Τι γνωρίζουμε, άραγε, για τον πόλεμο που διεξήχθη στην Ιαπωνία κατά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο;
Ο μέσος «καταναλωτής» ιστορικών γεγονότων, προφανώς, γνωρίζει τα κύρια σημεία και αδυνατεί να προσεγγίσει τις λεπτές αποχρώσεις που κρύβονται κάτω από τη μεγάλη εικόνα.
Ξέρουμε, επί παραδείγματι, πως η επίθεση στο Περλ Χάρμπορ, στις 7 Δεκεμβρίου 1941, ήταν καθοριστική για την έκβαση του πολέμου. Ξέρουμε πως η πυρηνική καταστροφή στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι οδήγησε τους Ιάπωνες σε ταπεινωτική συνθηκολόγηση. Στην ποπ κουλτούρα των ΗΠΑ, κυρίως μέσω του κινηματογράφου, έχει περάσει η εικόνα του μέσου ιάπωνα στρατιώτη ως μια φιγούρα απρόσωπη και μονίμως θυμωμένη.
Συνήθως, η τέχνη είναι ικανή να φέρει στην επιφάνεια αποχρώσεις που η επίσημη Ιστορία ή η πολιτική ρητορεία αποσιωπούν για δικούς τους λόγους. Το ίδιο κάνουν και τα κόμικς. Στη Γαλλία κυκλοφόρησε εσχάτως ένα manga (σ.σ.: ιαπωνικά κόμικς) με τίτλο «Κάτω από τον ουρανό του Τόκιο» με θέμα τη ζωή των πιλότων της Πολεμικής Αεροπορίας της Ιαπωνίας.
Δεν πρόκειται για μια ακόμη προσπάθεια ηρωοποίησης ή δαιμονοποίησης. Η δίτομη έκδοση του Seiho Takizawa έχει στόχο να δώσει μια άλλη οπτική των γεγονότων και των προσώπων. Η ιστορία ξεκινάει το 1943, οπότε και πλέον είναι προφανές πως οι ΗΠΑ έχουν αποκτήσει απόλυτο αβαντάζ έναντι της Ιαπωνίας. Οι πιλότοι της Αυτοκρατορικής Αεροπορίας είναι αναγκασμένοι να κάνουν πτήσεις καμικάζι για να πλήξουν αμερικανούς στόχους.
Δεν το κάνουν αγόγγυστα, αντιθέτως είναι φανερός ο θυμός για τις αποφάσεις της ιεραρχίας. Δεν μπορούν να τις κατανοήσουν. Ανάμεσα σε αυτούς τους πιλότους είναι και ο Shirakawa, ο οποίος καταφέρνει για λίγες ώρες να δει την οικογένειά του.
Η έκδοση είχε προδημοσιευτεί σε ένα περιοδικό ειδικευμένο στην αεροπορία και αμέσως φάνηκε πως ένα από τα μεγάλα του ατού είναι ότι ο Takizawa έχει τεκμηριώσει την ιστορία του με τη βοήθεια πραγματολογικών στοιχείων από την πολιτική, τη στρατιωτική και αεροναυπηγική της εποχής.
Ο 54χρονος Takizawa έχει τρέλα με τα αεροπλάνα και τις πτήσεις. Όλα τα κόμικς που έχει εκδώσει αναφέρονται σε αυτή την εμμονή του. Εκ των πραγμάτων, το κοινό του είναι κυρίως άνθρωποι που μοιράζονται μαζί του το ίδιο πάθος. Το συγκεκριμένο βιβλίο, όμως, αναμένεται να προσελκύσει μεγαλύτερο κοινό.
Δεν περιορίζεται σε στρατιωτικά κατορθώματα και αερομαχίες, αλλά προσεγγίζει τη ζωή των ανθρώπων... κάτω στο έδαφος, ενώ δεν παραλείπει να κριτικάρει την κοινωνία της εποχής. Στόχος του είναι να δείξει πως πέρα από τα αεροπλάνα και τις μάχες υπήρχε και κάτι άλλο πιο ουσιαστικό: το ανθρώπινο δράμα. Κάτι που σημαίνει πως δεν σκιτσάρει κάποιον υπερήρωα, αλλά έναν άνθρωπο τρωτό με τις ανασφάλειές του, τους φόβους και τις καλές του πλευρές. Το γεγονός ότι εμπλέκει στην ιστορία και τη γυναίκα του πιλότου, κάνει την υπόθεση ακόμη πιο γήινη και ανθρώπινη.
Η υποδοχή που έτυχε το βιβλίο του στην Ιαπωνία είναι ενδιαφέρουσα. Αυτή η προσπάθεια ανοίγματος δεν έχει τύχει ακόμη μεγάλης αποδοχής από την ιαπωνική κοινωνία. Πάντως, για τη συγκεκριμένη σειρά, ο Takizawa δέχθηκε πρόταση από μεγάλο εκδοτικό οίκο της Ιαπωνίας, κάτι που σημαίνει ότι αρκετός κόσμος θα το δει και θα προβληματιστεί.
Με πληροφορίες από Le Monde
σχόλια