Η Σλοβενία είναι μέλος της ΕΕ, της Ευρωζώνης, του Σένγκεν αλλά και του ΝΑΤΟ. Στο ζενίθ της προσφυγικής κρίσης υπεραμύνθηκε με σθένος των αξιών της Ευρώπης. Ίσως αυτό όμως να αλλάξει μετά τις εκλογές.
Οι Σλοβένοι καλούνται σήμερα στις κάλπες για τις βουλευτικές εκλογές, που ο συντηρητικός πρώην πρωθυπουργός Γιάνεζ Γιάνσα ελπίζει να σημάνουν την επιστροφή του στην εξουσία, έπειτα από μια προεκλογική εκστρατεία στην οποία κατήγγειλε την «εισβολή» των μεταναστών στη μικρή χώρα-μέλος της ευρωζώνης που βρίσκεται πάνω στην λεγόμενη Βαλκανική οδό.
Στις πρώτες θέσεις των προεκλογικών συγκεντρώσεων του συντηρητικού Σλοβενικού Δημοκρατικού Κόμματος (SDS) θα συναντήσει κανείς συχνά τον πρωθυπουργό της Ουγγαρίας, Βίκτορ Όρμπαν. Επίσημος καλεσμένος, σε φιλικό περιβάλλον κουνάει το σημαιάκι της παράταξης.
Για τον πρόεδρο του SDS Γιάνεζ Γιάνσα, ο Όρμπαν αποτελεί πρότυπο. Αυτός είναι και ο βασικός λόγος που στη Σλοβενία τα κόμματα του κέντρου και της αριστεράς προειδοποιούν για μια ενδεχόμενη «ορμπανοποίηση» της χώρας, μια και σε όλες τις δημοσκοπήσεις το Σλοβενικό Δημοκρατικό Κόμμα έρχεται πρώτο.
Δεν αποκλείεται λοιπόν να κερδίσει τις σημερινές εκλογές, συγκεντρώνοντας το 25% των ψήφων.
Το μοντέλο που ακολουθεί ο Βίκτορ Όρμπαν φαίνεται να αποτελεί πρότυπο για τον Σλοβένο υποψήφιο Γιάνσα: απόρριψη προσφύγων και μεταναστών, παρεμπόδιση της εργασίας των Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων, αποδυνάμωση της διάκρισης εξουσιών και περιορισμός της ελευθερίας του Τύπου.
Βίζεγκραντ: ο πονοκέφαλος των Βρυξελλών
Εάν λοιπόν στις εκλογές επικρατήσει ο Γιάνσα, η Σλοβενία αναμένεται να συνταχθεί μελλοντικά ακόμη περισσότερο με τις λεγόμενες χώρες του Βίζεγκραντ. Πολωνία, Τσεχία, Σλοβακία και Ουγγαρία προκαλούν ήδη πονοκέφαλο στις Βρυξέλλες.
Ταυτόχρονα το Σλοβενικό Δημοκρατικό Κόμμα επιχειρεί να προσελκύσει τους 1,7 εκ. ψηφοφόρους και με υποσχέσεις που αφορούν τα εσωπολιτικά: μείωση φόρων, κατάργηση της γραφειοκρατίας, απαγόρευση της μπούρκας σε δημόσιους χώρους.
Ηττημένος το 2014, όταν έκανε προεκλογική εκστρατεία μέσα από τη φυλακή, καθώς εξέτιε ποινή για διαφθορά, ο Γιάνσα, 59 ετών, έχει καθαρό προβάδισμα, κατά δημοσκοπήσεις: συγκεντρώνει το 25,1% των ψήφων, σύμφωνα με το ινστιτούτο Ninamedia.
Το ποσοστό αυτό του δίνει μεγάλο προβάδισμα έναντι του απερχόμενου κεντροαριστερού πρωθυπουργού Μίρο Τσέραρ, ο οποίος έχει φθαρεί έπειτα από τέσσερα χρόνια στην εξουσία, παρά την οικονομική ανάπτυξη-ρεκόρ, και το Κόμμα του Σύγχρονου Κέντρου του οποίου δεν ξεπερνά το 9,3%.
Το σκοτεινό παρελθόν του Γιάνσα
Εκεί όμως που ενδέχεται να δυσκολευτεί ο Γιάνσα. ο οποίος ήταν ήδη δύο φορές πρωθυπουργός της Σλοβενίας, είναι να βρει κυβερνητικούς εταίρους.
Και αυτό διότι ο 59χρονος έχει απασχολήσει ήδη την κοινωνία και τα ΜΜΕ από τη δεκαετία του 1980 με τις πράξεις και τις επιλογές του. Ο υποψήφιος είχε εμπλακεί σε σκάνδαλα διαφθοράς. Μάλιστα το 2014 μπήκε και για μικρό χρονικό διάστημα στη φυλακή.
