Αρχές δεκαετίας του '90, Νέα Υόρκη, ένα κυριακάτικο πρωινό, μια παρέα νεαρών μουσικών, όλοι συμφοιτητές στο Manhattan School of Music, υπό την ενθουσιώδη προτροπή του μαθητευόμενου μαέστρου από την Εσθονία Κρίστιαν Γιάρβι συναντιούνταν για να κάνουν την πρώτη πρόβα ενός συνόλου με σκοπό να πειραματιστούν, να ψαχτούν και να διευρύνουν τις δυνατότητες της τέχνης τους πέρα από τις κλασικές φόρμες. Ανήσυχοι και οραματιστές, ζούσαν την εποχή τους και ο, τι εκείνη τους πρόσφερε μουσικά. Ο βιολιστής και συνθέτης Μίλτος Παπαστάμου, μέλος εκείνου του ιδρυτικού πυρήνα που έμελλε να εξελιχθεί στο διάσημο πια Absolute Ensemble, θυμάται: «Νιώθαμε, ως νεότεροι άνθρωποι που ήμασταν και ακούγαμε χιπ χοπ, ροκ, τζαζ, εθνικές μουσικές, ότι μπορούσαμε να συνενώσουμε τα ακούσματά μας σ' έναν νέο τρόπο έκφρασης. Όχι απαραίτητα ανακατεύοντας στυλ αλλά διαπλέκοντας τις επιρροές μας και βγάζοντας κάτι διαφορετικό. Αν αυτό συνέβαινε στις άλλες τέχνες, γιατί να μη συμβεί και στη μουσική; Παίζαμε, ας πούμε, Τσαϊκόφσκι και ο κιθαρίστας έβαζε άλλες συγχορδίες και λέγαμε "ας το παίξουμε ως γκρουπ να δούμε τι θα βγει", κι αυτό που έβγαινε ήταν μια πρόταση. Προσωπικά, από πολύ μικρός μπερδευόμουν με μουσικούς αυτοσχεδιασμούς ροκ και τζαζ, κι έτσι όταν βρέθηκα στη Νέα Υόρκη, χάρη στην έλλειψη ακαδημαϊκότητας που χαρακτηρίζει την αμερικανική εκπαίδευση, βρήκα διέξοδο. Παίζαμε με έναν φίλο multi style και crossover πριν καν δημιουργήσουμε το Absolute Ensemble».
Στην αρχή εμφανίζονταν σ' όποιον χώρο προσφερόταν για κονσέρτο, από γκαλερί στο Σόχο μέχρι εκκλησίες στο Χάρλεμ, αλλά σύντομα η φήμη τους ξεπέρασε τις προσδοκίες, φτάνοντας να παίζουν στο Lincoln Center. Σήμερα, το Absolute Ensemble ταξιδεύει ανά τον κόσμο, στη Γερμανία βραβεύτηκε από την Ένωση Κριτικών Δίσκων, ήταν υποψήφιο για Γκράμι, ενώ, όταν έπαιξε την 5η Συμφωνία του Μάλερ με ένα μικρό σύνολο και δύο συνθεσάιζερ, οι «New York Times» έγραψαν ότι αν δεν ακούσει κανείς αυτή την εκτέλεση είναι σαν να μην έχει ακούσει ποτέ Μάλερ. Δείγμα εκείνης της δημιουργικής και λίγο προκλητικής ελευθερίας, που πια χρονολογείται πάνω από δεκαεπτά χρόνια, είναι το «Absolute Bach Re-invented», που μόλις παρουσίασαν στο Αίθριο του Μουσείου Μπενάκη.
Ο Μίλτος Παπαστάμου επέστρεψε στην Ελλάδα, αλλά κράτησε επαφή ως artist in residence. Το Absolute Ensemble, πιστό στις αρχές του και με προεξάρχοντα πάντα τον Γιάρβι, δεν έπαψε να πειραματίζεται με κάθε λογής μουσικές. Μετά από μια συνεργασία με Άραβες καλλιτέχνες που «γέννησαν» το «Arabian Nights» και αφού η σύμπραξη με παλιά μέλη της μπάντας του Φρανκ Ζάπα έδωσε το «Zappa Project», έρχεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα για να παρουσιάσει στη Μικρή Επίδαυρο το «Absolute Heaven & Hellenic». Μια συναυλία πάνω σε τραγούδια του Αλκίνοου Ιωαννίδη και μέρος του συμφωνικού του έργου «Η απαγωγή της Ευρώπης», ενορχηστρωμένα και «πειραγμένα» από δεκαοκταμελή ορχήστρα δωματίου. Ο Παπαστάμου, στενός του φίλος και συνεργάτης, εξηγεί: «Δεν είναι γνωστό πόσο σημαντικός συνθέτης είναι ο Αλκίνοος, με συναυλίες από την Camerata Europea του Βερολίνου μέχρι τη Συμφωνική της Αγ. Πετρούπολης και θα ήταν λάθος να επικεντρωθούμε στο τραγουδιστικό μέρος και να πιστέψει ο κόσμος ότι θα δει μια συναυλία τραγουδιών του. Είναι μια συναυλία του Absolute Ensemble με διασκευασμένα τραγούδια του, τη δική μου συμμετοχή και του δεξιοτέχνη παραδοσιακών κρουστών Βαγγέλη Καρύπη. Προσπαθούμε να δώσουμε μια διεθνή ελληνικότητα». Το πρόγραμμα συμπληρώνεται από μεσαιωνικά κυπριακά τραγούδια, αλλά και τροβαδούρων του 1700, που οι δύο φίλοι επεξεργάστηκαν και ηχογράφησαν στον δίσκο τους «Που Δύσιν ως Ανατολήν», συνθέσεις από την ταινία Καλαμπούς, σόλο αυτοσχεδιασμούς στο βιολί κι ένα δεκάλεπτο κονσέρτο με ρυθμούς χιπ χοπ, όπου παρεμβάλλονται μέσω DJ στίχοι από την ποίηση του Λίνου Ιωαννίδη. Τέλος, περιλαμβάνονται μελωδίες από την Ανατολική Μεσόγειο όπως η γνωστή, αρμενικής προέλευσης κι όχι ελληνικής, «Μισιρλού».
