Η Δημοκρατία (άρθρο από την Νέα Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια, 2090)

Η Δημοκρατία (άρθρο από την Νέα Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια, 2090) Facebook Twitter
0

του συγγραφέα Πάνου Θεοδωρίδη 

 
 
 
 
Η Ελλάδα πέρασε σαράντα τέσσερα χρόνια (1974-2018) με κοινοβουλευτική δημοκρατία. Οι ερευνητές διακρίνουν ένα μεταβατικό στάδιο (1974-81) την περίοδο της αλλαγής (1981-1993) την περίοδο της διαχείρισης (1993-2003) την εποχή της ιταλοποίησης(2004-2012) και την τελική πτωτική φάση(2012-2018) που οδήγησε στην Παλινόρθωση (22 Νοεμβρίου 2018).
 
 
Υπήρξαν εικοσιτέσσερις κυβερνήσεις, δυόμιση χιλιάδες κόμματα, εξήντα ανασχηματισμοί. Ο μέσος όρος ζωής ανέβηκε κατά 12 χρόνια, το κατά κεφαλήν εισόδημα δεκαπλασιάστηκε ενώ οι φόροι δωδεκαπλασιάστηκαν. Πολιτικά, υπήρξε εποχή βραχυπροθέσμων στόχων κατά την έκφραση του Δημήτρη Κουρίλλα. Οι Έλληνες ζούσαν για το 1979, το 1992, το 2001, το 2004, το 2009 κόκ.
 
 
Εντούτοις, οι μεγάλες αλλαγές, που οδήγησαν στην χρυσή ακμή του 2023-26 και στον πόλεμο του 2033, κυοφορήθηκαν  τότε, χωρίς να γίνουν ποσώς αντιληπτές. Ένα διάστημα υπερίσχυσε η λογική των δημοψηφισμάτων, κάποιο άλλο η σκανδαλολογία και η ξενοφοβία. Αποδείχτηκαν προσωρινοί και αμετροεπείς στρουθοκαμηλισμοί ενώπιον του πραγματικού προβλήματος, δηλαδή της σύγκρουσης Ευρώπης-Αμερικής που οδήγησε στον μεγάλο Συμβιβασμό του 2014.
 
Αποτέλεσμα ,οι εκλογές του 2016, οι τελευταίες του εικοστού πρώτου αιώνα, όπου οι Τραντέλληνες πήραν 12%, οι Ελληναράδες 11%, οι δωδεκαθεϊστές επίσης 11%, οι ορθόδοξοι  9%, οι ελληνόψυχοι 4%, η 17ηΝοέμβρη 3%,το κόμμα Ελλήνων χαοτικών καταποντίστηκε (3%) και άλλα 233 κόμματα μοιράστηκαν το υπόλοιπο ποσοστό.
 
 
Όπως συνέβη και αλλού, τα νέα πρόσωπα που διαμόρφωσαν  την πολιτική ζωή του νέου αιώνα, ήταν  υποτιμημένες και περιφρονούμενες προσωπικότητες  πρίν το 2000. Η Ελλάδα έφτασε τους 70000 ιερείς το 2005 και διέθετε 134000 μοναχούς και ασκητές πρίν το 2010. Η τριτοβάθμια αυτοδιοίκηση, που εφαρμόστηκε το 2002 συνέτεινε στην  αυτονόμηση των παραγωγικών περιοχών σε βάρος των αγόνων.
 
Δεν ήταν ασυνήθιστο θέαμα να διασχίζεις εκατό χιλιόμετρα ελληνικού εδάφους και να συναντάς ανά είκοσι χιλιόμετρα τελείως διαφορετικές συνθήκες ανάπτυξης. Οι φιλάρχαιοι δήμαρχοι ξεχώριζαν από τους οικολόγους  σε  επίπεδο αποκομιδής σκουπιδιών και  λογοτύπου των υπηρεσιών τους. Όταν κυκλοφόρησαν οι πρώτοι  πλησιόχωροι αρχαιολογικών χώρων με τόγες και χλαμύδες, ο τύπος έγραψε κάποια αρνητικά σχόλια αλλά ήταν πλέον πολύ αργά.
 
