Δείτε τον «Ζοφερό Οίκο» του Ντίκενς, εδώ και τώρα

Γράφει ο Γιώργος Λαμπράκος στην Πολιτεία:

Ο Ζοφερός Οίκος καταγίνεται με το νομικό σύστημα της Αγγλίας, που με την κωλυσιεργία του βασάνιζε τη ζωή των εκάστοτε διαδίκων για πολλά χρόνια, μερικοί εκ των οποίων πέθαιναν προτού καν βγει η πολυπόθητη «Ετυμηγορία». Σύσσωμη η νομική τάξη της Αγγλίας, αυτή η «Περουκοσύσκεψη», όπως τη χαρακτηρίζει ο Ντίκενς, κάνει τα αδύνατα δυνατά ώστε να αποτύχει η εκδίκαση της υπόθεσης «Τζάρννταϊς και Τζάρννταϊς». Αυτή η τάξη φημίζεται για την οκνηρία της: «Οι καλοκαιρινές διακοπές άρχισαν στην περιοχή του Τσάνσερι Λέιν. Τα δύο ωραία καράβια από ξύλο τικ, ο Νόμος και το Άγραφο Δίκαιο, γερά σκαριά δεμένα με σιδερένιες αλυσίδες, κυνικά κι αργοκίνητα, βρίσκονται εκτός λειτουργίας». Όλη η λογική του αστικού νομικού συστήματος βρίσκεται στην καίρια παρατήρηση του λογοτέχνη: «Ο πιο σπουδαίος κανόνας του αγγλικού νόμου είναι να γεννάει δουλειές για λογαριασμό του».

Ωστόσο, ο Ντίκενς κατανοεί άριστα, και αναδεικνύει περίφημα, ότι το αστικό νομικό σύστημα συνυφαίνεται αξεδιάλυτα με τις πολιτικές κόντρες, τις κοινωνικές ιεραρχίες και τις οικονομικές ανισότητες. Στα μέσα του 19ου αιώνα κορυφώνεται άλλωστε το πέρασμα από την αριστοκρατία στη φιλελεύθερη αστική δημοκρατία. Ο Ντίκενς δεν χάνει την ευκαιρία να επικρίνει τους πολιτικούς της εποχής, πάντα με όπλο την ασύγκριτη σάτιρά του. Πώς να μη μπούμε στον πειρασμό να παραθέσουμε το παρακάτω εκτενές απόσπασμα, που μοιάζει σαν να βγήκε απευθείας από την εποχή μας, πόσο μάλλον τη χώρα μας; «Ο εντιμότατος βουλευτής Γουίλιαμ Μπάφι συζητά στην απέναντι μεριά του τραπεζιού με κάποιον άλλον πως η καταπόντιση της χώρας –για την οποία δεν χωρά αμφιβολία, το μόνο που αμφισβητείται είναι ο τρόπος που έγινε– οφείλεται στον Νάφι. Αν είχες κάνει με τον Νάφι αυτό που έπρεπε, την πρώτη φορά που μπήκε στο Κοινοβούλιο, και τον είχες εμποδίσει να πάει στον Ντάφι, θα τον είχες υποχρεώσει να συμμαχήσει με τον Φάφι, θα είχες μαζί σου το ειδικό βάρος ενός έξυπνου συζητητή όπως ο Γκάφι, θα είχες φέρει στις εκλογές τα πλούτη του Χάφι, θα είχες βάλει σε τρεις κομητείες τον Τζάφι, τον Κάφι και τον Λάφι, και θα είχες ενισχύσει τη διοίκησή σου με τις τυπικές γνώσεις και τις επιχειρηματικές συνήθειες του Μάφι. Αντί να εξαρτάσαι, όπως τώρα, από τα καπρίτσια του Πάφι!» Κάποια πράγματα δεν αλλάζουν. Υπό μια ευρύτερη έννοια, λοιπόν, «ζοφερός οίκος» είναι ολόκληρο το νεωτερικό πολιτικό οικοδόμημα.

Ο Ζοφερός Οίκος μεταφέρθηκε για πρώτη φορά στον κινηματογράφο το 1920. Το ΒΒC τον μετέφερε τρεις φορές στην τηλεόραση, την πρώτη το 1959, τη δεύτερη το 1985 και την τελευταία το 2005, σε μια παραγωγή 15 επεισοδίων που απέσπασε πολλά βραβεία.

Ο Ντίκενς και η διεισδυτική του ματιά είναι πάντα απόλαυση, αλλά το μυθιστόρημα είναι γιγαντιαίο, οπότε, αν δεν αντέχετε τις πολλές σελίδες, κάντε μια χάρη στον εαυτό σας και δείτε αυτή την υπέροχη σειρά εδώ: