Νομίζω πως χιλιάδες τόνοι από μελάνι και αμέτρητα bits έχουν ξοδευτεί σε αναλύσεις και δοκίμια για την πραγματική αξία της γνώσης. Αλλά ποτέ έως τώρα δεν είχα διαβάσει ένα κείμενο τόσο απλό και δυνατό, όσο αυτό που παραθέτω λίγο πιο κάτω. Είναι γραμμένο στα λατινικά και συνοδεύεται από μετάφραση στα νέα ελληνικά, ώστε να το καταλάβουμε όλοι [τουλάχιστον όσοι δεν είμαστε παιδιά της θεωρητικής κατεύθυνσης]. Προσωπικά, δεν γνωρίζω εάν συνιστά περιγραφή ιστορικού γεγονότος ή αλληγορία, αλλά συμπυκνώνει μέσα σε λίγες γραμμές την εκπληκτική δύναμη της γνώσης να μετασχηματίζει την αντίληψη του ανθρώπου για τον κόσμο γύρω του.
[Σημείωση: Το κείμενο διδάσκεται στα Λατινικά της Β' Λυκείου]
Πρωτότυπο
Sulpicius Gallus legātus Luci Aemili Pauli erat, qui bellum adversus Persen regem gerēbat. Serena nocte subito luna defecerat; ob repentinum monstrum terror animos militum invaserat et exercitus fiduciam amiserat. Tum Sulpicius Gallus de caeli ratione et de stellārum lunaeque statu ac motibus disputavit eoque modo exercitum alacrem in pugnam misit. Sic liberales artes Galli aditum ad illustrem illam Paulianam victoriam dedērunt. Quia ille metum exercitus Romani vicerat, imperator adversarios vincere potuit!
Μετάφραση
Ο Σουλπίκιος Γάλλος ήταν ύπαρχος του Λεύκιου Αιμίλιου Παύλου, ο οποίος πολεμούσε εναντίον του Περσέα του βασιλιά. Μια ξάστερη νύχτα ξαφνικά έγινε έκλειψη σελήνης· από το ξαφνικό φοβερό θέαμα τρόμος είχε πιάσει τις ψυχές των στρατιωτών και ο στρατός είχε χάσει το ηθικό του. Τότε ο Σουλπίκιος Γάλλος μίλησε για τη φύση του ουρανού και για τη στάση και τις κινήσεις των αστεριών και της σελήνης και μ' αυτό τον τρόπο έστειλε το στρατό στη μάχη με αναπτερωμένο ηθικό. Έτσι οι ελευθέριες τέχνες του Γάλλου άνοιξαν το δρόμο για εκείνη τη λαμπρή νίκη του Παύλου. Επειδή εκείνος είχε νικήσει το φόβο του ρωμαϊκού στρατού, ο στρατηγός μπόρεσε να νικήσει τους αντιπάλους!
Θέλοντας να αφήσω το μυαλό σας ελεύθερο να κάνει συνειρμούς, δε θα γράψω πολλά λόγια. Άλλωστε, η παραπάνω ιστορία μπορεί να έχει πολλές αναγνώσεις σε διαφορετικά επίπεδα.
Επιτρέψτε μου, όμως, ένα μικρό σχόλιο [με κάθε επιφύλαξη]: οι σύγχρονες κοινωνίες -παρά την αξιοθαύμαστη εξέλιξη τους- δεν έχουν καταφέρει να αναχαιτίσουν τα αισθήματα φόβου και ανασφάλειας που δημιουργούνται στο άτομο, όταν αυτό έρχεται σε ρήξη με τις κοσμοθεωρίες του (π.χ. λόγω κρίσης). Αυτό δεν είναι καθόλου ανεξάρτητο από τα φαινόμενα οπισθοδρόμησης και συντηρητισμού που παρατηρούμε τελευταία. Οι άνθρωποι τελούν υπό fear response και υψώνουν αντιστάσεις σε κάθε τι νέο ή διαφορετικό. Είναι αυτό λύση; Σε καμία περίπτωση. Ίσως θα πρέπει να αναθεωρήσουμε κάποιες αντιλήψεις μας με δομημένο και συγκροτημένο τρόπο, ώστε να πάμε παρακάτω. Ο μόνος δρόμος είναι προς τα μπροστά. Keep an open mind, so we can move forward!
"Nothing in life is to be feared, it is only to be understood. Now is the time to understand more, so that we may fear less." -Marie Curie
"We can't solve problems by using the same kind of thinking we used when we created them." -Albert Einstein
σχόλια