Βλέποντας μια ταινία του Αλμοδοβάρ, για έναν ψυχαναλυτή είναι σαν να περνάει μια μέρα στο γραφείο του βλέποντας τους αναλυόμενούς του. Μπορούμε να συναντήσουμε όλες τις γνωστές ανθρώπινες παθολογίες και διαστροφές...
Οι ταινίες του έχουν το χαρακτηριστικό ότι μας παρασύρουν σε έναν ονειρικό κόσμο γεμάτο απο λιβιδινική συνείδηση ο οποίος μας ανοίγει κρυμμένες αλήθειες για την ανθρώπινη καρδιά. Ο Αλμοδοβάρ μας μεταφέρει σε ένα παράλληλο σύμπαν όπου οι δεσμοί της φιλίας είναι πιο δυνατοί απο τους δεσμούς της συμβατικότητας, και που το νoιάξιμο για τους χαρακτήρες του μας κάνει να ταυτιζόμαστε μαζί τους αναπάντεχα. Όπως έχει πει και ο Αλμοδοβάρ ‘Το όραμά μου είναι την ίδια στιγμή πολύ δύσκολο αλλά και πολύ ανθρώπινο. Με αυτό εννοώ την απόλυτη ανάγκη μας να μας επιθυμούν και το γεγονός οτι στην αλληλεπίδραση των επιθυμιών είναι δύσκολο δύο επιθυμίες να συναντηθούν και να αντιστοιχούν η μια στην άλλη.’
Κάνοντας ένα σύντομο πέρασμα μέσα απο μερικές ταινίες του Αλμοδοβάρ, μπoρούμε να διακρίνουμε και να εντοπίσουμε θεματικές και στοιχεία του ανθρώπινου ασυνειδήτου και συμπεριφοράς που αφορούν την ψυχαναλυτική θεωρία. Η ηδονοβλεψία, ο εκβιασμός, οι ασυνείδητες φαντασιώσεις, οι πρωιμες σχέσεις που παραμένουν πάντα στο ανθρώπινο ασυνείδητο. Όλα αυτά τα συναντάμε στο Αλμοδοβαρικό σύμπαν.
Π.χ. στο Volver, βλέπουμε μια ιστορία σεξουαλικής κακοποίησης, απιστίας και μiας μητέρας που γυρνάει απο τους νεκρούς... Η Κακή Εκπαίδευση μας βοηθά στο να καταλάβουμε την ψυχική άμυνα της δημιουργίας ενός ‘άλλου εαυτού’ ενός φανταστικού σωσία που εξυπηρετεί την επεξεργασία και τον τρόπο του ασυνειδήτου να ‘αναρρώσει’ απο το σεξουαλικό τραύμα. Στο Μίλα της, την δυσκολία επικοινωνίας ανάμεσα στα δυο φύλα, την μοναξιά και την οικειότητα, και την επιμονή της αγάπης πέρα απο την απώλεια. Θίγει τα θέματα που αφορούν την σημασία της φαντασίωσης, και για τον αναλυτή και για τον αναλυόμενο. Αυτές επηρεάζουν καθ’ολοκληρία την ψυχή μας όταν επιτρέπουμε στον εαυτό μας να απορροφηθούμε απο την αναλυτική διαδικασία. ...
Ο Αλμοδοβάρ μέσα απο τις ταινίες του ασχολείται με τις στοιχειώδεις ψυχικές διαδικασίες. Το σπάσιμο των ορίων, την ζήλεια,τον θυμό και την οργή,την κτητικότητα, την εκδίκηση, την αναζήτηση της σεξουαλικής ταυτότητας και των βαθιών, και πολλές φορές απαγορευμένων απο το Υπερεγώ μας, σεξουαλικών επιθυμιών. Αυτός νομίζω είναι και ο λόγος που ενδιαφερόμαστε τόσο πολύ να βλέπουμε τις ταινίες του. Μιλάει απευθείας στο ασυνείδητό μας, ακολουθεί την λογική των ονείρων.
Σχεδόν όλες οι ταινίες του Αλμοδοβάρ αποτελούν ‘κλινικό υλικό’ για την ψυχαναλυτική θεωρία.
Όπως παρατηρεί και ο φιλόσοφος SlavojZizek , η πραγματικότητα των ταινιών είναι μια ‘υπερ-πραγματικότητα’. Έτσι και οι ταινίες του Αλμοδοβάρ μπορούν να μας πουν πιο πολλά για τον εαυτό μας απο ότι θα ανακαλύπταμε σε μια καθημερινή κατάσταση ακόμα και αν είναι πράγματα που πολλές φορές προσπαθούμε να απωθήσουμε...
Απο την Pink Freud
*Η Pink Freud ειναι γνωστή αλλιώς και ως Κατερίνα Βαλαβανίδη (ψυχολόγος-ψυχοθεραπέυτρια της στήλης i-Psychology).
σχόλια