Σε ένα από τα τρία μεγάλα φεστιβάλ, καταλαβαίνεις πως θα παρακολουθήσεις μια ταινία με αυξημένες τις αξίες της ανθρώπινης θέλησης, ειδικά όταν η ιστορία είναι αληθινή, σε ένα πλαίσιο εναλλακτικού/καλλιτεχνικού/ανεξάρτητου σινεμά, όταν βλέπεις τον παραγωγό Χάρβεϊ Γουάινσταϊν να μπαίνει στην πρωϊνή δημοσιογραφική προβολή, με προφανή σκοπό, εκτός φυσικά από το να τη δει κι αυτός όπως οι άλλοι, για να τσεκάρει τις πρώτες αντιδράσεις των κριτικών.
Δίπλα του λοιπόν κάθησα για το Tracks, την χαμηλόφωνη οδύσσεια μιας πεισματάρας κοπέλας στις κακοτράχαλες ερήμους της Αυστραλίας το 1977, όταν αποφάσισε να διασχίσει με τα πόδια το μισό νησί με μοναδική παρέα το σκύλο της και 4 καμήλες! Το οδοιπορικό της Ρόμπιν Ντέϊβιντσον καταγράφηκε και φωτογραφήθηκε για το National Geographic, και ο σκηνοθέτης Τζον Κάραν προσέθεσε την απαραίτητη δόση ψυχολογικού προφίλ, που δικαιολογεί τη γενναία και παράλογη απόφαση της νεαρής να γυρίσει την πλάτη της στα κομφόρ και να κινηθεί ως νομάς, και μάλιστα δεύτερης κατηγορίας- όχι αυτών που βολεύονται παντού, αλλά εκείνων που δεν ανήκουν πουθενά.
Ο θριαμβευτής του Tracks (Μονοπάτια) είναι η φωτογραφία της Μάντι Γουόκερ, που είχε υπογράψει και την Αυστραλία του Μπαζ Λούρμαν (της χρωστάνε μεγάλες τιμές στη χώρα της για τη δουλειά που έχει κάνει).
Και ο πρωταγωνιστής της ημέρας ήταν ο αποδέκτης του τιμητικού Χρυσού Λέοντα, ο ακούραστος και πάντα ορεξάτος Γουίλιαμ Φρίντκιν, ο οποίος έδωσε συνέντευξη Τύπου και μίλησε, όχι μόνο για το ταλαιπωρημένο Μεροκάματο του Τρόμου, που αποκαταστάθηκε και θα βγει σύντομα σε DVD, αλλά και την κατάσταση στο Χόλιγουντ (μεγαλοκαζίνο το χαρακτήρισε, με μονόπαντο ποντάρισμα), που αδυνατεί να παρακολουθήσει, καθώς ούτε θέλει να γυρίσει ταινίες με μασκοφόρους και ζόμπι, αλλά ούτε και να πληρώσει για να τις δει!
Του είχα κάνει συνέντευξη παλιότερα στη Βενετία, με την ευκαιρία της προβολής του Jade. Είναι τρομερός στις αφηγήσεις και δε μασάει τα λόγια του. Του είχα ζητήσει να χαρακτηρίσει τον Εξορκιστή 2 και 3 και μου είπε πως πρόκειται για ξερατό και σκατό αντίστοιχα! Βέβαια, αργότερα είχε πει πως δεν καταδέχτηκε καν να τα δει, μετά δήλωσε πως είδε μόνο την αρχή και φρίκαρε, αλλά δεν έχει και τόση σημασία η ανεκδοτολογική ορθότητα, μιας και ο δικός του Εξορκιστής είναι αναμφίβολα καταπληκτικός- μην απογοητευτείτε με ότι κι αν διαβάσετε, είναι μεγάλο έργο. Και έχει μεγάλο ενδιαφέρον το κομμάτι του Αντώνη Μποσκοΐτη στα blogs της LIFO, για την ερασιτέχνη Ελληνίδα που έπαιζε τη μάνα του παπά στην ταινία. Τι πρόσωπο, τι καθοδήγηση από τον Φρίντκιν! Το διάβασα και θυμήθηκα πως είχα ξεχάσει να τον ρωτήσω πως του ήρθε, κι εκείνου και του Γουίλιαμ Πίτερ Μπλάτι που έγραψε το μυθιστόρημα, να κάνουν καθολικό, και μάλιστα Ιησουίτη, τον ιερέα, ενώ είναι ελληνικότατης καταγωγής. Η μάνα του θα τον είχε κρεμάσει εξ' αρχής. Συνεπώς, έτσι δικαιολογούνται οι μανιοκαταθλιπτικές τύψεις του.