 
Η παιδεία που υπέστη τα πρώτα χρόνια της μεταπολίτευσης μια πρωτοφανή διολίσθηση προς την  ευκολία και  αργότερα γιά τους αντίθετους λόγους πέρασε στην αρχαιοπληξία, είχε χρεωκοπήσει τελεσιδίκως. Το 1998, μιά έρευνα είχε αποδείξει ότι το 60% των Ελλήνων δεν μπορούσε ανέτως να διαβάσει έναν λογαριασμό τηλεφώνου. Αντίστοιχη έρευνα του 2008  έδειξε ότι  το ποσοστό που δεν ήξερε ποιός ήταν ο Ελευθέριος Βενιζέλος ανέβηκε στο 93% (σύμφωνοι, η επαρχία Αποκορώνου έμεινε στο μετριοπαθές 56%).
 
 
Γενικά ,η δημοκρατία αυτή, τελευταία  στην ελληνική ιστορία, άφησε, παρά την ελαφρότητά της, αγαθές εντυπώσεις στους επιγόνους.
 
 
 
 
 

Σημειώσεις γιά το μέλλον

 
Δεν οραματίζομαι,μετράω.Θεωρώ αδύνατο να προβλέψω το μέλλον της πολιτικής, της οικονομίας, του πολιτισμού. Μόνον εκτιμώντας τα τελευταία χρόνια των αιώνων που πέρασαν,μπορώ να υποθέσω ότι θα υπάρξει δραστική και κυρίαρχη μετονομασία αξιών.
 
Το πρώτο πράγμα που θα πεθάνει στον επόμενο αιώνα είναι η ζωή μας.Θα αποδειχτεί ακόμη μιά φορά ότι ο προσωπικός μας βίος και οι εμπειρίες δεν θα μεταφερθούν συσσωρευτικά σε καμιά μελλοντική συλλογική εμπειρία.Η κάθε γενιά, στενόκαρδα, θα διαφημίζει τις δικές της αξίες, ώσπου να κηδευτεί.Οι επόμενοι, τα ίδια.
 
Τα πρώτα χρόνια του νέου αιώνα προβλέπω ότι  θα ανήκουν σαφέστατα σε μιά ιδιότυπη δεξιά αντίληψη(άν συμφωνούμε ότι ο εικοστός αιώνας διήγειρε κυρίως αριστερές ρητορικές).Το ένα δέκατο του πληθυσμού της γής, που διαχειρίζεται τα εννέα δέκατα του παγκοσμίου πλούτου, δεν θα αισθάνεται πλέον ενοχές επειδή υπάρχει πείνα, αρρώστεια και κακό ριζικό.Θα γιγαντωθεί η οικολογική, χορηγική  και «φιλανθρωπική» συνείδηση, αλλά χωρίς κανένα πρακτικό αντίκρυσμα.
 
Η ανθρωπότητα πέρασε ατέρμονες εποχές διάγοντας βίο δημοκρατικό, θρησκευτικό, εναλλακτικό. Θα συνεχίσει απτόητη την ίδια τακτική.Απλώς η καταπίεση, ο πόλεμος, η βία, η κοινωνική ασυνέχεια,οι διακρίσεις θα βαφτιστούν, υπό γενική συναίνεση ελευθερία,ειρήνη, φιλική επαφή, κοινωνική συνοχή, ομογένεια. Αυτοί που γνώριζαν την πραγματική σημασία των λέξεων θα έχουν πεθάνει. Αυτοί που δεν την γνώριζαν, θα εκπαιδευτούν στη νέα σημασία. Ποτέ δεν ήταν διαφορετικά, μήτε τώρα θα είναι.
 
Ποτέ δεν βρέθηκε το ελιξήριο κατά της χολέρας και της πανούκλας, αλλά οι αρρώστειες αυτές έπαψαν να μας απασχολούν, μέσα από ένα δίκτυο συσσώρευσης άλλων αγαθοποιών συντελεστών. Παρομοίως μήτε ο καρκίνος, μήτε η στεφανιαία νόσος, μήτε το έιτζ θα αποκτήσουν  ποτέ το εμβόλιό τους: οι άνθρωποι θα πεθαίνουν από άλλες αιτίες, μέσα σε σώματα που δεν θα παράγουν όγκους,με αρτηρίες σε συνεχή διάταση, με σέξ μέσω φίλτρων.
 
