Από τη Μαρία Παπαπαναγιώτου
Τον Μάιο του ‘12 οι Έλληνες ψήφισαν κάτω από μέγιστο στρες. Θεατές της μιζέριας της ζωής τους στη πιο αιφνίδια σκληρή διετία, έγιναν ξαφνικά παγκόσμιοι πρωταγωνιστές.
«Οι εκλογές δεν γίνονται για να κλάψει ο καθένας τον πόνο του στην κάλπη!», είπε λίγες ώρες μετά το εκλογικό αποτέλεσμα από την θέση του σε περίλαμπρο πάνελ της τηλεόρασης, εκλεγμένος βουλευτής του πρώτου κόμματος.
Σύμφωνα με το εκλογικό αποτέλεσμα βέβαια, «κανείς δεν έκλαψε», αλλά ούτε και έσκυψε, τελικά, στην κάλπη - κι ούτε μάλλον θα μετανιώσει κανείς γι’ αυτό.
Οι επικοινωνιολόγοι των εκλογών ζουν τώρα με τη σειρά τους το δικό τους χάος. Το σοκ της δραματικής πτώσης των κομμάτων και των βαρόνων ακύρωσε τα πιο γνωστά εργαλεία, τα «κλειδιά» που η πολιτική επικοινωνία διέθετε στην φαρέτρα της. Στα 20+ χρόνια τουλάχιστον, που ζει η ιδιωτική τηλεόραση στην Ελλάδα , αλλά και από πιο πριν. Από την δεκαετία του ’80 ακόμη, που στην κρατική τηλεόραση ο Δάσκαλος της σκηνοθεσίας Τάσος Μπιρσίμ χάριζε στο παθιασμένο κοινό ψηφοφόρων και αντιπάλων πλούσια πλάνα λαοθάλασσας και μπαλκόνια που αποθέωναν τον τελευταίο της χιλιετίας ηγέτη.
Από τότε η πολιτική επικοινωνία αναπτύχθηκε, ξετυλίχθηκε με επαγγελματισμό και χρυσές αμοιβές και χορηγίες, και ζυμώθηκε μέσα από την εμπειρική ιστορία της σύγχρονης τηλεόρασης και τις προεκλογικές περιόδους που την συνόδευαν. Η πρακτική είχε γίνει πια απλή. Καλά πακέτα τηλεοπτικού χρόνου και «ευγενική», κατ΄ επιλογή, φιλοξενία των πολιτικών αστέρων στο καναλοκρατούμενο πολιτικο-κυβερνητικό καθεστώς. Όσο τα κανάλια ήταν δύο- τρία- τέσσερα, στη δεκαετία του ’90, το show, -αλλά και οι ζυμώσεις του εκτός τηλεοπτικού χρόνου, ήταν «και ποιοτικά και glamorous», και έτσι οι εκλογές, μια και λεφτά υπήρχαν, γινόταν ένας live πυρετός .
Ακριβοπληρωμένα πάνελ ακριβοπληρωμένων -και άξιων- παρουσιαστών, ακριβοπληρωμένα μηνύματα και δημοσκοπήσεις, χρυσοπληρωμένες δημόσιες σχέσεις, και άλλα λοιπά.
Κι ο Έλληνας καμάρωνε, αν μη τι άλλο, προεκλογικά. Ως θεατής ήταν χαρούμενος, και παρά το κάζο του χρηματιστηρίου παρέμεινε ανέμελος τελικά, μέχρι και τους Ολυμπιακούς , όπου πάρτι, πολιτική και φαντασμαγορία σκόρπιζαν δόξα στον τόπο μας, και η τηλεόραση μεγαλουργούσε σ’ αυτό.
Κι όμως μετά, τα φώτα από τις πίστες έσβησαν, κι οι θεατές δεν το πρόσεξαν καν, έμειναν στην θέση τους οι κάμερες , ενώ οι τηλε-άνθρωποι μεταπηδούσαν, με χάρη, ένας- ένας, από την οθόνη στην πολιτική. Τώρα φτωχές και οι δύο, τηλεόραση και πολιτική, ορίζουν τις ζωές του κοινού τους όσο δεν ονειρεύτηκαν ποτέ. Αλλά λεφτά δεν υπάρχουν. Εντελώς ειρωνικά, την μόνη ιστορική στιγμή που ο συνδυασμός πολιτικής και τηλεόρασης μπορεί και πρέπει να προσφέρει σε μια κοινωνία ηθικά, -τη στιγμή μιας κρίσης,- το ελληνικό «τηλ-εκλογοπωλείο» κατάφερε να προκαλέσει στην βασανισμένη κοινή γνώμη κι άλλο, απελπιστικό χάος.
Δηλαδή, ζήσαμε το χειρότερο σενάριο στον πολιτικό χειρισμό μιας κρίσης, όπως το περιγράφουν, επιστημονικά τουλάχιστον, τα συστήματα Διαχείρισης των εξελιγμένων Κοινωνιών που διαθέτουν για τέτοιες περιπτώσεις γνώσεις, σχέδια και στρατηγικές. Η επικοινωνία του χάους , θα περίμεναν, ίσως, κάποιοι ιθαγενείς, να οδηγήσει, σε συνδυασμό με τον φόβο, στην συμμόρφωση και τον παραδειγματισμό.
Δεν είναι τυχαίο ότι δύο από τους ελάχιστους αληθινούς Δάσκαλους της ελληνικής τηλεόρασης, εγκατέλειψαν μόλις πρόσφατα τα (φτωχά πια) τηλεοπτικά πλατώ, και βρέθηκαν δίπλα σε δύο από τους νικητές των πιο απρόβλεπτων εθνικών μας εκλογών.
Ο Τέρενς Κουίκ δίπλα στον Πάνο Καμμένο και ο Σταμάτης Μαλέλης δίπλα στον Φώτη Κουβέλη, δεν χρειάστηκε να «φανούν» ότι έκαναν κάτι θεαματικό. Εξήγησαν απλώς στο κόσμο, με δυο κλασσικά ολιγόλεπτα βίντεο , τι θέλουμε ή δεν θέλουμε να ψηφίσουμε, και γιατί - κάτι σαν καθημερινά τρέιλερ δελτίων ειδήσεων που επρόκειτο να κονταροχτυπηθούν…
Επειδή όμως ως πολίτης και τηλεθεατής ο Έλληνας είχε βρεθεί στον πάτο του χάους, και παρακολουθούσε το δικό του δράμα ταυτόχρονα από την τηλεόραση και την δική του ζωή, ξύπνησε αίφνης μέσα του το αλάθητο ένστικτο της επιβίωσης , όπως και της τηλεθέασης , συγχρονισμένα. ‘Έριξε «μαύρο» στους (τηλεοπτικής μετάδοσης) εκβιασμούς και εκφοβισμούς και αντέδρασε μαζικά στην κάλπη . Όπως θα διάλεγε από το σαλόνι του Τσίπρα (που θα σάρωνε ,- σημειωτέον- ως τηλεοπτικό πρόσωπο σε όλα τα κοινά), ή Καμμένο, - ή και το πρωτάκουστο στιγμιότυπο από τα γραφεία της Χρυσής Αυγής - …σ΄ ένα αυθόρμητο – αλάθητο - ακαριαίο ΖΑΠ!
σχόλια