Έλεγα λοιπόν πως το Jade είναι ένα από τα παρεξηγημένα, ή μάλλον παραγνωρισμένα του έργα, μαζί με το To Live and Die in L.A., και το Rampart. Αυτός ο φουριόζος σκηνοθέτης, σαν από καρμική εκδίκηση, πλήρωσε την απίστευτη επιτυχία των δυο πρώιμων ταινιών του, Τον Άνθρωπο από τη Γαλλία και τον Εξορκιστή, με ένα τεράστιο σερί εμπορικών αποτυχιών, με αιχμή του δόρατος το Sorcerer που αναφέραμε (remake του αριστουργήματος του Ανρί Ζορζ Κλουζό), που με τίποτε δεν ήταν κακό, αλλά επλήγη από κακοτυχίες στο γύρισμα και θεωρήθηκε σύμπτωμα υπερβολής και ναρκισισμού, όταν τα στούντιο αλλά και μερίδα κριτικών άρχισαν να βλέπουν με κακό μάτι τη μεγαλομανία της γενιάς των μουσάτων, δηλαδή του Κόπολα (Αποκάλυψη Τώρα), του Σκορσέζε (New York, New York) και κυρίως του Μάικλ Τσιμίνο, ο οποίος πλήρωσε την Πύλη της Δύσης με την καριέρα του.
Ο Φρίντκιν ελίχθηκε, δεν το έβαλε κάτω, δούλεψε αδιάλειπτα. Συνέχισε να κάνει ταινίες ρίχνοντας τον προϋπολογισμό του. Στο φινάλε, ο καλός δε χάνεται. Το Bug και το προπέρσινο Killer Joe είναι δείγματα μεγάλου ταλέντου σε μικρό πακέτο, με το δυναμισμό παρόντα. Διότι ο Φρίντκιν, αν και δημιουργός, είναι της παλιάς σχολής και δεν ήθελε να το δείχνει με τον ευρωπαϊκό τρόπο. Ίσως γιατί ήξερε οτι αν το έκανε, δεν θα επιβίωνε.
Ο Μπερνάρντο Μπερτολούτσι, που είναι πρόεδρος της κριτικής επιτροπής, προσπάθησε κι αυτός να μηδενίσει μετά τα έπη και την αναπόφευκτη παρακμή, αλλά δυσκολεύτηκε. Περισσότερο από άνισος, ήταν γενικά άστοχος, σα να είχε χάσει προ πολλού τα γράδα του. Σα να ήταν εκτός τόπου, εγκλωβισμένος στο όραμα του. Αλλά ποιό όραμα; Ενός δημιουργού που πρέπει πάντα να υπηρετεί το στιλ του, από το περιεχόμενο μέχρι τις ευδιάκριτες γωνίες λήψεις και τους μόνιμους συνεργάτες; Ένας σκηνοθέτης οφείλει πάντα να υπηρετεί την ιστορία με την οποία καταπιάνεται, και την υπόθεση auteur, που ισχύει σε πολλές περιπτώσεις, καλό είναι να την κρίνουν άλλοι γι' αυτόν, απολογιστικά.
Ο Μπερτολούτσι λοιπόν είναι εδώ και έχει μια εξαιρετικά ανομοιογενή παρέα για να κρίνει τις ταινίες και όλοι μαζί να αποφασίσουν τους νικητές. Έχω δει πολλές επιτροπές από ετερογενή άτομα που έχουν διαφορετικά πόστα στο σινεμά, αλλά εδώ μια παραφωνία είναι αντικειμενικά φωναχτή: μέλος φέτος, είναι και η Κάρι Φίσερ. Η πριγκίπισσα Λέϊα του Πολέμου των Άστρων. Τελευταίος της ρόλος ήταν εκείνος του μεγαφώνου σε ένα videogame. Και άλλος της ρόλος, τα τελευταία 20 χρόνια, δεν υπάρχει στο σινεμά. Όχι πως διακρίθηκε ποτέ για την υποκριτική της. Ποιός είχε την ιδέα να την καλέσει; Και τι ακριβώς έχει να πει με την Άντρεα Άρνολντ, έτερο μέλος κι αυτή; Αλλά ο Μπερτολούτσι, ένας απο τους γλυκύτερους και πιο καταδεχτικούς ανθρώπους που έχω γνωρίσει, όλο και από κάπου θα πιαστεί για να ανοίξει κουβέντα. Έστω...
σχόλια