ΙΖΑΜΠΕΛ ΑΛΙΕΝΤΕ: ΟΛΕΣ ΟΙ ΜΕΡΕΣ

«Το θέμα είναι ημνήμη. Βρίσκομαι σε κατάσταση αιώνιαςμεταφύτευσης, όπως έλεγε ο ποιητήςΠάμπλο Νερούδα. Οι ρίζες μου θα είχανήδη ξεραθεί αν δεν τις έτρεφε το πλούσιομάγμα του παρελθόντος, που στην περίπτωσήμου έχει ένα απαραίτητο συστατικό, τηφαντασία». Λίγες είναι οι συνταγέςπου μπορούν να δώσουν επιτυχημέναsequel. Διαβάζοντας τοτυπογραφικό δοκίμιο του τελευταίουβιβλίο της Ιζαμπέλ Αλιέντε Όλες οι Μέρες(εκδόσεις Ωκεανίδα) που κυκλοφορεί σελίγες μέρες, αποκωδικοποιείται σαφώςαυτή η συνταγή - όπου οι όροι της επιτυχίαςορίζονται από τον αποκαλυπτικό,εξομολογητικό, βαθιά συναισθηματικόκαι απόλυτα αναγνωρίσιμο συγγραφικότρόπο της Αλιέντε. Αλλά πρωτίστως απότο μελόδραμα που χαρακτηρίζει τη ζωήκαι την οικογένειά της.

Το Όλες οι μέρες είναιένα ακόμη μακρύ γράμμα στην κόρη πουέχασε, την Πάουλα. Το πρώτο αντίστοιχογράμμα ήταν το ομώνυμο μυθιστόρημα, πουόχι μόνο έγινε παγκόσμιο bestseller, αλλά προκάλεσεσπαρακτικά κλάματα και κύματα αναγνωστικήςαφοσίωσης σε ολόκληρο τον κόσμο. Τώρα,η Αλιέντε γράφει στην κόρη της για όλαόσα συμβαίνουν στη ζωή της φυλής πουτην ακολουθεί (αποτελούμενη από συγγενείς,φίλους, συνεργάτες, ψυχαναλυτές,βελονιστές, δυο Ελληνάκια που αγαπάεισαν τα εγγόνια της...).

Ακόμη και για την ίδιατην Αλιέντε είναι δύσκολο να αποφασίσειαν όσα καταγράφει -σε απεύθυνση επιστολής,αλλά με όλη τη λογοτεχνική κλιμάκωσηκαι αφηγηματική δύναμη που τη χαρακτηρίζειως συγγραφέα- είναι πραγματικά γεγονόταή μια συνάντηση της αλήθειας με τηφαντασία της. «Κάθε ζωή μπορεί ναγραφτεί σαν να πρόκειται για μυθιστόρημα,ο καθένας από μας είναι πρωταγωνιστήςστο δικό του θρύλο. Τώρα όμως που γράφωαυτές τις σελίδες έχω πολλές αμφιβολίες.Άραγε τα γεγονότα συνέβησαν έτσι όπωςτα θυμάμαι και τ' αφηγούμαι;». Τοχειρόγραφο του βιβλίου πέρασε από ταχέρια όλων των προσώπων που εμφανίζονταιστις 500 και πλέον σελίδες προκειμένουνα πάρει την έγκρισή τους για τηδημοσίευση. Δέχθηκαν όλοι εκτός από τονΣκοτ, τον μικρό γιο του άντρα της Γουίλι,και φυσικά σεβάστηκε την επιθυμία του,αφού επιθυμεί «... να μην βλάψω κανένανμε τα γραπτά μου. Αυτή είναι η βασικήμου ανησυχία».

Έτσι μαθαίνουμε γιατην απόφαση της άλλοτε ρατσίστριαςνύφης της να εγκαταλείψει το γιο τηςΑλιέντε Νίκο προκειμένου να ζήσει μεμια άλλη γυναίκα, για την περιπέτεια μετα ναρκωτικά και την εξαφάνιση τηςΤζένιφερ, της κόρης του άντρα της Γουίλι,το λίφτινγκ που έκανε η ίδια η συγγραφέαςκαθώς αδυνατούσε να ταυτιστεί με τηνεικόνα της στον καθρέπτη, τα ατελείωταψυχαναλυτικά session, τιςστάχτες της Πάουλα που σκόρπισε στοδάσος. Γίνεται όμως και ανώδυνααποκαλυπτική όταν αναφέρεται στουςπρωταγωνιστές της ταινίας Το σπίτι τωνπνευμάτων: Ο ερωτάς της για τον ΑντόνιοΜπαντέρας και η ανατροπή της εικόναςτου Τζέρεμι Άϊρονς: «... θα μπορούσεκάλλιστα να είναι ένας εξωστρεφήςταξιτζής σε κάποιο λονδρέζικο προάστιο.Είχε ένα μαύρο χιούμορ που έσπαγε κόκαλα,τα δάχτυλά του ήταν κίτρινα από τηνικοτίνη και διέθετε ανεξάντλητορεπερτόριο από ιστορίες».

