ταχέως αναπτυσσόμενο πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης, τον οπλισμό της Ρωσίας στον πόλεμο κατά της Ουκρανίας και τις εκτεταμένες καταστολές της διαφωνίας. Ο Αχμαντινετζάντ είναι ο πιο σημαντικός υποψήφιος που έχει εγγραφεί μέχρι στιγμής.
Δημοσιογράφοι του Associated Press στην Τεχεράνη είδαν τον Αχμαντινετζάντ να φτάνει στο υπουργείο Εσωτερικών και να ξεκινά τη διαδικασία εγγραφής. Πριν από την άφιξή του, οι υποστηρικτές του φώναζαν και κυμάτιζαν ιρανικές σημαίες. Γρήγορα περικύκλωσαν τον 67χρονο Αχμαντινετζάντ, φωνάζοντας: «Ο Θεός είναι μεγάλος!». Κατέβηκε τις σκάλες του υπουργείου, δείχνοντας το διαβατήριό του όπως συνηθίζεται σε δεκάδες φωτογράφους και βιντεοδημοσιογράφους που ήταν έτοιμοι για τη διαδικασία εγγραφής. Καθώς μια γυναίκα επεξεργαζόταν την υποψηφιότητά του, εκείνος κάθισε, στράφηκε στους δημοσιογράφους, γνέφοντας και χαμογελώντας στις κάμερες.
Οι υποψήφιοι για τις εκλογές στο Ιράν
Στις 28 Ιουνίου προγραμματίζονται εκλογές για την αντικατάσταση του σκληροπυρηνικού εκλεκτού του Χαμενεΐ, Εμπραχίμ Ραΐσι, ο οποίος πέθανε σε συντριβή ελικοπτέρου τον Μάιο μαζί με άλλα επτά άτομα.
Ο πρώην πρόεδρος του κοινοβουλίου Αλί Λαριτζάνι, ένας συντηρητικός με ισχυρούς δεσμούς με τον πρώην σχετικά μετριοπαθή πρόεδρο του Ιράν Χασάν Ροχανί, έχει ήδη εγγραφεί, όπως και ο πρώην επικεφαλής της ιρανικής Κεντρικής Τράπεζας, Αμπντολνασέρ Χεμάτι, ο οποίος ήταν επίσης υποψήφιος το 2021.
Ποιος άλλος θα επιδιώξει να είναι υποψήφιος παραμένει υπό αμφισβήτηση. Ο εν ενεργεία πρόεδρος της χώρας, Μοχαμέντ Μοχμπέρ, πρώην γραφειοκράτης στα παρασκήνια, θα μπορούσε να είναι ο πρώτος, επειδή έχει ήδη θεαθεί να συναντά τον Χαμενεΐ. Συζητείται επίσης ως πιθανός υποψήφιος ο πρώην μεταρρυθμιστής πρόεδρος Μοχάμαντ Χαταμί, αλλά, όπως και με τον Αχμαντινετζάντ, το αν θα του επιτραπεί να είναι υποψήφιος είναι ένα άλλο ερώτημα.
Η πενθήμερη περίοδος εγγραφών θα κλείσει την Τρίτη και το Συμβούλιο των Φρουρών αναμένεται να εκδώσει τον τελικό κατάλογο των υποψηφίων εντός 10 ημερών. Αυτό θα επιτρέψει μια συντομευμένη εκστρατεία δύο εβδομάδων πριν από την ψηφοφορία στα τέλη Ιουνίου.
Εκλογές στο Ιράν: Ποιος είναι ο Αχμαντινετζάντ
Ο Αχμαντινετζάντ υπηρέτησε προηγουμένως δύο τετραετείς θητείες από το 2005 έως το 2013. Σύμφωνα με τη νομοθεσία του Ιράν, έγινε εκ νέου υποψήφιος μετά από τέσσερα χρόνια εκτός θητείας, αλλά παραμένει μια πολωτική φιγούρα ακόμη και μεταξύ των σκληροπυρηνικών. Η αμφισβητούμενη επανεκλογή του το 2009 πυροδότησε μαζικές διαμαρτυρίες του «Πράσινου Κινήματος» και μια σαρωτική καταστολή κατά την οποία χιλιάδες άνθρωποι συνελήφθησαν και δεκάδες σκοτώθηκαν.
Στο εξωτερικό, έγινε βασική φιγούρα των δυτικών αντιλήψεων για το χειρότερο χαρακτηριστικό της Ισλαμικής Δημοκρατίας, η αμφισβήτηση του Ολοκαυτώματος, επιμένοντας ότι το Ιράν δεν είχε ομοφυλόφιλους ή λεσβίες και υπαινισσόμενος ότι το Ιράν θα μπορούσε να κατασκευάσει ένα πυρηνικό όπλο αν το επιλέξει.
Όμως ο Αχμαντινετζάντ παραμένει δημοφιλής μεταξύ των φτωχών για τις λαϊκιστικές του προσπάθειες και τα προγράμματα οικοδόμησης σπιτιών. Από τότε που άφησε το αξίωμά του, ανέβασε το προφίλ του μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και έγραψε επιστολές με μεγάλη δημοσιότητα σε παγκόσμιους ηγέτες. Έχει επίσης επικρίνει την κυβερνητική διαφθορά, αν και η δική του κυβέρνηση αντιμετώπισε κατηγορίες για δωροδοκία και δύο από τους πρώην αντιπροέδρους του φυλακίστηκαν.
Ο Χαμενεΐ προειδοποίησε τον Αχμαντινετζάντ το 2017 ότι η εκ νέου ανάληψη των καθηκόντων του θα οδηγούσε σε πόλωση που θα ήταν «επιβλαβής για την επικράτεια. Ο Χαμενεΐ δεν είπε τίποτα κατά την απόπειρα του Αχμαντινετζάντ το 2021, όταν η υποψηφιότητά του απορρίφθηκε από το 12μελές Συμβούλιο Φύλακας, μια ομάδα κληρικών και νομικών που τελικά εποπτεύονταν από τον Χαμενεΐ. Αυτή η επιτροπή δεν δέχτηκε ποτέ μια γυναίκα ή κάποιον που ζητούσε ριζική αλλαγή στη διακυβέρνηση της χώρας. Αυτή η επιτροπή θα μπορούσε να απορρίψει ξανά τον Αχμαντινετζάντ. Ωστόσο, η κούρσα για την αντικατάσταση του Ραΐσι δεν έχει ακόμη βρει έναν υποψήφιο με σαφή, συντριπτική υποστήριξη από τον Χαμενεΐ.
Με πληροφορίες από ΑΡ