-Έχετε μιλήσει αρκετές φορές για την παιδική σας ηλικία και για τα πράγματα από τα οποία θέλατε να ξεφύγετε. Πώς είναι όταν σήμερα κοιτάζετε πίσω σε αυτή την εποχή;
Όταν ήμουν τεσσάρων ή πέντε έβλεπα τη ζωή ως θεατής και μόνο. Σε αυτή την ηλικία δεν έχεις δική σου ζωή. Από την ηλικία των οχτώ ή εννιά κατάλαβα ποιος και τι ακριβώς ήμουν. Από τότε άρχισα να καταγράφω τις ζωές των άλλων, αλλά μόνο μέσα στο κεφάλι μου. Στη διάρκεια της εφηβείας ζούσα σε ένα μικρό χωριό και απλά περίμενα - περίμενα να μετακομίσω στη Μαδρίτη, την πόλη των ονείρων μου.
-Λέτε ότι ξέρατε ποιος ήσασταν από οχτώ χρόνων. Ποιος ήσασταν;
Ας πούμε καλύτερα από τα εννιά, για να είναι πιο σίγουρο! Ήμουν βέβαιος, για παράδειγμα, ότι έβρισκα ελκυστικά τα αγόρια. Και τα κορίτσια, επίσης. Απλά, είχα την αίσθηση ότι τα αγόρια με έκαναν να αισθάνομαι κάπως διαφορετικά. Ενδιαφερόμουν για το σινεμά και τα βιβλία. Επειδή ζούσαμε σε τόσο απομονωμένη περιοχή, οι αδερφές μου παράγγελναν συγκεκριμένα πράγματα για το σπίτι από πολυκαταστήματα κι εγώ παράγγελνα βιβλία στην τύχη. Έγινα πολύ φανατικός αναγνώστης.
- Εχετε σκεφτεί γιατί οι γυναίκες παίζουν τόσο σημαντικό ρόλο στο έργο σας;
Εχω γυρίσει ταινίες αποκλειστικά με άντρες, όπως ήταν ο "Νόμος του πόθου'' ή η "Κακή εκπαίδευση'', νομίζω όμως ότι από τον κόσμο των γυναικών μπορείς να αντλήσεις τις πιο ενδιαφέρουσες ιστορίες. Οι γυναίκες έχουν ένα ευρύτερο συναισθηματικό και ψυχολογικό πεδίο, σε εναλλαγή και σε εκπλήσσουν - το ταμπεραμέντο που επιδεικνύουν είναι απλώς συναρπαστικό. Ισως αυτό να οφείλεται στο γεγονός ότι για αιώνες ολόκληρους βρίσκονταν υποχρεωμένες να ζουν στη σιωπή, στο περιθώριο, φυλακισμένες από τον έξω κόσμο. Μου αρέσει πολύ το πόσο πιο αισιόδοξοι και φωτεινοί άνθρωποι είναι από τους άντρες, πόσο πιο ικανοί να μάχονται, να ζουν. Δεν είναι, άλλωστε, καθόλου τυχαίο που οι πιο ανάλαφρες και κωμικές ταινίες που έχω κάνει είχαν πάντοτε θηλυκούς ήρωες. Οσες ταινίες μου είχαν άντρες για πρωταγωνιστές ήταν σαφώς πιο σκοτεινές και δραματικές.
-Πόσο τελειομανής είστε;
Ποτέ μου δεν ένιωσα ότι έχω κάνει ένα αριστούργημα. Σε όλες τις ταινίες μου υπάρχουν σημεία για τα οποία αισθάνομαι υπερήφανος και σε όλες υπάρχουν σημεία που μισώ, τα οποία δεν θα μοιρασθώ μαζί σας γιατί έχω σκοπό να τα πάρω μαζί μου όταν πεθάνω. Για μένα τέλεια ταινία δεν υπάρχει, διότι για να γυρισθεί μια ταινία χρειάζονται πολλοί άνθρωποι, με αποτέλεσμα ο δρόμος προς την τελειότητα να αποκτά ακόμη περισσότερα εμπόδια. Χωρίς αυτό να σημαίνει, βεβαίως, ότι η τελειότητα δεν παύει να είναι ο στόχος μου. Πρέπει να την αναζητείς κάθε λεπτό - όταν γράφεις, όταν γυρίζεις, όταν μοντάρεις. Αν αναζητείς την τελειότητα, θα κερδίσεις το 50% των στόχων σου. Αν δεν είσαι τελειομανής, αυτό που θα κερδίσεις είναι ένα 5%.