Αρχαίες ψυχές, ομοφυλόφιλεςχορτοφάγες μοναχές του ΒουδιστικούΚέντρου Ζεν, φαλακροί ψυχαναλυτές πουπίνουν πράσινο τσάι («δεν υπάρχειτίποτα πιο βαρετό απ' το να ακούς ταόνειρα των άλλων. Γι' αυτό χρεώνουν τόσο οι ψυχολόγοι») αλλά και οι φίλεςτης που σχηματίζουν τον Κύκλο της ΑιώνιαςΑταραξίας, μαζί με τα οικογενειακάφαντάσματα και τα πνεύματα που περιφέρονταιπλάι στην Αλιέντε και στην οικογένειάτης σχηματίζουν τον παράδοξο χάρτηπροσώπων στο Όλες οι μέρες. Και όλοιχωρούν στο «μαγικό σπίτι πουδιαστελλόταν και συστελλόταν ανάλογαμε τις ανάγκες». Έπιπλα μετακινούνται,σκιές εμφανίζονται, ακόμη και νεκροίστις σκάλες που γίνονται ορατοί μόνοαπό τα εγγόνια της Αλιέντε και άλλαπερίεργα για τα οποία στο βιβλίοεπικαλείται τη μαρτυρία αυτοπτώνμαρτύρων, ακόμη και δημοσιογράφων, σεένα μικρό ξέσπασμα που δείχνει ότιενοχλείται από όσους περιγελούν αυτότο χαρακτηριστικό της «... δεν επρόκειτογια την αχαλίνωτη φαντασία κάποιαςΛατινοαμερικάνας, αλλά για τη μαρτυρίαενός άντρα, Γερμανού, που ο λόγος τουείχε ιδιαίτερη βαρύτητα».

Το Όλες οι μέρες είναιτο 17^ο μυθιστόρημα της Χιλιανήςσυγγραφέως και έχει ήδη μεταφραστεί σε14 γλώσσες και πουλήσει πάνω από 50εκατομμύρια αντίτυπα σε λιγότερο απόένα χρόνο από την κυκλοφορία του. ΗΩκεανίδα το φέρνει στην ελληνική αγοράτην κατάλληλη εποχή, μέσα στο φθινόπωρο,όπου η ζωή στρέφεται πάλι προς τα μέσακαι αναζητούμε καθησυχαστικές καταστάσειςμε πρωταγωνιστή το οικείο. Διότιαναμφίβολα η αίσθηση του οικείου -ακόμηκαι μέσα από τις ανατροπές- είναιχαρακτηριστικός της άλλης τεράστιαςφυλής που περιβάλλει την Αλιέντε - τωναναγνωστών.

Πριν από τέσσερα χρόνια,συζητώντας με την Αλιέντε για την πηγήτων ιστοριών της, μου είχε πει «οιιστορίες μου μεγαλώνουν μέσα στη μήτραμου». Διαβάζοντας τώρα το Όλες οιΜέρες μου έγινε σαφές τι εννοούσε ηΑλιέντε, καθώς συνειδητοποίησα τιςπραγματικές διαστάσεις που έχει αυτότο περίκλειστο της μήτρας, το τείχοςσιωπής που υψώνει για να μπορέσει νααναπτυχθεί η ιστορία και να γίνειβιώσιμη. Μέσα από τα θορυβώδη μυθιστορήματατης Αλιέντε -εκκωφαντικά πρόσωπα καισυναισθήματα- το βασικό καύσιμο παραμένειη σιωπή. «Αυτό που φοβάμαι περισσότεροαπ' όλα είναι να μη χάσω την ικανότητάμου ν' ακούω, να μην μπορώ να ακούσω τησιωπή. Χωρίς σιωπή είμαι τελειωμένη».Αλλά και στην ενότητα «Το άδειοπηγάδι», όπου αναφέρεται στην έλλειψητης έμπνευσης, σημειώνει «είχα ανάγκηαπό σιωπή, αλλά κάθε φορά μου ήταν όλοκαι πιο δύσκολο να την εξασφαλίσω».Το βέβαιο είναι πως και την έκδοση τουνέου της βιβλίου θα ακολουθήσει μεγάλοςθόρυβος: Ο θόρυβος των συνεντεύξεων,των παρουσιάσεων και των πωλήσεων πουέχει μάθει να απολαμβάνει η Αλιέντε.Γιατί αυτό εδώ είναι ένα κλασικό βιβλίοπου φέρει σε μετρημένη ισορροπία όλατα συστατικά της επιτυχίας.