Ο Γιάνσα, πρωθυπουργός από το 2004 μέχρι το 2008, κέρδισε δεύτερη θητεία το 2012 με το Σλοβένικο Δημοκρατικό Κόμμα (SDS), αλλά αναγκάστηκε να παραιτηθεί πριν καλά-καλά συμπληρωθεί ένας χρόνος, εξαιτίας ενός σκανδάλου που οδήγησε στην καταδίκη του από τη δικαιοσύνη το 2014.
Ο συντηρητικός πολιτικός, ο οποίος εξασφάλισε την ακύρωση της καταδικαστικής απόφασης εκείνης της χρονιάς σε βάρος του, οικοδόμησε την επάνοδό του στο πρώτο πλάνο βασιζόμενος σε έναν λόγο απόλυτα ξενοφοβικό, που αντηχεί εκείνον του συμμάχου του Βίκτορ Όρμπαν.
Ο Ούγγρος πρωθυπουργός του εξέφρασε την αμέριστη υποστήριξή του κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας, φθάνοντας μέχρι το σημείο να τον χαρακτηρίσει «εγγυητή της επιβίωσης του σλοβένικου λαού».
Από την άλλη πλευρά αρκετοί αναλυτές εκτιμούν ότι ο Μάργιαν Σάρετς μπορεί να κάνει την έκπληξη στις εκλογές και ίσως μετατραπεί στον διαμορφωτή των ισορροπιών, καθώς συγκεντρώνει το 11,9% των προθέσεων ψήφου.
Πρόκειται για έναν 40χρονο πρώην ηθοποιό και δήμαρχο, ο οποίος στις δημοσκοπήσεις έρχεται δεύτερος με ποσοστό 16%.
Ο πολιτικός που ανήκει στην κεντροαριστερά ίδρυσε το κόμμα του, LMS μόλις πριν από λίγες εβδομάδες. Στην τρίτη θέση οι δημοσκοπήσεις βλέπουν τους Σοσιαλδημοκράτες και στην τέταρτη το κόμμα SCM του πρωθυπουργού Μίρο Τσέραρ.
Οι εκλογές ενδέχεται όμως να κρύβουν και εκπλήξεις καθώς λίγο πριν ανοίξουν οι κάλπες το ένα τρίτο των ψηφοφόρων δήλωνε ακόμη αναποφάσιστο.
Για πρώτη φορά τα τελευταία δέκα χρόνια, οι βουλευτικές εκλογές στη Σλοβενία διεξάγονται με υπόβαθρο μια ισχυρή οικονομική ανάπτυξη και την μείωση της ανεργίας σε εξαιρετικά χαμηλό επίπεδο στη χώρα, που δοκιμάστηκε σκληρά εξαιτίας της οικονομικής κρίσης του 2008 και μετά βίας σώθηκε από την υπαγωγή της σε διεθνή εποπτεία ως προς τα δημοσιονομικά της το 2013.
Ωστόσο, η εκστρατεία διεξήχθη σε κλίμα κοινωνικής δυσαρέσκειας, εν μέσω διεκδικήσεων για αυξήσεις των μισθών και των συντάξεων, έπειτα από δέκα χρόνια λιτότητας.
Η μεταρρύθμιση του συστήματος υγείας, η οποία χαρακτηρίστηκε αναποτελεσματική και ακριβή, και η βελτίωση του επιχειρηματικού κλίματος είναι επίσης ανάμεσα στις διεκδικήσεις που προβάλλονται. Η δυσαρέσκεια αυτή ήταν ανάμεσα στους λόγους που ανάγκασαν τον Τσέραρ τον Μάρτιο να συντομεύσει κατά τι τη θητεία του.
Όμως ο Γιάνσα κατάφερε, κατά τη διάρκεια της εκστρατείας του, να μετατρέψει τη μετανάστευση στο κεντρικό θέμα συζήτησης, με την υποστήριξη μέσων ενημέρωσης που χρηματοδοτήθηκαν με ουγγρικά κεφάλαια, όπως αποκάλυψε η εφημερίδα Dnevik.
Σχεδόν 500.000 μετανάστες πέρασαν από την επικράτεια της Σλοβενίας το 2015 και το 2016, πριν συνεχίσουν την πορεία τους προς τη δυτική Ευρώπη, ένα ανθρώπινο ποτάμι που ανάγκασε την κυβέρνηση του Τσέραρ να υψώσει φράκτη μήκους 200 χιλιομέτρων στα σύνορα της χώρας με την Κροατία. Αλλά σήμερα στη χώρα δεν απομένουν παρά περίπου χίλιοι πρόσφυγες και αιτούντες άσυλο, κατά τα επίσημα στοιχεία.
Με πληροφορίες από Deutsche Welle, AFP, Reuters
σχόλια