-Eίναι οι προσωπικές ταινίες ο μεγαλύτερος εχθρός του σύγχρονου κινηματογράφου;
Εγώ γράφω και σκηνοθετώ για ενήλικους θεατές. Τα μεγάλα στούντιο κάνουν ταινίες για παιδιά. Έχουν μετατρέψει το σινεμά σε νηπιαγωγείο. Παλιμπαιδίζουν. Το ριμέικ, το σίκουελ, το πρίκουελ, οι κοχόνες μου (θυμωμένος). Πάρε για παράδειγμα τον τελευταίο «Spider-man». Χωρίς ίχνος αισθήματος. O τελευταίος Τζέιμς Μποντ, ο χειρότερος, με ένα άθλιο μοντάζ και σχεδόν ολόκληρος σε digital. Καμιά φορά σκέφτομαι πώς θα ήταν σε digital οι ταινίες του Χίτσκοκ. Με πιάνει ανατριχίλα.
-Ποια είναι η σχέση σας με τις ταινίες σας αφότου ολοκληρώνονται;
Αυτομάτως ανήκουν στο παρελθόν. Δεν τις παρακολουθώ ποτέ. Δεν είναι εύκολο να παρακολουθήσεις τις ταινίες σου, όταν έχεις περάσει ατέλειωτες ώρες στα γυρίσματα ή στην αίθουσα του μοντάζ παίζοντας την ίδια σκηνή μπρος - πίσω 100 φορές. H διαδικασία κατασκευής μιας ταινίας καταστρέφει κάθε δυνατότητα στον σκηνοθέτη να γίνει θεατής του ίδιου του τού έργου. Είναι σαν τον αυνανισμό που δεν φτάνει στην ολοκλήρωση. Αυτό όμως είναι και το τίμημα της όλης υπόθεσης, διότι προσωπικά δεν αλλάζω με τίποτε όλη αυτή την αμεσότητα και την ένταση κάθε σταδίου κατασκευής μιας ταινίας. Βεβαίως, ο χρόνος είναι καλός βοηθός για να ξεπεράσεις κάπως αυτό το εμπόδιο. Πολλές φορές, όταν προβάλλεται κάποια ταινία μου στην τηλεόραση, πιάνω τον εαυτό μου να την παρακολουθεί στα κλεφτά.
- Εχει γραφεί για εσάς ότι με τις ταινίες σας είναι σαν να κάνετε έρωτα με το κοινό. Το νιώθετε;
Ομολογώ ότι θέλω να αφήνω αυτή την εντύπωση. H ιδέα και μόνον ότι το κοινό εξιτάρεται από τις ταινίες μου είναι υπέροχη. Υποθέτω ότι το ιδεώδες θα ήταν ο θεατής μιας ταινίας μου, βλέποντας τους δύο πρωταγωνιστές μαζί, να θέλει να βρεθεί στη μέση. Ωστόσο ποτέ δεν ζήτησα γενναιοδωρία από τον θεατή. Αυτή η αίσθηση που περιγράφω πρέπει να βγαίνει από τα βάθη της ψυχής του και για να γίνει κάτι τέτοιο πρέπει κατ' αρχάς να είναι καλή η ιστορία.
-Δεν σας εμποδίζουν ποτέ η δημοσιότητα και η ονοματολατρία;
Πολύ. Αφόρητα, δυσβάστακτα. Έτσι ο διάσημος καλλιτέχνης χάνει την αίσθηση του μέτρου, της αληθινής επικοινωνίας. Έτσι μετατρέπεται σε μέρος μιας εικονικής πραγματικότητας. Ζούμε σε μια εικονική πραγματικότητα. Αυτή η μεγάλη, διαρκής, αόρατη κρίση της σύγχρονης εποχής. Μείνε ανώνυμος. Ταπεινός, σεμνός και αληθινός. Μείνε άνθρωπος σωστός.
