ΖΟΥΜΕ ΣΕ ΜΙΑ ΕΠΟΧΗ ΡΑΓΔΑΙΩΝ ΑΛΛΑΓΩΝ αναφορικά με την πρόληψη και την αντιμετώπιση του καρκίνου. Παράλληλα, οι ασθενείς ενδυναμώνονται χάρη στην τεχνολογία και καθίστανται συνδημιουργοί στο ογκολογικό τους ταξίδι, με την εμπειρία τους να λαμβάνεται υπόψη στον σχεδιασμό της θεραπευτικής προσέγγισης. Αυτό το μικρό θαύμα ξεκινά από την Ελλάδα, που γίνεται η πρώτη χώρα στην Ευρώπη η οποία θα διαθέτει την πρωτοποριακή ψηφιακή εφαρμογή e-health pass.
Η φροντίδα του καρκίνου αλλάζει για πάντα και η χώρα μας – έστω και με καθυστέρηση ετών– αποκτά το ασθενοκεντρικό μοντέλο που κάθε ασθενής δικαιούται. Τόσο η αντιμετώπιση όσο και η πρόληψη των πιο διαδεδομένων μορφών καρκίνου γίνονται πράξη με νέες μεθόδους χάρη στην πρόοδο της τεχνολογίας και με καινοτόμες θεραπείες που αναπτύσσονται στα ερευνητικά εργαστήρια. Για να καλυφθεί το υψηλό τους κόστος απαιτείται η δημιουργία ενός Ταμείου Καρκίνου, το ύψος του οποίου εκτιμάται στα 1,4 δισεκατομμύρια ευρώ, όπως επισημαίνει ο επίκουρος καθηγητής Οικονομικών της Υγείας και Αξιολόγησης των Τεχνολογιών Υγείας του ΠΑΔΑ, Κώστας Αθανασάκης. Παράλληλα, η δημιουργία των ογκολογικών φακέλων των ασθενών από τα δεδομένα των 12 ογκολογικών νοσοκομείων της επικράτειας θα επιτρέψει στην πατρίδα μας μαζί με τα μητρώα ασθενών (registries) να έχει δικά της στοιχεία στον τομέα του καρκίνου και να μην ανατρέχει στα στοιχεία άλλων ευρωπαϊκών κρατών. Κομβική στιγμή στη διαμόρφωση του ολιστικού μοντέλου φροντίδας για τον καρκίνο είναι η διασύνδεση των ογκολογικών φακέλων των ασθενών με τους ηλεκτρονικούς φακέλους τους ώστε η πληροφορία να είναι διαθέσιμη στους ασθενείς και σε όλους τους εμπλεκόμενους φροντιστές (γιατρούς, νοσηλευτές, διατροφολόγους, φυσικοθεραπευτές, ψυχολόγους κ.λπ).
Το φόρουμ θα επιτρέπει στους ασθενείς να ανταλλάσσουν απόψεις. Η ανταλλαγή απόψεων μεταξύ ασθενών μπορεί να οδηγήσει σε σημαντικά συμπεράσματα τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως εργαλεία για τη χάραξη της θεραπευτικής πορείας.
Μέχρι τώρα, ωστόσο, σε αυτό το εντυπωσιακό οικοδόμημα υπήρχε ένα κενό, καθώς πουθενά δεν καταγραφόταν η πολύτιμη εμπειρία των ασθενών. Τα άτομα με καρκίνο συμβιώνουν για χρόνια με το νόσημά τους και έχουν αποκτήσει εμπειρία στις δοσοεξαρτώμενες παρενέργειες των φαρμάκων, τη θεραπευτική έκβαση και άλλες χρήσιμες παραμέτρους. Αυτή η γνώση πρόκειται να αξιοποιηθεί στην Ελλάδα και αυτό συμβαίνει για πρώτη φορά στην Ευρώπη χάρη σε μια τεχνολογική εφαρμογή που επιτρέπει στους ασθενείς να ενσωματώσουν την εμπειρία τους στον ογκολογικό τους φάκελο. Πρόκειται για ένα όραμα της Ελληνικής Ομοσπονδίας Καρκίνου που διασυνδέεται με τις προϋποθέσεις της ψηφιακής μεταρρύθμισης της υγείας και που γίνεται πράξη από την εταιρεία τεχνολογίας Gnomon informatics, με τη μορφή του e-health pass, ενός mobile app το οποίο σηματοδοτεί τη δημιουργία ενός νέου οικοσυστήματος ογκολογικής φροντίδας.