Η τυπογραφία δεν ξεπέρασε ποτέ την μορφή του χειρόγραφου κώδικα, το αυτοκίνητο δεν ξεπέρασε ποτέ την προεικόνα της ιππήλατης άμαξας. Παρομοίως  ο υπολογιστής,ακόμη κι΄αν  ενσωματωθεί στο δέρμα μας,δεν θα ξεφύγει ποτέ από  την ηδονοβλεπτική αυταρέσκεια, από την ματιά της κλειδαρότρυπας.
 
Νομίζω επίσης ότι θα εξαφανιστούν, ως μή εργονομικές,όλες οι ψευδαισθήσεις περί γνώσεων και πληροφοριών. Μιά θύρα αιγυπτιακού ναού που άνοιγε αυτόματα,ένας υπολογιστής που τον χρησιμοποιείς αλλά δεν ξέρεις τί έχει μέσα, επιβεβαιώνουν ότι και στον επόμενο αιώνα, οι έχοντες την γνώση θα την κρατούν σε στενό κύκλο και θα ρίχνουν με το φτυάρι πληροφορίες, εκπαίδευση, παιδεία και καριέρες στους  τελεσιδίκως αμαθείς.
 
Ευτυχία, έρωτας,συγκίνηση,αγάπη; θα υπάρχουν με τη σέσουλα, επίσης.Κι άν οι περασμένοι αιώνες δημιούργησαν έναν Κολόμβο, έναν Μιχαήλ Άγγελο, έναν Καρτέσιο, έναν Βολταίρο, έναν Μάρξ και έναν Αινστάιν,παρομοίως ο εικοστός πρώτος αιώνας θα γεννήσει  κάποιον Αχμέτ, κάποιον Ικαμούρι, κάποιον Τζάκ και κάποιον Νεοτάκη,χρυσόσκονη στην άμμο της Σαχάρας.
 
Ο επίλογος σε όλα αυτά ας μη θεωρηθεί αποκαρδιωτικός. Στην ουσία ξέρουμε γιά το μέλλον πολλά περισσότερα απ΄ότι γιά το παρελθόν. Δυστυχώς η ευτυχώς ,  μπορούμε να ξεχάσουμε το μέλλον.
 
 
 
Πάντοτε μπορεί και να το θυμηθούμε.
 
Καλοκαίρι 1999
 
Αρχείο
0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

«Μετά την πανδημία του κορωνοϊού, η ανισότητα θα αυξηθεί»

Σωτήρης Ντάλης / «Μετά την πανδημία του κορωνοϊού, η ανισότητα θα αυξηθεί»

Ο αναπληρωτής καθηγητής στο Τμήμα Μεσογειακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αιγαίου και επικεφαλής της Μονάδας Έρευνας για την Ευρωπαϊκή και Διεθνή Πολιτική σχολιάζει τον αντίκτυπο της πανδημίας και της εκλογής Μπάιντεν στην Ευρώπη.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
«Επί Τραμπ οι μειοψηφίες κατέστησαν πλειοψηφίες»

Σωτήριος Σέρμπος / «Επί Τραμπ οι μειοψηφίες κατέστησαν πλειοψηφίες»

Τι σηματοδοτεί η εποχή Μπάιντεν και τι αφήνει πίσω του ο απερχόμενος Πρόεδρος; Απαντά στη LiFO ο Σωτήριος Σέρμπος, αναπληρωτής καθηγητής Διεθνούς Πολιτικής στο Δημοκρίτειο Παν/μιο Θράκης και Ερευνητής στο ΕΛΙΑΜΕΠ.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Θεοκλής Ζαούτης: «Είναι αρκετά πιθανόν να έχουμε τρίτο κύμα πανδημίας»

Ελλάδα / Θεοκλής Ζαούτης: «Είναι αρκετά πιθανόν να έχουμε τρίτο κύμα πανδημίας»

Ο καθηγητής Παιδιατρικής και Επιδημιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Πενσιλβάνια και μέλος της Επιτροπής των Λοιμωξιολόγων του υπουργείου Υγείας μιλά για τα τελευταία δεδομένα της πανδημίας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Ο γυμνός βασιλιάς, το Καπιτώλιο και η επόμενη μέρα

