Η επαναχρησιμοποίηση είναι ένας από τους βασικούς κανόνες της βιωσιμότητας. Τι γίνεται όμως όταν σε αυτή την εξίσωση μπαίνουν τα πλαστικά μιας χρήσης;
Οι ειδικοί λένε όχι. Καθώς η έρευνα για την έκθεση σε χημικά από ρύπανση πλαστικών έχει προχωρήσει την τελευταία δεκαετία, οι επιστήμονες «τη βρίσκουν πλέον σε σχεδόν κάθε είδος τροφής που μπορείτε να δείτε», δήλωσε η Σέρι Μέισον, ερευνήτρια πλαστικής ρύπανσης και διευθύντρια του Project NePTWNE στο Πανεπιστήμιο Gannon.
«Υπάρχει ένας πραγματικός σημαντικός δυνητικός αντίκτυπος στην ανθρώπινη υγεία που σχετίζεται με την επαναχρησιμοποίηση πλαστικών, είτε μιλάτε για ποτά είτε για τρόφιμα», είπε η Μέισον. Τα παιδιά και τα άτομα σε αναπαραγωγική ηλικία αντιμετωπίζουν τους υψηλότερους κινδύνους, πρόσθεσε. «Πιστεύουμε πραγματικά ότι η μείωση της επαναχρησιμοποίησης πλαστικών είναι η καλύτερη δυνατή προσέγγιση», δήλωσε η Μέγκαν Λιου, υπεύθυνη επιστήμης και πολιτικής στην ομάδα υπεράσπισης του Toxic-Free Future.
Αν και το πλαστικό βρίσκεται σε όλα τα σπίτια και την καθημερινή μας ζωή, υπάρχουν μερικοί τρόποι με τους οποίους μπορείτε να μειώσετε την έκθεσή σας σε δυνητικά επιβλαβείς χημικές ουσίες. Δείτε τι πρέπει να γνωρίζετε για την επαναχρησιμοποίηση πλαστικών μιας χρήσης.
Ο κίνδυνος από τα πλαστικά μιας χρήσης
Τα πλαστικά μιας χρήσης εκλύουν χημικά και απορρίπτουν μικροπλαστικά στο περιβάλλον σας. Αν και οι μελέτες δεν έχουν συγκρίνει άμεσα το πλαστικό μιας χρήσης και το επαναχρησιμοποιούμενο, οι ειδικοί λένε ότι ανησυχούν περισσότερο για το πλαστικό μιας χρήσης λόγω του τρόπου κατασκευής του. «Μου αρέσει να το συγκρίνω με το δέρμα μας που απορρίπτει συνεχώς δερματικά κύτταρα», είπε η Μέισον.
Αυτό σημαίνει ότι ένα πλαστικό μπουκάλι νερού μίας χρήσης απορρίπτει μικρο- και νανοπλαστικά στο νερό σας όταν το ξαναγεμίζετε και ένα δοχείο σε πακέτο ή ένας δίσκος κατεψυγμένων γευμάτων ρίχνει αυτά τα σωματίδια στο φαγητό σας. Οι επιστήμονες έχουν δείξει ότι τα πλαστικά μπουκάλια νερού απορρίπτουν εκατοντάδες χιλιάδες πλαστικά σωματίδια στο νερό, πολλά από τα οποία είναι νανοπλαστικά, τα οποία έχουν μέγεθος λιγότερο από ένα μικρόμετρο, λιγότερο από το ένα εβδομήντα του πλάτους μιας ανθρώπινης τρίχας. Υπάρχουν περίπου 16.000 χημικές ουσίες που βρέθηκαν στο πλαστικό, είπε η Mason, περισσότερες από 4.200 από τις οποίες θεωρούνται «ιδιαίτερα επικίνδυνες». Επειδή πολλές χημικές ουσίες δεν συνδέονται με το πλαστικό, αυτές οι ενώσεις μπορούν να μεταναστεύσουν στο φαγητό ή το ποτό σας. Γνωστές καρκινογόνες ουσίες όπως το στυρόλιο έχουν επίσης βρεθεί στα πλαστικά.
Η χημική έκθεση αυξάνεται εάν το πλαστικό θερμαίνεται, συνήθως σε φούρνο μικροκυμάτων, πλυντήριο πιάτων ή ακόμα και τοποθετώντας ζεστό φαγητό σε ένα δοχείο. Όταν εφαρμόζεται θερμότητα, τα μόρια κινούνται πιο γρήγορα, πράγμα που σημαίνει ότι θα μπορούσε να είναι ευκολότερο για ορισμένα από αυτά τα σωματίδια να εισέλθουν στο φαγητό σας. Ο κίνδυνος από τη θέρμανση του πλαστικού ισχύει επίσης για επαναχρησιμοποιήσιμο πλαστικό, όπως πιο ανθεκτικά πλαστικά μπουκάλια νερού, μπιμπερό και πλαστικά δοχεία αποθήκευσης, σύμφωνα με τη Τζούτιθ Ενκ, πρόεδρο της Beyond Plastics.
