La mala educaciοn

Tο Σαββατοκύριακο που μας πέρασε είχαμε στο lifo.gr αφιέρωμα στη δεκαετία του ‘80. Μπορεί στους περισσότερους από εμάς αυτή η δεκαετία να φαντάζει πια ως μακρινό (και κακόγουστο) παρελθόν, αλλά η αλήθεια είναι ότι επιστρέφουμε συχνά σε αυτήν, ανασύροντας μνήμες κι αισθήσεις απ’ όσα μας σημάδεψαν. Όχι από σκέτη νοσταλγία μόνο, αλλά ίσως γιατί η δυσοίωνη μετά-ΔΝΤ σημερινή πραγματικότητα αποτελεί βαρύ φορτίο.

Για τη γενιά των σημερινών τριαντάρηδων, στην οποία και ανήκω, αυτή η δεκαετία έχει μείνει στη μνήμη ως ένα πολύχρωμο patchwork, το οποίο συνθέτουν η πρώτη βαθυπασοκική οκταετία και οι «σοσιαλιστικές» της εξτραβαγκάντσες for the dummies, η κρατική ΕΡΤ με τα παιδικά της προγράμματα και τις πρώτες απόπειρες μιας τηλεόρασης κάπως απομακρυσμένης από το ΥΕΝΕΔικό πρότυπο, η επέλαση ενός λαϊκότροπου μουσικού κύματος, που τα πρώτα χρόνια αλλοιθώριζε προς την κληρονομιά των ‘60s και των ‘70s, αλλά μετά τη δεύτερη εκλογική νίκη του ΠΑΣΟΚ το 1985 εξώκειλε για τα καλά στα βιομηχανοποιημένα σουξεδάκια, η αρχή ενός καταναλωτικoκεντρικού τρόπου ζωής που η ευμάρεια των κοινοτικών πακέτων πριμοδότησε, αλλά η έλλειψη καλλιέργειας, παιδείας και ουσιαστικού υπόβαθρου, σε συνδυασμό με το πολιτικό μανιπούλαρισμα, οδήγησε τελικά στη σημερινή χρεοκοπία.

Ουσιαστικά, τη δεκαετία το ‘80 η Ελλάδα έτρεχε κοινοτικά ντοπαρισμένη, με δεκάδες ακόμα προνεωτερικές στρεβλώσεις και βαρίδια και μετά από 3 εξαιρετικά ταραχώδεις μεταπολεμικές δεκαετίες, να συντονιστεί με τον υπόλοιπο δυτικό κόσμο. Δυστυχώς, δεν επικράτησε η ψυχολογία του κοινού καλού, αλλά η πριμοδότηση μιας κακώς εννοούμενης ατομικής προόδου, η οποία βασιζόταν πιο πολύ στα φαντασιακά απωθημένα παρά στην πραγματικότητα.

Αυτό που μου έχει μείνει πολύ έντονο ως αίσθηση είναι πως ήταν η τελευταία ίσως αμιγώς πολιτική δεκαετία, με τις όποιες ιδεολογίες να διαδραματίζουν ακόμα κυρίαρχο ρόλο στο φαντασιακό των περισσοτέρων, λίγο πριν εισβάλλουν στη σκηνή και τη διαχείριση του δημόσιου λόγου πάσης φύσεως (διαπλεκόμενα) ΜΜΕ, σύμβουλοι επικοινωνίας και εταιρείες δημοσκοπήσεων. Τότε ήταν και οι τελευταίες αναλαμπές των ισχυρών πολιτικών προσώπων. Παγκόσμια θα έλεγα. Οι δυο επόμενες δεκαετίες ήταν κατεξοχήν μιντιακές και οι πολιτικές περσόνες μίκρυναν για να χωράνε στη διαχείριση της οθόνης.

Η δικιά μου δεκαετία του ‘80 συμπυκνώνεται στο εξής: ήταν η δεκαετία της «κακής» εκπαίδευσης του φαντασιακού μου. Τι εννοώ με αυτό; Τότε ήρθα σε πρώτη επαφή, έστω και αχνά, με τις μυθολογίες που με καθόρισαν, κι ας εγκατέλειψα πλευρές τους με τη πάροδο των ετών. Το τσαρουχικό σύμπαν, οι χατζιδακικοί μουσικοί κήποι, ο σωματικός γαλαξίας του Παπαϊωάννου, η μουσική κυψέλη της Λένας Πλάτωνος, η Πόλη ως το βασικό κέντρο σύγκλισης.

Όλα αυτά που αισθανόμουν πως υπήρχαν μου ταίριαζαν, αλλά ακόμα δεν τα είχα νιώσει κατάσαρκα. Με μια παράξενη αγωνία τα ένιωσα, τα αισθάνθηκα, τα έκανα βίωμα λίγο αργότερα. Αλλά τότε τα πρωτογνώρισα.

*Δείτε επίσης: το νέο μπλογκ FANTASTIC '80s