Πριν από αρκετά χρόνια ένας Γάλλος πολιτικός είχε πει ότι «στην πολιτική, το αναπάντεχο είναι αυτό που συμβαίνει πάντα». Προσφυγικό, τρομοκρατία και οικονομική κρίση είναι τρία σοβαρά προβλήματα –αλληλένδετα πλέον μεταξύ τους– που κυριαρχούν στην επικαιρότητα και έμαθαν την Ευρώπη, και κατ' επέκταση την Ελλάδα, να ζει με το απρόοπτο. Κοινωνίες που καθημερινά «κυκλοφορούν» σε περιβάλλοντα φόβου και έντασης, ακραίες δυνάμεις να ενισχύονται και κατάλυση ελευθεριών είναι μερικά από τα βασικά χαρακτηριστικά που συμπιέζουν το ευρωπαϊκό οικοδόμημα. Ανάμεσα σε όλα αυτά, η χώρα μας εξακολουθεί να βρίσκεται στον πυρήνα των διεθνών εξελίξεων. Γι' αυτούς τους λόγους ζητήσαμε την άποψη τριών Ελλήνων ανταποκριτών που κατοικούν μόνιμα σε χώρες του εξωτερικού και καθημερινά είναι υποχρεωμένοι να έρχονται αντιμέτωποι με αποφάσεις, εντολές, προβλέψεις και έναν τεράστιο όγκο πληροφοριών. Ποια είναι η δική τους γνώμη για τα ζητήματα που μας απασχολούν και τα οποία παρακολουθούν να εξελίσσονται πίσω από τις κλειστές πόρτες της εξουσίας; Ψέματα, λάθη, παραλείψεις ή μετάθεση ευθυνών;
Μιχάλης Ιγνατίου
Aνταποκριτής στην Ουάσινγκτον, ΕΘΝΟΣ - MEGA
«Μερικοί άνθρωποι δεν θέλουν να καταλάβουν ότι τα μνημόνια, η προσφυγική κρίση και η τρομοκρατία ήρθαν για να μείνουν. Ακόμα και υψηλόβαθμα στελέχη της ελληνικής κυβέρνησης και της αντιπολίτευσης δρουν και "αντιδρούν" σαν όλα αυτά να πρόκειται να εξαφανιστούν διά μαγείας. Δυστυχώς για τον ελληνικό λαό, η κατάσταση είναι χειρότερη απ' ό,τι φαίνεται και αυτά που οι Έλληνες πολιτικοί θέλουν τους πολίτες να πιστεύουν είναι καραμπινάτα ψέματα. Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή: Ποιος λογικός άνθρωπος πιστεύει ότι η χώρα θα εξέλθει των μνημονίων σύντομα; Ποιος μπορεί να πιστέψει όσα οι κατά καιρούς κυβερνήσεις μάς λένε; Από τη στιγμή που η χώρα δεν υλοποιεί το πρόγραμμα, όπως ισχυρίζονται οι δανειστές, θα παραμείνει στη μέγγενη των μνημονίων και θα σπάσει και το ρεκόρ της Αργεντινής. Αυτή τη στιγμή τουλάχιστον, φως δεν υπάρχει στην άκρη του τούνελ. Σε ό,τι αφορά την προσφυγική κρίση, οι προβλέψεις είναι καταθλιπτικές. Σοβαροί αξιωματούχοι και αναλυτές αναμένουν νέο «προσφυγικό», αυτή τη φορά από το Ιράκ. Η μόνη ελπίδα για να σταματήσουν οι προσφυγικές και μεταναστευτικές ροές είναι η επικράτηση της ειρήνης στη Συρία. Αυτό δεν πρόκειται να συμβεί στο εγγύς μέλλον. Η τρομοκρατική απειλή δεν είναι πλέον εισαγόμενη από τη Μέση Ανατολή, όπως συνέβαινε τα προηγούμενα χρόνια. Οι νέοι τρομοκράτες, που είναι πιο φανατικοί από τους προηγούμενους, είναι γέννημα-θρέμμα της Ευρώπης: της Γαλλίας, του Βελγίου, της Βρετανίας και άλλων χωρών. Όλα τα παραπάνω δεν είναι δημιούργημα της φαντασίας κάποιων δημοσιογράφων. Είναι η πραγματικότητα, χωρίς ίχνος υπερβολής. Το χειρότερο όλων, κατά τη γνώμη μου, είναι ότι οι μεγάλες δυνάμεις, οι ΗΠΑ και η Ρωσία, που πρώτες αντιμετώπισαν την οργή των τρομοκρατών, έχουν βάλει τις βάσεις, καταργώντας και τις δημοκρατικές διαδικασίες, για να ξεριζώσουν την τρομοκρατία και να προστατέψουν τους λαούς τους. Η Ευρώπη, εξυπηρετώντας στην ουσία τη Μόσχα και την Ουάσινγκτον, έπραξε ακριβώς το αντίθετο. Άνοιξε τις πόρτες σε ένα μεγάλο πρόβλημα, την τρομοκρατία, η οποία, παράλληλα με την προσφυγική κρίση, απειλεί πλέον τα θεμέλιά της».
