Οι οικογένειες Zamenhof και Michaux στο πρώτο Διεθνές Συνέδριο για την Εσπεράντο στη γαλλική πόλη Boulogne (1905). Ο L.L. Zamenhof διακρίνεται στο κέντρο της φωτογραφίας. Ο δικηγόρος Alfred Michaux μυήθηκε στην Εσπεράντο μέσα από το πάθος του για τη γλωσσολογία και έγινε ένας από από τους πιο ένθερμους υποστηρικτές του Zamenhof. Χάρη στις προσπαθειές του, οργανώθηκε το Συνέδριο με τη συμμετοχή 688 εκπροσώπων από 20 χώρες. Στην παρακάτω φωτογραφία, οι σύνεδροι εξέρχονται από την αίθουσα του Συνεδρίου της Boulogne.
Από ένα εώς δύο εκατομμύρια οπαδούς αριθμούσε το 2010 η διεθνής τεχνητή γλώσσα Εσπεράντο. Ο εμπνευστής της, ο εβραίος γιατρός Ludwik Lejzer (Λουδοβίκος Λάζαρος) Zamenhof, γεννήθηκε σε μία κωμόπολη της Πολωνίας με πολυεθνικό πληθυσμό. Η πατρική του γλώσσα ήταν τα Ρώσικα, ενώ η μητρική του τα Γίντις. Τον απασχόλησαν από πολύ νωρίς οι διακοινοτικές εντάσεις που εκδηλώνονταν σε μία χώρα διαιρημένη ανάμεσα σε ξένες κυρίαρχες δυνάμεις, εντάσεις που θα μπορούσαν, όπως πίστευε, να αποφευχθούν αν έλειπαν οι φραγμοί της γλώσσας και υπήρχε ένας κοινός τρόπος επικοινωνίας. 'Ηταν ακόμη στο Λύκειο όταν παρουσίασε στους συμμαθητές του το σχέδιο μιας "Lingwe Uniwersala ". Τελειώνοντας τις ιατρικές του σπουδές στη Μόσχα, ξεκίνησε να δουλεύει πάνω στη νέα γλώσσα. Το πρώτο του βιβλίο , που το υπέγραψε ως "Doktoro Esperanto", βρήκε σιγά σιγά ανταπόκριση. Πρώτα από την American Philosophical Society το 1889, έπειτα από τον επιφανή γλωσσολόγο Max Müller, και το 1894 από τον ίδιο τον Léon Tolstoï. Παρ' όλη τη λογοκρισία του τσαρικού καθεστώτος, η νέα γλώσσα πέρασε γρήγορα τα σύνορα και υιοθετήθηκε από ολοένα και περισσότερες λέσχες για την εκμάθηση της Εσπεράντο (της γλώσσας της "Ελπίδας"). Το πρώτο Συνέδριο του 1905 έδειξε καθαρά τη δυναμική που εμφάνισε η Εσπεράντο σε 20 χώρες. Ο L. L. Zamenhof δεν είχε όμως μόνο οπαδούς. Η μεσσιανική του φιλοδοξία να συμφιλιώσει κάποτε όλη την ανθρωπότητα χαριζοντάς της το εργαλείο μιας ενιαίας γλώσσας προκαλούσε τις θυμηδίες μέσα στο ίδιο το κινημά του αυτών που τον αποκαλούσαν "εβραίο προφήτη". Ο ίδιος είχε εγκαταλείψει τις αναφορές σε μία εβραική πατρίδα και θεωρούσε ότι μόνο με την αφοσιωσή του στην υπόθεση της ανθρωπότητας θα υπηρετούσε σωστά το λαό του και θα αποκαθιστούσε την αξιοπρεπειά του. Μέχρι το τέλος της ζωής του, ο Zamenhof παρέμεινε ένας ανιδιοτελής ενθουσιώδης ανθρωπιστής. Είχε καταλάβει ότι μία νέα γλώσσα για να ζήσει δεν μπορούσε να είναι το μονοπώλιο μιας επιτροπής γλωσσολόγων και γι' αυτό είχε παραιτηθεί όλων των δικαιωμάτων του και από το 1912 και μετά είχε αποφασίσει να μη βρίσκεται πλέον μπροστά στους συνέδρους, αλλά αναμεσά τους. Για τον Χίτλερ, φυσικά, όπως δεν παρέλειψε να το σημειώσει και στο Mein Kampf, η Εσπεράντο δεν ήταν παρά η γλώσσα που θα χρησιμοποιούσαν οι Εβραίοι για να εδραιώσουν την κυριαρχία τους. Γι' αυτό και στη διάρκεια της γερμανικής εισβολής στην Πολωνία, δόθηκαν διαταγές στην Γκεστάπο να αφανιστεί όλη η οικογένεια Zamenhof. Κανένα από τα παιδιά του δεν επέζησε από τα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Ο Adam σκοτώθηκε το 1940 , η Sofia και η Lidia δολοφονήθηκαν στην Τρεμπλίνκα το 1942. Ο L. L. Zamenhof άφησε ένα ογκώδες έργο 20.000 σελίδων που το συγκέντρωσε σχολαστικά ο Ιάπωνας εσπεραντιστής Ito Kanzi. Η γλώσσα του μπορεί να μην επικράτησε, αλλά, όπως είπε και ο Umberto Eco, "πρόκειται για μία γλώσσα που έχει μία έξυπνη δομή και μία πολύ όμορφη ιστορία".
Δεν είναι το μοναδικό φιλμ όπου εμφανίζεται ο Zamenhof. Υπάρχει κι άλλο ένα από το ίδιο Συνέδριο της Βαρκελώνης του 1909 (στο Vimeo).
O Zamenhof με τον Alfred Michaux και τη γυναίκα του Klara Silbernik.
Η Εσπεράντο είχε ιδιαίτερη απήχηση στην Ιαπωνία.
Incubus, μία καλτ ταινία τρόμου του 1966, από τον αμερικανό σκηνοθέτη Leslie Stevens. Η μοναδική ίσως ταινία γυρισμένη με διαλόγους αποκλειστικά στην Εσπεράντο ! Σε ένα μυστηριώδες νησί που κατοικείται από δαίμονες και πνεύματα, ένας άνδρας μάχεται με τις δυνάμεις του Διαβόλου.
Μία αυθαίρετη χρήση της Εσπεράντο από τον αμερικανικό στρατό. Από το 1950 μέχρι το 1970, οι "εχθρικές δυνάμεις" στα στρατιωτικά γυμνάσια μιλούσαν την Εσπεράντο !
Εσπεραντιστές συστήνονται στην Εσπεράντο.
σχόλια