ΝΙΚΟΣ ΘΕΜΕΛΗΣ: ΜΙΑ ΖΩΗ ΔΥΟ ΖΩΕΣ

Γιανα διατυπώσω μία όσο το δυνατόν πιοαντικειμενική άποψη για το βιβλίο τουΝίκου Θέμελη, θα πρέπει να κάνω στηνάκρη τα συναισθήματα που μου ενέπνευσεη γνωριμία με τους ήρωές του, μιαπαρέα πετυχημένων διανοούμενων,πανεπιστημιακών, πολιτικών, που περιβάλλειτον πρωταγωνιστή Οδυσσέα Πολίτη.

Εκείνοςείναι ένας πετυχημένος πανεπιστημιακός,πετυχημένος διηγηματογράφος, τακτικόςσυμμετέχων σε ευρωπαϊκά συνέδρια καισυνεργάτης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.Με αριστερό οικογενειακό παρελθόν,λάτρης της όπερας και της κλασικήςμουσικής, παντρεμένος δύο φορές. Έχειβαθιές ανησυχίες για το ζήτημα τηςελληνικής ταυτότητας, για το -ευρωπαϊκήςκατεύθυνσης- μέλλον της χώρας μας, γιατην επέλαση των νεοελλήνων/νεο-βαρβάρων,για την απαξίωση της πολιτικής, κ.λπ.Παράλληλα, διακατέχεται από εξίσουβαθιές ανησυχίες σε προσωπικό επίπεδο(τις εκφράζει με την ίδια θεωρητικήμεθοδολογία με την οποία ανατέμνει τονκόσμο, με αποτέλεσμα η ενδοσκόπηση ναμοιάζει για τον ήρωα και για το συγγραφέαπου τον παρατηρεί άπιαστος στόχος). Τοναπασχολεί η ταυτότητά του. Αντιμετωπίζειαναταράξεις στις σχέσεις του με το άλλοφύλο. Ο γάμος του χειροτερεύει. Συνάπτειερωτική σχέση με μία πολύ νεότερησυναδέλφισσα- θαυμάστριά του από τοπανεπιστήμιο, αφού απαλλαγεί ψυχοβγαλτικάαπό τις ενοχές του. Γνωρίζεται με τηνκόρη του καλύτερού του φίλου, καιαναλαμβάνει άθελά του ρόλο πατρικόαπέναντί της.

Οιάνθρωποι που περιβάλλουν τον ΟδυσσέαΠολίτη έχουν ακριβώς τις ίδιες αξίες,τις ίδιες ανησυχίες μ' αυτόν, εν ολίγοιςπαράλληλη πολιτική, επαγγελματική καιπροσωπική σταδιοδρομία.

Μουφέρνουν στο νου πάρα πολλούς πραγματικούςανθρώπους οι ήρωες του βιβλίου:πανεπιστημιακούς, υψηλόβαθμους δημοσίουςυπαλλήλους, πολιτικούς κ.λπ., που λεςκαι βγήκαν μέσα απ' το βιβλίο (ή κλείστηκανσ' αυτό).

Ίσωςφταίει το περιβόητο χάσμα των γενεών ήδεν ξέρω εγώ τι άλλο, το αποτέλεσμαπάντως παραμένει το ίδιο: έχουν αρχίσεικαι μ' ενοχλούν όλοι αυτοί οι άνθρωποι.Διαγιγνώσκω αδιαπέραστα στεγανά στοντρόπο που σκέφτονται, αντιλαμβάνονταιτον κόσμο και συμπεριφέρονται. Σεπολιτικό επίπεδο, αντιμετωπίζω πλέοντην όποια ευρωπαϊκή προοπτική ή ταυτότητατης χώρας μας ως μύθευμα, βασικό γνώρισματου οποίου είναι η αφαιρετική καιγενικευτική απόδοση κοινών αξιών σεολιγάριθμες δυτικοευρωπαϊκές πρώηνυπερδυνάμεις (σημαντικότερη θεωρώ τηνενίσχυση της ανατολίτικης κληρονομιάςμας, έστω τη συμφιλίωση μ' αυτήν). Σεπροσωπικό επίπεδο, θεωρώ πως για να έχεικανείς υγιείς και ισορροπημένες σχέσειςθα πρέπει να απενοχοποιήσει την ερωτικήεπιθυμία.

Όλααυτά βέβαια ουδεμία σχέση έχουν με τηναξία του βιβλίου. Η τριτοπρόσωπη αφήγησηπου έχει επιλέξει ο συγγραφέας είναιταυτισμένη με την οπτική του ήρωα, τοδιάβασμά του σου ανοίγει μια κλειδαρότρυπαστο σύμπαν των σημερινών where/how-aboutsτης γενιάς του Πολυτεχνείου. Παρ' ότιακαταμάχητα φλατ, η πλοκή δίνει μιααίσθηση συναρπαστική, διαβάζεις μετάμανίας να δεις τι θα γίνει παρακάτω, τηστιγμή που ξέρεις πως μάλλον τίποτε (τοσπουδαίο) δεν θα γίνει. Σημαντικόεπίτευγμα του συγγραφέα μού φαίνεταιη ηθική του αποστασιοποίηση από τουςήρωές του, η ουδέτερη εκ των έσω καταγραφήτων ασθενών σφυγμών τους. Τέλος, πλάκαέχει και η γλώσσα: το βιβλίο είναιγραμμένο σε μία ξύλινη/τεχνοκρατικήγλώσσα, η οποία μου θυμίζει τη διευρωπαϊκήιδιόλεκτο των Βρυξελλών που έχεικαθιερώσει η εκδοτική υπηρεσία της Ε.Ε.

Είναιιδέα μου ή μήπως υπάρχει πράγματι μιακρυφή ειρωνεία, μια διάθεση κάθαρσης,μια ηθική συγγραφική χειρονομία πίσωαπό όλα αυτά;