Έχουμε συνηθίσει το ερώτημα για το τι έχει αλλάξει στο κράτος και στα κόμματα της χώρας. Είναι πια πολλά χρόνια που κρατούν οι συζητήσεις για την αναιμική συμμετοχή των εργαζομένων στα συνδικάτα ή για τα ποσοστά της αποχής στις φοιτητικές εκλογές.
Τι γίνεται όμως με τα άτομα και την ιδιωτική σφαίρα; Πώς αλλάξαμε αυτές τις τελευταίες δεκαετίες και μαζί μας ένας ολόκληρος πολιτισμός της καθημερινότητας; Ποιο βάρος είχαν και έχουν σήμερα τα συναισθήματα, οι προσωπικές αγωνίες, η διαμόρφωση της ατομικής εμπειρίας;
Συχνά κάνουμε την επιλογή να μείνουμε σε γενικούς όρους, στον εκσυγχρονισμό, στον εξευρωπαϊσμό, στην μια και άλλη αντίσταση που προβάλλουν οι παραδόσεις. Μας απορροφάει –και λογικά, ως ένα βαθμό– το θέμα του λαϊκισμού και των μεταλλάξεών του. Έχει όμως σημασία το πως αφομοιώνουν τα άτομα και οι οικογένειες το πέρασμα στη σύγχρονη ελληνική ζωή. Και επειδή εδώ και εφτά χρόνια νιώθουμε τους κλονισμούς της κρίσης έχει γίνει πιο έντονη η ανάγκη να τα ξαναδούμε όλα: τους δημόσιους θεσμούς, φυσικά, αλλά και τις ατομικές πρακτικές και τους τρόπους που ερμηνεύουμε την καθημερινότητα. Τι θα γινόταν, ας πούμε, το 1980, αν ένας υπουργός σε ταξίδι στο εξωτερικό έπαιζε στο καζίνο; Θα ήταν ένα αυστηρά ιδιωτικό θέμα (όπως ειπώθηκε από άλλον υπουργό) ή κάτι που μπορεί να άγγιζε τα όρια του σκανδάλου;
Το φετινό Συμπόσιο της Εταιρείας Σπουδών της Σχολής Μωραΐτη «Περιπέτειες του ιδιωτικού στη μεταπολιτευτική Ελλάδα» (Παρασκευή/ Σάββατο 13 και 14 Οκτωβρίου, στον Πολυχώρο του συλλόγου Φίλοι της Μουσικής, στο Μέγαρο Μουσικής) έρχεται να συναντήσει αυτό το, σχετικά παραμελημένο, πεδίο. Πολλά χρειάζονται να ξαναμελετηθούν στο φως των σημερινών μεταστροφών: τα υλικά των ονείρων της ελληνικής μεσαίας τάξης, οι φόβοι της Αριστεράς για την ιδιώτευση και οι ανησυχίες πολύ περισσότερων για τις «σειρήνες» του καταναλωτισμού. Το πώς μπλέχτηκαν γενναία βήματα ελευθερίας με καθηλώσεις και αναχρονισμούς. Και μαζί το αίσθημα απώλειας σε μια Ελλάδα που πήδηξε από τη σχολική ποδιά στις μάρκες και στα λογότυπα, σε μια χώρα που μέσα σε τρεις δεκαετίες πέρασε από την ΥΕΝΕΔ στο Netflix.
Σε όλα αυτά προφανώς οι οπτικές θα διαφέρουν ενώ αναδύονται καινούριες διαφωνίες πάνω στις παλιές. Αυτό όμως είναι και το νόημα συναντήσεων όπως το συγκεκριμένο Συμπόσιο. Να οργανώνουν έναν αξιόπιστο διάλογο πέρα από ακαδημαϊκά στεγανά και επιστημονικές μονομέρειες.
Αυτή τη φορά με θέμα τις περιπέτειες του ιδιωτικού που είναι, όμως, μέρος ενός συλλογικού βιώματος: αυτού του βιώματος που ολοένα ανατρέπεται και συνεχώς επιστρέφει ζητώντας μας το λόγο.