-Γιατί οι transsexuals παίζουν τόσο μεγάλο ρόλο στις ταινίες σας;
Οι transsexuals είναι παρούσες στις ταινίες μου επειδή είναι παρούσες στη ζωή μου. Εχω συναντήσει πολλές, κάποιες είναι φίλες μου, και είναι ευτυχές που αρκετές από αυτές νιώθουν ευτυχισμένες. Πιστεύω ότι είναι εξαιρετικά δύσκολο για τις transsexuals να διατηρήσουν ισορροπίες. Το συναίσθημα ότι έχεις γεννηθεί σε λάθος σώμα, αγγίζει τα όρια της τραγωδίας. Από την άλλη πλευρά, αυτή η εσωτερική μάχη που δίνουν σε καθημερινή βάση για να εξωτερικεύσουν την πραγματική φύση τους, αυτός ο πόλεμος με το "λάθος" της φύσης τους με γοητεύει. Νομίζω ότι οι transsexuals είναι εξαιρετικά δυνατοί άνθρωποι, σωματικώς αλλά και πνευματικώς, γιατί χρειάζεται δύναμη και πολύ κουράγιο ώστε να αντιμετωπίσεις κατάματα την πραγματική φύση σου. Πάντως, τοποθετώντας στον πυρήνα μιας ιστορίας μια transexual, δυναμώνεις την ίδια την ιστορία διότι oι ετεροφυλόφιλοι ήρωες που την περιστοιχίζουν είναι αδύνατον να μην αντιδράσουν. Για μένα αυτή η δυναμική έχει εξαιρετικά δραματουργικό ενδιαφέρον.
-Ποια η σχέση σας με τους ηθοποιούς σας;
Εχω κάνει μια συμφωνία με τους ηθοποιούς μου. Μου έχουν δώσει το δικαίωμα να αγγίξω το εσωτερικό τους, μου δίνουν χώρο να δουλέψω εκεί όπως μου ταιριάζει. Είναι γενναιόδωροι απέναντί μου, παίζουν με τους δικούς μου όρους. Αλλοτε τους δίνω όσες περισσότερες πληροφορίες μπορώ, άλλοτε δεν τους δίνω τίποτε διότι αυτό που θέλω τότε είναι το ένστικτό τους. Οι ηθοποιοί είναι εξαιρετικά απαραίτητοι στον σκηνοθέτη.
-Η αίσθηση του χρόνου που περνάει; Σας επηρεάζει;
Εχω ζήσει περισσότερο από τη μισή ζωή μου τώρα πια, άρα είναι μάλλον λογικό να με απασχολεί όλο και περισσότερο. Κάποια στιγμή στα σαράντα μου ένιωσα το αναπόφευκτο πέρασμα του χρόνου. Είδα ξαφνικά τη ζωή μου σε συνάρτηση με το χρόνο που πέρασε και με το χρόνο που απομένει. Το να μιλάς γι αυτόν εσωκλείει σε μεγάλο βαθμό μέσα του και μια αναπόφευκτη κουβέντα για τη φυσική φθορά κι αυτό είναι ένα ζήτημα με το οποίο ποτέ δεν κατάφερα να συμβιβαστώ.
-Εχετε συγκεκριμένες προσδοκίες για τα χρόνια που πρόκειται να έρθουν;
Ναι. Θα ήθελα να είναι άφθονα (γέλια). Δεν ξέρω αν έχω προσδοκίες για το υπόλοιπο της ζωής μου. Αυτό που ξέρω είναι πως θα ήθελα να ζήσω περισσότερο, θα ήθελα να μπορώ να απολαύσω την κάθε στιγμή που με περιμένει από εδώ και στο εξής και θα ευχόμουν να εξακολουθήσω να δουλεύω με την ίδια ελευθερία που μπόρεσα να το κάνω μέχρι τώρα...
*Οι πηγές των ερωταπαντήσεων: 1, 2 / 3, 11, 12 / 4, 6,7, 9 / 5, 8 / 10 /
σχόλια