Πέρα από το δίκτυο ενσωμάτωσης της εμπειρίας των ασθενών που δημιουργήθηκε από την ιδέα και το όραμα της ΕΛΛΟΚ, το νέο ψηφιακό έργο που ενδυναμώνει τους ογκολογικούς ασθενείς περιλαμβάνει και τη δημιουργία ενός ηλεκτρονικού φόρουμ, όπως εξηγεί ο πρόεδρος της ΕΛΛΟΚ, Γιώργος Καπετανάκης. Το φόρουμ θα επιτρέπει στους ασθενείς να ανταλλάσσουν απόψεις. Η ανταλλαγή απόψεων μεταξύ ασθενών μπορεί να οδηγήσει σε σημαντικά συμπεράσματα τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως εργαλεία για τη χάραξη της θεραπευτικής πορείας. Έτσι ο ασθενής γίνεται συνδημιουργός της διαδρομής στο ταξίδι με τον καρκίνο και η χώρα μας θα αποκτήσει ένα ψηφιακό έργο στην υγεία, το οποίο θα αντιγράψουν οι άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Στην επόμενη ημέρα, τέτοιου είδους mobile apps θα συνταγογραφούνται και θα αποζημιώνονται από τον ΕΟΠΥΥ, καθώς αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της ογκολογικής φροντίδας.
Το ζητούμενο είναι η φροντίδα να γίνει ολιστική και να αυξηθεί η συμμόρφωση των ασθενών ώστε η έκβαση της θεραπείας να είναι όσο το δυνατό καλύτερη. Αναφορικά με την πρόληψη των ογκολογικών νοσημάτων, τη μεγάλη επανάσταση φέρνουν τα νέα προγράμματα προσυμπτωματικού ελέγχου για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, τον καρκίνο του παχέος εντέρου, τον καρκίνο του προστάτη, τον καρκίνο του πνεύμονα και τον δερματικό καρκίνο. Τον δρόμο μάς τον δείχνει το πρόγραμμα Φώφη Γεννηματά για την πρόληψη του καρκίνου του μαστού που γνώρισε και γνωρίζει μεγάλη αποδοχή από το κοινό, με συνέπεια, π.χ., να πληθαίνουν καθημερινά τα ευρήματα ύποπτων βλαβών στον μαστό. Συγκεκριμένα, ήδη έχουν εντοπιστεί σε πρώιμο στάδιο περισσότεροι από 20.000 καρκίνοι και το successstory συνεχίζεται.
Ένα από τα μεγάλα προβλήματα που καλούνται να λύσουν οι επιστήμονες της πολιτικής υγείαςκαι των οικονομικών της υγείας είναι πώς θα εξασφαλιστούν μακροπρόθεσμα οι πόροι για την αποζημίωση των καινοτόμων θεραπειών και των ακριβών εξετάσεων με κορυφαίο τεχνολογικό εξοπλισμό, όταν τελειώσει η χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης. Οι ανάγκες των ογκολογικών ασθενών ολοένα αυξάνονται, αλλά τα κονδύλια κάποτε εξαντλούνται, γι’ αυτό απαιτείται στοχευμένη χρηματοδότηση και έξυπνες δαπάνες. Η στοχευμένη χρηματοδότηση μπορεί να εξασφαλιστεί από τη δημιουργία ενός Ταμείου Καρκίνου, ενώ και το Ταμείο Καινοτομίας, ως εργαλείο, μπορεί να βοηθήσει ώστε να αυξηθεί η πρόσβαση των ασθενών στις καινοτόμες θεραπείες και να μην υπάρχουν ανισότητες μεταξύ ομάδων πληθυσμού αναφορικά με το επίπεδο της παρεχόμενης ογκολογικής φροντίδας.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.