Για χρόνια, η κοινή πεποίθηση ήταν ότι χρειάζονται μόλις 21 ημέρες για να προστεθεί μια νέα συνήθεια στην καθημερινή μας ρουτίνα. Όμως, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του Πανεπιστημίου της Νότιας Αυστραλίας (UniSA), οι νέες συνήθειες χρειάζονται συνήθως περίπου δύο μήνες για να εμπεδωθούν και μπορεί να χρειαστούν μέχρι και σχεδόν ένα χρόνο.
Οι ερευνητές κατέληξαν σε αυτό το συμπέρασμα μετά τη διενέργεια μετα-ανάλυσης 20 παλαιότερων μελετών, που δημοσιεύτηκαν μεταξύ 2008 και 2023 και αφορούσαν περισσότερους από 2.600 συμμετέχοντες. Οι μελέτες αυτές μέτρησαν τη συνήθη συμπεριφορά για να βρουν μια γενική τάση όσον αφορά το χρονικό διάστημα που απαιτείται για τη διαμόρφωση υγιεινών συνηθειών. Στις συνήθειες περιλαμβάνονταν η άσκηση, η κατανάλωση νερού, η λήψη βιταμινών και η χρήση οδοντικού νήματος.
Οι ερευνητές ελπίζουν ότι τα ευρήματά τους θα παρακινήσουν τους ανθρώπους να επιμείνουν στην προσπάθειά τους να διαμορφώσουν υγιεινές συνήθειες, ακόμη και αν αυτό διαρκεί περισσότερο από το αναμενόμενο. «Νομίζω πως το κυριότερο είναι ότι βοηθά τους ανθρώπους να θέσουν ρεαλιστικές προσδοκίες», δήλωσε στο CNN ο Ben Singh, ερευνητής Allied Health & Human Performance του Πανεπιστημίου της Νότιας Αυστραλίας, ένας εκ των συγγραφέων της μελέτης.
Η έρευνα, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Healthcare, διαπίστωσε ότι ο μέσος χρόνος που απαιτείται για τη διαμόρφωση νέων, υγιεινών συνηθειών ήταν 59-66 ημέρες, αλλά θα μπορούσε να διαρκέσει έως και 335 ημέρες. Ο Singh τόνισε ότι ο χρόνος που απαιτείται για τη διαμόρφωση υγιεινών συνηθειών είναι διαφορετικός για κάθε άτομο και εξαρτάται από το ποια είναι η συνήθεια.
«Μερικές φορές διαπιστώσαμε ότι οι απλές νέες συνήθειες, όπως για παράδειγμα το ξεκινήσει κανείς να χρησιμοποιεί οδοντικό νήμα κάθε μέρα, μπορεί να χρειαστεί μια εβδομάδα για να μπει στη ρουτίνα του», εξήγησε ο Singh. «Αλλά πιο σύνθετες συμπεριφορές όπως η αλλαγή της διατροφής και της σωματικής δραστηριότητας κάποιου μπορεί να πάρει πολύ περισσότερο χρόνο» συνέχισε. Όπως σημείωσε, ο μύθος των 21 ημερών προέρχεται από το βιβλίο «Psycho-Cybernetics» του 1960 του πλαστικού χειρουργού Maxwell Maltz, στο οποίο ο συγγραφέας παρατήρησε ότι οι ασθενείς του χρειάζονταν συνήθως περίπου 21 ημέρες για να συνηθίσουν τη νέα τους εμφάνιση μετά από χειρουργική επέμβαση.
Ο Singh είπε ότι οι άνθρωποι προσκολλήθηκαν στην ιδέα μιας «γρήγορης λύσης» ως κίνητρο. Υπάρχει λοιπόν ο κίνδυνος η νέα έρευνα να τους κάνει πιο απρόθυμους να προσπαθήσουν να καθιερώσουν νέες συνήθειες εξαρχής; «Υπάρχει η πιθανότητα να αποθαρρύνει τους ανθρώπους και ίσως να τους αποσυντονίσει. Αλλά για όσους διαπιστώσουν μετά από 21 ημέρες προσπάθειας πρέπει να συνεχίσουν να αγωνίζονται, αυτή η έρευνα μπορεί τουλάχιστον να τους παρέχουν κάποια ρεαλιστικά σημεία αναφοράς που μπορούν να ακολουθήσουν» δήλωσε χαρακτηριστικά.
Η μελέτη προσφέρει επίσης συγκεκριμένες συμβουλές για τη διαμόρφωση υγιεινών συνηθειών. «Όσοι θέλουν να αρχίσουν να τρώνε πιο υγιεινά ή να ασκούνται περισσότερο, τότε η ενσωμάτωση αυτών των νέων συνηθειών τα πρωινά τείνει να είναι πιο αποτελεσματική από το να προσπαθούν να τις ενσωματώσουν αργότερα μέσα στην ημέρα» είπε ο Ben Singh. Όπως εξήγησε, «οι άνθρωποι τείνουν να χάνουν το κίνητρο ή να γίνονται πιο απασχολημένοι αργότερα μέσα στην ημέρα, (σ.σ. οπότε) είναι λιγότερο πιθανό να ακολουθήσουν αυτή τη συμπεριφορά».
Χρήσιμες συμβουλές για την υιοθέτηση υγιεινών συννθειών
Για παράδειγμα, αν θέλετε να αποκτήσετε τη συνήθεια να τρώτε περισσότερα φρούτα, ο Singh συνιστά να τρώτε ένα μήλο με τον πρωινό σας καφέ.
Ο Benjamin Gardner, διευθυντής της ομάδας Habit Application and Theory (HabitAT) στο Πανεπιστήμιο του Surrey της Αγγλίας, πρότεινε ότι τα αποτελέσματα της μελέτης θα πρέπει να ερμηνεύονται προσεκτικά. «Είναι σημαντικό να προτρέψουμε να είμαστε προσεκτικοί σχετικά με την ιδέα ότι οι άνθρωποι είτε «έχουν μια συνήθεια» είτε «δεν έχουν μια συνήθεια», η οποία υπονοείται σε αυτή τη μελέτη», δήλωσε στο CNN ο Gardner, ο οποίος δεν συμμετείχε στην έρευνα. «Στην πραγματικότητα, η συνήθεια ποικίλλει σε ένα συνεχές - με άλλα λόγια, η συνήθεια γίνεται ισχυρότερη με την πάροδο του χρόνου, αντί να φτάνει σε ένα μαγικό σημείο στο οποίο είναι πλήρως διαμορφωμένη» σημείωσε.
Ο Gardner είπε ότι ο καλύτερος τρόπος για να διαμορφώσετε μια συνήθεια είναι μέσω αυτού που είναι γνωστό ως «συνεπής με το πλαίσιο επανάληψη», προσδιορίζοντας μια κατάσταση που συναντάτε τακτικά και στη συνέχεια κάνοντας την επιλεγμένη συμπεριφορά σας κάθε φορά που συναντάτε αυτή την κατάσταση.
Χρειάζεται ακόμη περισσότερη έρευνα για να διαπιστωθεί πόσο πετυχημένες ήταν οι προσπάθειες να διατηρηθούν οι νέες συνήθειες που εξετάστηκαν στη μελέτη, σημείωσε ο Singh. «Πολλές από τις έρευνες ήταν αρκετά βραχυπρόθεσμες. Χρειαζόμαστε πραγματικά πολύ περισσότερη μακροπρόθεσμη έρευνα. Έτσι (αν) κάποιος έχει αλλάξει επιτυχώς τις συνήθειές του και έχει βελτιώσει τη συμπεριφορά του μετά από 12 εβδομάδες, εξακολουθεί να ακολουθεί αυτή τη συμπεριφορά 12 μήνες μετά;» διερωτήθηκε
Το συνολικό μήνυμα της έρευνας είναι πάντως σαφές: Αν θέλετε να κάνετε το 2025 τη χρονιά των υγιεινών συνηθειών σας, κάντε υπομονή - ο νέος σας εαυτός μπορεί κάλλιστα να κάνει την εμφάνισή του σε λίγους μήνες αντί για εβδομάδες.
Με πληροφορίες από CNN
