Βρισκόμαστε στα 1965. 29η Μαΐου. Μεγάλη επέτειος. Μια ομάδα πνευματικών ανθρώπων από την Αθήνα βρίσκεται στη Σπάρτη προκειμένου να παρακολουθήσουν τις εκδηλώσεις των «Παλαιολογείων» στο Μιστρά. Εκτός από τον τελευταίο αυτοκράτορα, στο κοινό υπάρχει και άλλος ένας Παλαιολόγος. Ο Παύλος Παλαιολόγος. Κορυφαίος χρονογράφος της εποχής και συνεργάτης του Δημοσιογραφικού Οργανισμού Λαμπράκη. Πνευματώδης και με ύφος απόλυτα προσωπικό, ο γνωστός χρονογράφος αποτυπώνει τις εντυπώσεις του στο επόμενο κιόλας κείμενο του στο «Βήμα». Αξίζει να διαβάσουμε ένα εκτενές απόσπασμα μόνο και μόνον για να διαπιστώσουμε τι είναι εκείνο που προξένησε μεγαλύτερη εντύπωση στο χαρισματικό συντάκτη:
«Δεξίωση στο Δημαρχείο η συνέχεια. Γεύμα, επίσκεψη των πέριξ, γυμναστικές επιδείξεις το απόγευμα. Ανδρείοι σε όλους τους αιώνες οι Σπαρτιάτες, συμμορφώθηκαν με το πρόγραμμα της ημέρας. Ετεροδημότες εμείς, διαφορετική τροχιά ακολουθήσαμε. Και που, αν αγαπάτε; Επίσκεψη νεκροταφείου. Νέο απόκτημα και αυτό. Αραιοί ακόμα οι κάτοικοί του. Ένας χρόνος μόλις που άρχισε η λειτουργία του. Το προάστιο της Σπάρτης Μαγούλα έχει το προνόμιο να διαθέτει την πιο μοντέρνα πόλη των νεκρών. Σχεδόν γελαστή. «Καλότυχοι οι νεκροί.....». Εδώ ταιριάζει γάντι ο στίχος του ποιητή. Γλυκός που γίνεται ο Θάνατος...
Θυμήθηκα το Νεκροταφείο της Βιέννης. Τόσο «λίγο» Νεκροταφείο, ώστε να πηγαίνουν οι γυναίκες με τα εργόχειρα τους και να πλέκουν στα παγκάκια του. Δωρεά δύο μεταναστών, του Ιωάννου και της Άννας Σαϊνοπούλου. Αρκετές οι δωρεές για τους ζωντανούς. Έχει δικαιώματα στην ευζωία και ο Θάνατος. Θείοι του Δημάρχου Σπάρτης Γεωργίου Σαϊνόπουλου οι δωρητές, τοις ρήμασι του ανεψιού πειθόμενοι, εξασφάλισαν την ευφρόσυνη μεταθανάτια διαμονή. Δύο εμπνευσμένοι αρχιτέκτονες, οι αδελφοί Χαρίλαος Πολυχρονόπουλος και Σοφία Πολυχρονοπούλου, έδωσαν μορφή σε όσα ήσαν διάχυτα στη φαντασία του Δημάρχου και προίκισαν τη Μαγούλα με νεκρική αγαλλίαση. Απαλές αψίδες που οδηγούν στο χώρο της αναπαύσεως όπου ευωδιάζουν τα ρόδα, κελαηδούν τα πουλιά και το νερό που κυλά εκτελεί ακούραστα το υγρό ορατόριό του.
«Επισκεφθείτε το πιο ελκυστικό Κοιμητήριο της χώρας». Η τουριστική αφίσα που ταιριάζει και δεν θα έχει καμία δόση υπερβολής. Παύλος Παλαιολόγος .[*]
σχόλια