JACQUES LACARRIERE: ΣΤΑ ΑΔΥΤΑ ΤΩΝ ΜΥΘΩΝ
Η ιστορία του ανθρώπου, όπως ο ίδιος την αφηγείται μέσα από τις κατασκευές των περίφημων μύθων, κατακλύζει τις σελίδες του βιβλίου του Ζακ Λακαριέρ «Στα άδυτα των μύθων» (εκδόσεις Χατζηνικολή).
Στον οίκο που στεγάζειτα κείμενά του με συνέπεια και σε πείσμαεκδοτικών παραξενιών, στις εκδόσειςΧατζηνικολή, ανακαλύπτουμε το έργο τουπερίφημου Ελληνιστή Ζακ Λακαριέρ Σταάδυτα των μύθων, με υπότιτλο Ακολουθώνταςτους θεούς. Δεν υπάρχουν εκπλήξεις εδώ,καθώς η ορμή της γραφής και της θεματολογίαςτου Λακαριέρ αποκαλύπτονται για μιαακόμη φορά, καθώς τον παρακολουθούμενα καταδύεται στον κόσμο των μύθων,προτείνοντας μια ανθολογία από τουςαγαπημένους του. Σημειώνει ο ίδιος στηνεισαγωγή: «Διάλεξα εκείνους που ανέκαθενμου φαίνονταν οι πιο ωραίοι και οι πιοεύληπτοι, με άλλα λόγια οι πιο κρυστάλλινοιγια μας, παρά την αδιαφανή μάζα τωναιώνων. Ανθολογία σημαίνει συλλογήλουλουδιών. Ακριβώς έτσι εύχομαι ναμπορέσουμε να συναντήσουμε και ναεξερευνήσουμε την ήπειρο του μύθου: σαννα πρόκειται για τα ωραιότερα άνθη πουδρέψαμε από τους λειμώνες του φαντασιακούμας».
Κεντρικό αίτημα σε αυτήτην έκδοση είναι η αναζήτηση των απαρχώντου ανθρώπου σε συνδυασμό με την αιώνιαυπαρξιακή αναζήτηση. Οι απαντήσειςζητήθηκαν (και επινοήθηκαν) από τουςθεούς και τις ανώτερες δυνάμεις, πουαποτέλεσαν τα κεντρικά πρόσωπα ιστοριώντου φαντασιακού και των προβολών: δηλαδήτων μύθων. Ο Λακαριέρ ανατρέχει στουςσημαντικότερους μύθους που καθόρισανανά εποχή την ταυτότητα και την αίσθησηιστορικής συνέχειας των ανθρώπων.Σημάδια που μαρτυρούν τα ερωτήματακαταγωγής και υπαρξιακής φύσης τουανθρώπου βρίσκουμε ήδη από τους πρώτουςπροϊστορικούς τάφους, ενώ οι τάφοιηλικίας είκοσι χιλιάδων ετών αποδεικνύουνότι στο μεσοδιάστημα είχε βρει απαντήσειςσε αυτά, όπως σημειώνει ο Λακαριέρ. Ηεμφάνιση της γραφής, τρεις χιλιάδεςχρόνια πριν, είναι αυτή που επισήμωςκυρήσσει την έναρξη αυτής της σκυταλοδρομίαςμύθων, καθώς προσφέρει αδιάσειστεςμαρτυρίες, όπως τις σουμερικές πινακίδες,τα αιγυπτιακά ιερογλυφικά και τουςινδικούς ύμνους της Ριγκέδα. Η αφήγησητου Λακαριέρ φτάνει μέχρι τα προδρομικάσημάδια για το τέλος του κόσμου, τηνανάσταση των νεκρών στα κείμενα τουΗσαΐα και του Ιεζεκιήλ, την κατάστασηκαι τις ηδονές σωμάτων και ψυχών στοναιώνιο παράδεισο των εκλεκτών. Διαβάζονταςτις διαδοχικές ενότητες στο Τα άδυτατων μύθων, γίνεται προφανής η κοινή ρίζακαι τα όμοια στοιχεία που φέρουν απόεποχή σε εποχή και που έχουν κυρίωςσχέση με τη σωματικότητα, το ενοχικόσύνδρομο και όλο το σύμπλεγμα επιθυμιώνκαι πόθων. Κοινή κατάληξη; «Οι μύθοικαταγωγής διαφέρουν αισθητά από λαό σελαό, ενώ οι λεγόμενοι εσχατολογικοίμύθοι -οι οποίοι αφορούν στα τέλη τουανθρώπου και του κόσμου- εμφανίζουνπολλές ομοιότητες. Κόλαση και Παράδεισοςσυμπυκνώνουν λοιπόν σε μια κοινή μοίρατις διαφορετικές μορφές που η φαντασίαδιαφορετικών λαών έδωσε στο υπερπέραν».
Η διάσταση του μύθουπου εξηγεί την προέλευση και την ίδιατην ύπαρξη του ανθρώπου κάθε άλλο παράαναστέλλεται σήμερα, που οι κυρίαρχεςεπιστημονικές απόψεις έχουν λύσει αυτάτα θέματα. Το σημειώνει και ο ίδιος οΖακ Λακαριέρ: «Η ανάγκη για μύθους δενέχει εκλείψει, ούτε άλλωστε και ηδημιουργία τους. Απέχουμε πολύ λιγότεροαπό όσο νομίζουμε από την ευαισθησίατων αρχαίων λαών. Μια αντίστοιχη διέγερσητης συγκίνησης μπροστά στα μυστήριακαι στα θαύματα του κόσμου μας καθιστάδυνάμει δεκτικούς στα μηνύματα τωνμύθων». Μια ανάγνωση καθ' όλα ζουμερήκαι ενδιαφέρουσα είναι αυτή του βιβλίουΣτα άδυτα των μύθων, που εύκολα οδηγείτον αναγνώστη σε μια ακόμα διερευνητικήεπαφή με τον Λακαριέρ, μέσα από τηνφωτογραφική έκθεση «Η Ελλάδα μέσα απότο Φακό του Ζακ Λακαριέρ» πουπραγματοποιείται αυτές τις μέρες στοΜουσείο Μπενάκη. Αξίζει να σημειωθείότι το βιβλίο των εκδόσεων Χατζηνικολήσυνοδεύεται από ευρετήριο κειμένωναναφοράς και ένα εξαιρετικό κείμενοβιβλιογραφίας, χρήσιμο για τη συνέχισητης ανάγνωσης και τη διεύρυνση τουθέματος των μύθων.