Έκκληση για προστασία έναντι πιθανών διακρίσεων από πλευράς συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης απηύθυναν η Διεθνής Αμνηστία, το Wikimedia Foundation και η Access Now, στο πλαίσιο της RightsCon 2018.
H αποκαλούμενη Διακήρυξη του Τορόντο (The Toronto Declaration on protecting the rights to equality and non discrimination in machine learning systems) έχει ως θέμα της τον κίνδυνο βλάβης και την πιθανή απειλή προς τα ανθρώπινα δικαιώματα που μπορεί να προκύψουν σε σχέση με την τεχνολογία μηχανικής μάθησης, με έμφαση στο δικαίωμα στην ισότητα και την αντιμετώπιση των διακρίσεων.
Καθώς τα συστήματα μηχανικής μάθησης εξελίσσονται σε ικανότητες και η χρήση τους αυξάνεται όλο και περισσότερο στην καθημερινή ψηφιακή ζωή, πρέπει να εξεταστούν όλες οι θετικές και αρνητικές επιπτώσεις αυτών των νέων τεχνολογιών.
Η Διακήρυξη του Τορόντο αναγνωρίζει ότι οι τεχνολογίες αυτές μπορούν να χρησιμοποιηθούν για το καλό και την προαγωγή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αλλά επίσης και για τη σκόπιμη ή αθέμιτη διάκριση κατά ατόμων ή ομάδων. Θεωρεί βασικό σκοπό της να εστιάζει συνεχώς στο πώς αυτές οι τεχνολογίες θα επηρεάσουν μεμονωμένα ανθρώπινα όντα και ανθρώπινα δικαιώματα. Εξάλλου, το βασικό ερώτημά που θέτει είναι: Σε έναν κόσμο συστημάτων μηχανικής μάθησης, ποιος φέρει την ευθύνη για τη βλάβη των ανθρωπίνων δικαιωμάτων;
Το προσχέδιο της διακήρυξης συνέταξαν η Διεθνής Αμνησία και η Access Now, με τη βοήθεια μιας επιτροπής από ακτιβιστές για τα ανθρώπινα δικαιώματα και ακαδημαϊκούς. Το αποτέλεσμα ήταν να συνταχθεί το τελικό κείμενο σε ένα συνέδριο στις 15 Μαΐου και μια συνάντηση άνω των 30 ειδικών. Με την επίσημη έκδοσή της, η διακήρυξη υιοθετήθηκε από το Παρατηρητηρίο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και το Wikimedia Foundation, ενώ θεωρείται πως στη συνέχεια θα υιοθετηθεί και από άλλους επίσημους φορείς του ιδιωτικού και του κρατικού τομέα.
Όπως υπογραμμίζεται, η διακήρυξη αυτή είναι μοναδική ως προς το ζήτημα της ηθικής στην τεχνητή νοημοσύνη, από την άποψη ότι βασίζεται στο διεθνές δίκαιο και παρέχει ένα ευρέως αποδεκτό πλαίσιο ηθικής, το οποίο είναι νομικά δεσμευτικό. Επίσης, υπογραμμίζει τη σημασία της εφαρμογής της διεθνούς νομοθεσίας ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των σχετικών στάνταρ σε νέες τεχνολογίες όπως τα συστήματα μηχανικής μάθησης.
Σύμφωνα με τη Διακήρυξη του Τορόντο τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι «καθολικά, αδιαίρετα, αλληλεξαρτώμενα και αλληλένδετα» και καθώς ο λόγος της «ηθικής» αντιμετωπίζει συνεχώς προβλήματα στον τεχνολογικό τομέα, θέλει να υπογραμμίσει ένα παγκόσμιο, δεσμευτικό και εφαρμόσιμο σώμα προτύπων και νόμων για τα προστασία των δικαιωμάτων. Να προστατεύει τα άτομα από διακρίσεις, να προάγει την ένταξη και την ποικιλομορφία, και να διασφαλίσει την ισότητα.
Όσο αυξάνεται η χρήση και οι δυνατότητες συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης και μηχανικής μάθησης, είναι υποχρέωση, τόσο των κρατών όσο και του ιδιωτικού τομέα, να αναλαμβάνουν τις ευθύνες τους όπου τίθενται θέματα ισότητας και παραβίασης ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
σχόλια