Γιώργος Παππάς
Aνταποκριτής στο Βερολίνο, ΤΑ ΝΕΑ - ΕΡΤ
«"Η Ευρώπη είναι ανύπαρκτη", "Η Ευρώπη απέτυχε", είναι μερικές από τις βαρύγδουπες διαπιστώσεις που ακούγονται αυτό τον καιρό. Είχαν ειπωθεί και στην ευρωκρίση. Και ακούγονται περισσότερο από εκείνους που δεν θέλουν καν αυτή την Ευρώπη και που πιστεύουν ότι η λύση δεν είναι περισσότερη, αλλά λιγότερη Ευρώπη. Πράγματι, σε μία ακόμη κρίση η Ε.Ε. δεν ήταν έτοιμη να αντιδράσει ενιαία και αποτελεσματικά. Και τώρα τα πράγματα είναι δυσκολότερα, γιατί η άποψη του Όρμπαν για τις ευρωπαϊκές αξίες και τη δημοκρατία είναι πιο κοντά στον Πούτιν και το Κρεμλίνο, που εκμεταλλεύτηκε ακόμα και σκηνοθετημένο βιασμό νεαρής Ρωσογερμανίδας στο Βερολίνο για να δείξει την ανικανότητα της Ευρώπης να αντιμετωπίσει την κρίση. "Μας βρήκε απροετοίμαστους" παραδέχονται οι άνθρωποι της Μέρκελ. "Ο Τσίπρας με είχε προειδοποιήσει από την άνοιξη για τις ροές των προσφύγων" αποκάλυψε η ίδια η Μέρκελ στη γερμανική τηλεόραση τον Οκτώβριο. Ως απειλή; Ως φιλική προειδοποίηση; Δεν το διευκρίνισε. Αλλά ούτε χρειαζόταν. Ήταν γνωστή η απειλή του υπουργού Καμμένου από τον Μάρτιο ότι αν ζορίσουν την Ελλάδα, θα γεμίσει με τζιχαντιστές το Βερολίνο. Ήξερε, επίσης, πολύ καλά ότι στα θαλάσσια σύνορα στο Αιγαίο δεν υπάρχει κανένας έλεγχος. Πίεσε για ενεργοποίηση του ΝΑΤΟ, το οποίο υπό γερμανική διοίκηση επιτηρεί "τα δικά μας ευρωπαϊκά σύνορα" στο Αιγαίο, όπως λέει η Μέρκελ. Η ελληνική κυβέρνηση όχι μόνο αποδέχτηκε αλλά τώρα παρακαλάει για την αποστολή 4.000 Ευρωπαίων αστυνομικών και υπαλλήλων που θα αποφασίζουν για τους πρόσφυγες επί ελληνικού εδάφους. Και τα δύο σημαίνουν εκχώρηση εθνικής κυριαρχίας στην Ε.Ε. Είναι τα πρώτα δείγματα της μετάλλαξης που υφίσταται εξαιτίας της προσφυγικής κρίσης. Την επόμενη μέρα της κρίσης η Ε.Ε. θα έχει μεγαλύτερη συνείδηση των εξωτερικών της συνόρων, καλύτερους μηχανισμούς φύλαξής τους και πιο ενιαία πολιτική ασύλου.
Η Ελλάδα, με το βάρος των εγκλωβισμένων προσφύγων και την ωρολογιακή βόμβα του ρατσισμού, τα αποδέχεται αυτά, χωρίς σχέδιο και οργάνωση, με μια κυβέρνηση που έδωσε επιτυχώς εξετάσεις στον ευρωσκεπτικισμό και αντιευρωπαϊσμό. Για μια νέα κυβίστηση ο Τσίπρας και οι ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ χρειάστηκαν χρόνο. Και η Μέρκελ τους τον έδωσε –εκ του ασφαλούς πλέον, αφού πρόσφυγες δεν φτάνουν στη Γερμανία μετά το κλείσιμο των συνόρων–, γιατί χρειάζεται την Ελλάδα ως ανάχωμα στο προσφυγικό κύμα. Και ο μέσος Γερμανός που βλέπει καθημερινά τις εικόνες της Ειδομένης δεν τις εισπράττει ως ντροπή για την Ευρώπη, όπως θέλει η επίσημη γραμμή της ελληνικής κυβέρνησης. Εκείνο που μένει είναι η Ειδομένη, ως όνειδος της Ελλάδας».