Νικόλας Σεβαστάκης / Ο γυμνός βασιλιάς, το Καπιτώλιο και η επόμενη μέρα

Ο Ντόναλντ Τραμπ δεν είναι ένας Γουίλι Σταρκ της εποχής μας. Υπάρχει κάτι σημαντικό που χωρίζει τη λαϊκιστική φαντασία των χρόνων του Μεσοπολέμου –όπως την αναπλάθει το μυθιστόρημα του Γουόρεν– από τα πλήθη που είδαμε να βγαίνουν από τα μεσαιωνικά σπήλαια των social media για να ορμήσουν προς το Καπιτώλιο.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Ευάγγελος Μανωλόπουλος: «Να μάθουμε να ζούμε με τις μάσκες, γιατί θα αργήσουμε να τις βγάλουμε»

Ελλάδα / Ευάγγελος Μανωλόπουλος: «Να μάθουμε να ζούμε με τις μάσκες, γιατί θα αργήσουμε να τις βγάλουμε»

Ο καθηγητής Φαρμακολογίας, Φαρμακογονιδιωματικής και Ιατρικής Ακριβείας στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης και πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Φαρμακολογίας, Ευάγγελος Μανωλόπουλος, μιλά στη LiFO για τα εμβόλια και τις φαρμακευτικές αγωγές που εξετάζονται. Απαντά για το δεύτερο κύμα της πανδημίας, εξηγεί ποια είναι η αλήθεια για τις ΜΕΘ, πότε θα αποχωριστούμε τις μάσκες αλλά και πότε προβλέπεται η επάνοδος στην κανονικότητα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Γιατί η ασφάλεια του εμβολίου είναι υψηλού βαθμού; Ο καθηγητής της Οξφόρδης Πέτρος Λιγοξυγκάκης εξηγεί

Τech & Science / Γιατί η ασφάλεια του εμβολίου είναι υψηλού βαθμού; Ο καθηγητής της Οξφόρδης Πέτρος Λιγοξυγκάκης εξηγεί

Τι θα σημάνει η γενική χρήση των εμβολίων; Θα εφαρμοστούν νέοι κανόνες σχετικά με τον εμβολιασμό; Πότε προσδιορίζεται η έναρξή του; Και τι γίνεται με τους αρνητές;
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Η ενδοχώρα της άρνησης και το εμβόλιο

Νικόλας Σεβαστάκης / Η ενδοχώρα της άρνησης και το εμβόλιο

Η όποια στρατηγική για τον εμβολιασμό χρειάζεται να είναι σκληρή με τον νεοφασισμό των fake news και της ωμής παραπλάνησης. Την ίδια στιγμή, όμως, πρέπει να εντάξει τις ανησυχίες, τις αντιρρήσεις και τις δεύτερες σκέψεις πολλών ανθρώπων.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Ευάγγελος Καϊμακάμης: «Έχουν πεθάνει πολλοί σαραντάρηδες στα χέρια μας χωρίς προβλήματα υγείας»

Ελλάδα / Ευάγγελος Καϊμακάμης: «Έχουν πεθάνει πολλοί σαραντάρηδες στα χέρια μας χωρίς προβλήματα υγείας»

Ο πνευμονολόγος-εντατικολόγος στο νοσοκομείο Παπανικολάου μιλά για την κατάσταση που επικρατεί σήμερα στις ΜΕΘ και τις μελλοντικές ανησυχίες του σχετικά με την πανδημία.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Θεόδωρος Βασιλακόπουλος: «Ακόμη κι αν είχαμε 10.000 κλίνες ΜΕΘ, αν γέμιζαν όλες, θα θρηνούσαμε 4.000 θανάτους»

Ελλάδα / Θεόδωρος Βασιλακόπουλος: «Ακόμη κι αν είχαμε 10.000 κλίνες ΜΕΘ, αν γέμιζαν όλες, θα θρηνούσαμε 4.000 θανάτους»

Ο καθηγητής Πνευμονολογίας-Εντατικής Θεραπείας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών σχολιάζει όλες τις τελευταίες εξελίξεις στο μέτωπο της πανδημίας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