Η Ισλανδία είναι έτοιμη να γίνει η πρώτη ευρωπαϊκή χώρα που θα απαγορεύει την περιτομή, μια απόφαση που οδηγεί σε αντιδράσεις καθώς οι εμπλεκόμενοι κάνουν λόγο για περιορισμό της θρησκευτικής ελευθερίας.
Ένα νομοσχέδιο που βρίσκεται επί του παρόντος ενώπιον του ισλανδικού κοινοβουλίου προτείνει ποινή φυλάκισης έως έξι χρόνια για οποιονδήποτε κάνει περιτομή - με εξαίρεση τους ιατρικούς λόγους. Οι επικριτές του σχεδίου αναφέρουν ότι η κίνηση, η οποία προκάλεσε ανησυχία στους θρησκευτικούς ηγέτες σε όλη την Ευρώπη, θα καθιστούσε τη ζωή για τους Εβραίους και τους Μουσουλμάνους στην Ισλανδία μη βιώσιμη.
Ένας στους τρεις άνδρες παγκοσμίως πιστεύεται ότι κάνει περιτομή, με την πλειοψηφία της επέμβασης να γίνεται για θρησκευτικούς λόγους.
Πολλοί Εβραίοι και Μουσουλμάνοι φοβούνται ότι το θέμα της περιτομής θα μπορούσε να αποτελέσει ένα ακόμη βήμα για τον αντισημιτισμό και την ισλαμοφοβία, επισημαίνοντας παρόμοιες εντάσεις πάνω στην θρησκευτική ενδυμασία.
Μουσουλμάνοι και εβραίοι ηγέτες επιτέθηκαν στην πρόταση, ενώ ο καρδινάλιος Reinhard Marx, πρόεδρος της Καθολικής Εκκλησίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, δήλωσε ότι το νομοσχέδιο ήταν μια «επικίνδυνη επίθεση» στη θρησκευτική ελευθερία. «Η ποινικοποίηση της περιτομής είναι ένα πολύ σοβαρό μέτρο που εγείρει βαθιά ανησυχία».
Το ισλανδικό νομοσχέδιο λέει ότι η περιτομή νεαρών αγοριών παραβιάζει τα δικαιώματά τους και είναι ασυμβίβαστη με τη σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα του παιδιού. Αναφέρει μάλιστα πως η παράδοση είναι όμοια με τον ακρωτηριασμό των γυναικείων γεννητικών οργάνων, ο οποίος έχει ήδη απαγορευτεί στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες.
Το νομοσχέδιο λέει ότι οι περιτομές εκτελούνται χωρίς αναισθησία και υποστηρίζει ότι η διαδικασία εκτελείται συχνά σε σπίτια που δεν είναι αποστειρωμένα και όχι από γιατρούς αλλά από θρησκευτικούς ηγέτες. Υπάρχει υψηλός κίνδυνος λοιμώξεων κάτω από τέτοιες συνθήκες που μπορεί να οδηγήσουν σε θάνατο, αναφέρει η πρόταση απαγόρευσης στο σκεπτικό.
Αναγνωρίζει ότι οι γονείς έχουν το δικαίωμα να παρέχουν θρησκευτική καθοδήγηση στα παιδιά τους, αλλά τονίζει πως το δικαίωμα αυτό δεν μπορεί ποτέ να υπερβεί τα δικαιώματα του παιδιού. Τα αγόρια που επιθυμούν να κάνουν περιτομή για θρησκευτικούς λόγους μπορούν να το κάνουν όταν φτάσουν σε μια ηλικία κατά την οποία «κατανοούν τι εμπλέκεται σε μια τέτοια ενέργεια», προτείνει ο νομοθέτης.
Ο πληθυσμός της Ισλανδίας των 336.000 κατοίκων περιλαμβάνει μικρές εβραϊκές και μουσουλμανικές κοινότητες. Υπάρχουν περίπου 250 Εβραίοι και περίπου 1.500 μουσουλμάνοι.
Οι υποστηρικτές του νομοσχεδίου ελπίζουν μάλιστα πως θα δώσουν το παράδειγμα και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Το ζήτημα της περιτομής έχει τεθεί σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, αλλά καμία δεν προχώρησε σε απαγόρευση.
Μια εβραϊκή ομάδα η οποία μάχεται για την προστασία του δικαιώματος στην περιτομή, αντιδρά έντονα και δηλώνει πως η διαδικασία εκτελείται μόνο από εξειδικευμένους ιατρούς, γνωστούς ως mohelim και πως η διαδικασία γίνεται όταν τα αγόρια είναι μόλις 8 ημερών.
«Η εβραϊκή νεογνική περιτομή - γνωστή ως brit milah - είναι ένα μη διαπραγματεύσιμο στοιχείο εβραϊκής ταυτότητας, κοινό για τους Εβραίους και σεβαστό στις φιλελεύθερες δημοκρατικές χώρες. Αν μια χώρα όπως η Ισλανδία, η οποία θεωρεί ότι είναι μια φιλελεύθερη δημοκρατία, την απαγορεύσει, τότε καθιστά μη βιώσιμη τη χώρα, για τους Εβραίους», δήλωσε ο εκπρόσωπος της οργάνωσης Milah UK
«Δεν υπάρχει μακροχρόνια αρνητική επίπτωση στο παιδί για το υπόλοιπο της ζωής του. Εκατομμύρια άνδρες - Εβραίοι καθώς και άλλοι - κάνουν περιτομή σε όλο τον κόσμο και δεν επηρεάζονται στην καθημερινή τους ζωή αφού έχουν υποβληθεί στη διαδικασία», τονίζουν οι οργανώσεις οι οποίες προσθέτουν πως δεν μπορεί αυτή η πρακτική να συγκρίνεται με τον ακρωτηριασμό των γυναικείων γεννητικών οργάνων.
Ο Ahmad Seddeeq, ο ιμάμης του Ισλαμικού Πολιτιστικού Κέντρου της Ισλανδίας, δήλωσε ότι το νομοσχέδιο παραβιάζει τη θρησκευτική ελευθερία. «Η περιτομή έχει ασκηθεί εδώ και αιώνες, έχει βαθιές ρίζες στις πολιτιστικές και θρησκευτικές παραδόσεις», ανέφερε.
Μια συνάντηση θρησκευτικών οργανώσεων στην Ισλανδία κλήθηκε νωρίτερα αυτό το μήνα για να συζητήσει το νομοσχέδιο ελπίζοντας πως η αντιπολίτευση θα το μπλοκάρει.
Εβραϊκές και μουσουλμανικές κοινότητες προειδοποιούν ότι εάν η περιτομή κηρυχθεί παράνομη, η πρακτική θα αρχίσει να γίνεται μυστικά μεγαλώνοντας το ρίσκο στο θέμα υγείας και ή οι θρησκευτικές μειονότητες θα ταξιδεύουν σε χώρες όπου επιτρέπεται.