Παντελής Βαλασόπουλος
Aνταποκριτής στο Βερολίνο, ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ - MEGA
«Το καλοκαίρι του 2015 εκατοντάδες χιλιάδες πρόσφυγες βάδιζαν τον δρόμο προς την Κεντρική Ευρώπη. Τότε τα ελληνικά ΜΜΕ δεν έδιναν καμία σημασία και οι Έλληνες πολίτες συνέχιζαν να απολαμβάνουν τα μπάνια τους στη θάλασσα. Σήμερα βρισκόμαστε σε μια πολύ δύσκολη κατάσταση, η πλειονότητα των προσφύγων και μεταναστών που έρχονται στην Ευρώπη είναι οικογενειάρχες που προσπαθούν να αποφύγουν τον πόλεμο, όμως είναι σίγουρο πως το προσφυγικό κύμα εκμεταλλεύονται και φονταμενταλιστές που περνάνε μαζί τους στην Ευρώπη. Αυτό σημαίνει πως ανάμεσα στους χιλιάδες πρόσφυγες από τη Συρία βρίσκονται και άτομα που γεννήθηκαν στην Ε.Ε., εκπαιδεύτηκαν στο Ισλαμικό Κράτος, εκμεταλλεύτηκαν τις προσφυγικές ροές και επέστρεψαν στην Ευρώπη ως τρομοκράτες. Συνεπώς είναι πολύ δύσκολο για τις ευρωπαϊκές αρχές να "φιλτράρουν" τους ελάχιστους φονταμενταλιστές που περιλαμβάνονται στις τάξεις των προσφύγων. Tα τελευταία προσφυγικά ρεύματα προς την Ευρώπη αποτελούν ένα κοσμοϊστορικό γεγονός. Η ιστορία της ανθρωπότητας είναι η ιστορία μεγάλων μεταναστεύσεων κυρίως από την Ανατολή προς τη Δύση και η πρόκληση τώρα για την Ευρώπη θα είναι η ενσωμάτωση αυτών των ανθρώπων. Η Γερμανία έχει δεχτεί πάνω από ένα εκατομμύριο πρόσφυγες και μετανάστες τους τελευταίους μόνο μήνες. Το Βερολίνο έχει ήδη περάσει στο επόμενο στάδιο, προχωρώντας σε πολιτικές ενσωμάτωσης. Προχθές μόλις ανακοινώθηκε ότι όλοι οι πρόσφυγες και μετανάστες που μπαίνουν σε καθεστώς ασύλου στη Γερμανία είναι υποχρεωτικό να κάνουν μαθήματα γερμανικών. Όποιοι δεν το κάνουν θα χάνουν τις κοινωνικές παροχές. Οι κοινωνικές παροχές προβλέπουν περίπου 400 ευρώ ανά άτομο μηνιαίως, στέγη και δωρεάν ιατρική περίθαλψη. Επίσης, για να αποφευχθεί η δημιουργία γκέτο, οι πρόσφυγες και μετανάστες δεν θα μπορούν να επιλέξουν οι ίδιοι το πού θα κατοικήσουν, αλλά το κράτος, ανάλογα με τις δυνατότητες που υπάρχουν, θα τους κατανέμει σε πόλεις και χωριά, έτσι ώστε να διευκολύνεται η ενσωμάτωσή τους.
Όσο για την τρομοκρατία, το ερώτημα των γερμανικών αρχών δεν είναι το αν θα υπάρξει τρομοκρατικό χτύπημα, αλλά το πότε αυτό θα συμβεί. Το μουσουλμανικό στοιχείο στη Γερμανία –πάνω από 4 εκατομμύρια άνθρωποι– είναι μετριοπαθές, κυρίως γιατί αποτελείται κατά βάση από Τούρκους, όμως τα τελευταία χρόνια έχουν δημιουργηθεί πυρήνες ισλαμιστών. Σε 45.000 υπολογίζονται οι φανατικοί ισλαμιστές –κυρίως σαλαφιστές– που ζουν στη Γερμανία, ενώ τουλάχιστον 900 Γερμανοί υπήκοοι πολεμούν με το γερμανικό κράτος. Όλες αυτές οι εξελίξεις κάνουν την οικονομική κρίση να φαντάζει πολύ μικρότερο πρόβλημα. Το Βερολίνο ζητά από τη χώρα μας να εφαρμόσει τις συμφωνίες, όμως ήδη βλέπουμε μια στροφή προς μια πιο ήπια αντιμετώπιση της Αθήνας, κυρίως διότι η Ελλάδα παίζει ρόλο-κλειδί στο προσφυγικό».
Το άρθρο είναι από την έντυπη έκδοση της LIFO