Το μαύρο πλαστικό ενέχει συγκεκριμένους κινδύνους, είπε η Λιου, η οποία δημοσίευσε μια μελέτη τον περασμένο μήνα για το θέμα. Η έρευνα διαπίστωσε ότι το μαύρο πλαστικό σε δίσκους σούσι, μαγειρικά σκεύη και άλλα αντικείμενα περιέχει υψηλά επίπεδα επιβραδυντικών φλόγας. Αυτές οι τοξικές χημικές ουσίες έχουν συνδεθεί με ορμονικές διαταραχές, αναπαραγωγικές επιπλοκές και αυξημένο κίνδυνο καρκίνου. «Αυτό που βρήκαμε είναι ότι θα μπορούσαν να μολυνθούν με επιβραδυντικά φλόγας, πιθανότατα ως αποτέλεσμα της ανακύκλωσης ηλεκτρονικών απορριμμάτων», είπε ο Liu.
Η Διεθνής Ένωση Εμφιαλωμένου Νερού δήλωσε ότι δεν συνιστά την επαναχρησιμοποίηση δοχείων αναψυκτικών μιας χρήσης λόγω των «δυνητικών κινδύνων για την υγεία λόγω της ανάπτυξης βακτηρίων και της μόλυνσης».
Πώς να χρησιμοποιήσετε το πλαστικό στο σπίτι σας
Οι ανησυχίες για τα χημικά και τα μικροπλαστικά αφορούν κυρίως τρόφιμα και ποτά, είπαν οι ειδικοί, επειδή τα καταπίνετε. Η επαναχρησιμοποίηση πλαστικών μιας χρήσης όπως οι σακούλες παντοπωλείου δεν αποτελεί μεγάλη ανησυχία, πρόσθεσαν. Ο αντίκτυπος των μικροπλαστικών εξαρτάται πιθανώς από το πόσο χρονών είστε, είπε η Μέισον, με τη μεγαλύτερη ανησυχία της να είναι «παιδιά και άτομα αναπαραγωγικής ηλικίας», δεδομένης της σχέσης με τη μείωση της γονιμότητας και τη δυσανάλογη παρουσία μικροπλαστικών σε μικρά παιδιά. Το πιο σημαντικό πράγμα που πρέπει να κάνετε είναι να αποφύγετε να υποβάλλετε το πλαστικό σας σε θερμότητα, συμφώνησαν οι ειδικοί. «Ένας πολύ σκληρός κανόνας είναι να μην ψήνουμε ποτέ πλαστικά μικροκυμάτων», είπε η Ενκ. «Και υπάρχει επίσης μια σύσταση να μη βάζετε πλαστικό στο πλυντήριο πιάτων εάν είναι σε ζεστό κύκλο».
Εάν παραγγείλετε φαγητό σε πακέτο, είναι καλύτερο να μεταφέρετε το φαγητό σε ένα μη πλαστικό πιάτο το συντομότερο δυνατό και θα πρέπει να χρησιμοποιείτε ένα πιάτο όταν ψήνετε το φαγητό σας σε μικροκύματα. Τα γυάλινα και μεταλλικά μπουκάλια νερού είναι πιο ασφαλή από τα επαναχρησιμοποιούμενα πλαστικά, γι' αυτό φροντίστε να τα έχετε μαζί σας όταν ταξιδεύετε ή φεύγετε από το σπίτι σας για δουλειές. Αν και θα ήταν ιδανικό να αφαιρέσετε όλα τα πλαστικά που βρίσκονται στην κουζίνα σας, ο Liu συνιστά να εστιάσετε στα μαγειρικά σας σκεύη και να επιλέξετε γυάλινα ή μεταλλικά δοχεία αποθήκευσης. Ο καθαρισμός βοηθά επίσης, πρόσθεσε. «Το να διατηρείτε το σπίτι σας καλά αεριζόμενο και να φροντίζετε να ξεσκονίζετε, να σκουπίζετε και να σκουπίζετε με ηλεκτρική σκούπα σε τακτική βάση, μπορεί επίσης να βοηθήσει στη μείωση της συσσώρευσης επιβλαβών χημικών ουσιών στο περιβάλλον σας».
Με πληροφορίες από Washington Post