Εάν είσαι στο νοσοκομείο ή σε ένα ιατρείο με ένα επίπονο πρόβλημα, είναι πιθανό να σου ζητηθεί να βαθμολογήσεις τον πόνο σου σε μία κλίμακα από το 0 έως το 10 – το 0 σημαίνει καθόλου πόνος και το 10 υποδεικνύει τον χειρότερο πόνο που μπορείς να φανταστείς.
Όμως πολλοί γιατροί και νοσοκόμοι λένε ότι αυτό το σύστημα αξιολόγησης του πόνου δεν δουλεύει και δοκιμάζουν μία νέα προσέγγιση.
Η αριθμητική κλίμακα του πόνου ίσως είναι πολύ απλοϊκή, σύμφωνα με τον Δρα John Markman, διευθυντή ενός προγράμματος επεξηγηματικής έρευνας του πόνου στη σχολή υγείας του Πανεπιστημίου του Rochester. Μπορεί να οδηγήσει τους γιατρούς στο να «θεραπεύουν με αριθμούς», όπως λέει, και ως αποτέλεσμα, οι ασθενείς μπορεί να μη δέχονται την πιο αποτελεσματική θεραπεία για τον πόνο τους.
Αν οι γιατροί σου δεν καταλάβουν πόσο ακριβώς πονάς, αυτό δεν θα επηρεάσει μόνο την ανακούφισή σου – μπορεί να επηρεάσει και τη θεραπεία σου. Ο Markman αναφέρει πως, ειδικά μετά από έναν τραυματισμό, είναι πολύ σημαντική η μείωση του πόνου, έτσι ώστε να μπορείς να ακολουθήσεις τη θεραπεία.
Ας πάρουμε για παράδειγμα την περίπτωση του 33χρονου Adam Rosette, ο οποίος πρόσφατα νοσηλεύθηκε λόγω ινώδους δυσπλασίας, μία πάθηση των οστών εξαιτίας της οποίας ήταν αδύνατο να μασήσει ή ακόμα και να μιλήσει. Αφού έκανε μία επέμβαση στον εγκέφαλο για να αφαιρέσει τους καλοήθεις όγκους που σχετίζονταν με την ασθένεια, εξακολουθούσε να πονάει.
Αλλά δίσταζε να βάλει «ετικέτα» στον πόνο βαθμολογώντας τον πολύ υψηλά. «Δεν νομίζω να απάντησα ποτέ πάνω από 7, γιατί ένα 8 στο μυαλό μου σήμαινε ότι έχω χάσει το μισό κορμί μου ή κάποιο άκρο», θυμάται.
Στην κλίμακα του πόνου, πόνος από το 4 έως το 7 θεωρείται μέτριος. Στο 1-3 θεωρείται ήπιος. Πάνω από το 7 θεωρείται σοβαρός.
Σήμερα ο Rosette έχει αναρρώσει και δεν πονάει πια, αλλά αναρωτιέται αν το γεγονός ότι υποβάθμιζε τον πόνο που ένιωθε όταν ήταν στο νοσοκομείο σήμαινε ότι δεν έπαιρνε τα κατάλληλα φάρμακα. «Συνειδητοποιείς ότι παίρνεις λιγότερα φάρμακα κι έχουν περάσει οχτώ ώρες και δεν επιτρέπεται να σου δώσουν άλλα».
Αν οι γιατροί σου δεν καταλάβουν πόσο ακριβώς πονάς, αυτό δεν θα επηρεάσει μόνο την ανακούφισή σου – μπορεί να επηρεάσει και τη θεραπεία σου. Ο Markman αναφέρει πως, ειδικά μετά από έναν τραυματισμό, είναι πολύ σημαντική η μείωση του πόνου, έτσι ώστε να μπορείς να ακολουθήσεις τη θεραπεία.
«Όσον αφορά τον χρόνιο πόνο, το να είμαστε ξεκάθαροι βοηθά τους κλινικούς γιατρούς να διαλέξουν τον σωστό συνδυασμό θεραπειών ή φαρμάκων που σε κρατάνε όσο πιο ενεργό γίνεται. Και το να είσαι ενεργός μπορεί να βοηθήσει με τους χρόνιους πόνους», λέει ο Δρ William Maixner, καθηγητής της ιατρικής σχολής του πανεπιστημίου του Duke και πρόεδρος της American Pain Society.
«Η άσκηση», αναφέρει, «προκαλεί την απελευθέρωση ενός αριθμού αντιφλεγμονωδών ουσιών από τους μύες, οι οποίες μπορούν να βοηθήσουν στην ελάττωση του πόνου και στη διαχείρισή του και να κάνουν το άτομο πιο ανθεκτικό».
Για να μάθουν περισσότερα για το πώς η αριθμητική κλίμακα του πόνου επηρεάζει μια θεραπεία, ο Markman και οι συνεργάτες του διεξήγαγαν μία μελέτη, την οποία θα παρουσιάσουν στο Παγκόσμιο Συνέδριο για τον Πόνο που θα διεξαχθεί στη Βοστώνη τον Σεπτέμβριο.
Η έρευνα ανέλυσε δεδομένα από διάφορες μελέτες, οι οποίες ρωτούσαν ασθενείς με χρόνιους πόνους να τους αξιολογήσουν, χρησιμοποιώντας τόσο αριθμούς όσο και λέξεις.
Ζητήθηκε από τους ασθενείς να βαθμολογήσουν τον πόνο τους σε μία κλίμακα από το 0 έως το 10 κι επίσης ερωτήθηκαν: «Είναι o πόνος σου υποφερτός;».
Όλως περιέργως, τα 3/4 των ασθενών που απάντησαν από το 3 έως το 7 στην αριθμητική κλίμακα –ένα εύρος που συνήθως σημαίνει ότι πρέπει να αυξηθεί η δόση των φαρμάκων– περιέγραψαν επίσης τον πόνο τους ως «υποφερτό» – περιγραφή που συνήθως σημαίνει ότι δεν χρειάζεται περαιτέρω θεραπεία.
«Αυτό το αποτέλεσμα», λέει ο Markman, «αποδεικνύει τον κίνδυνο που υπάρχει όταν βασίζεσαι μόνο σε έναν αριθμό. Αν θεράπευες με τους αριθμούς ίσως θα έλεγες: "Λοιπόν, κάποιος πονάει σε βαθμό 6 στα 10. Νιώθω υποχρεωμένος να κάνω κάτι γι αυτό... Να διορθώσω αυτό τον αριθμό, όπως ακριβώς θα αντιμετώπιζα την πίεση ή τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα τους"».
Εάν οι κλινικοί ιατροί κοιτούν απλά έναν αριθμό, λέει ο Markman, είναι πιο πιθανό να το παρακάνουν με τη θεραπεία ή να γράψουν παραπάνω φάρμακα, πράγμα ανησυχητικό σε μία εποχή έντονου προβληματισμού για την κατάχρηση οπιοειδών και τον εθισμό.
Άρα αν η σημερινή κλίμακα του πόνου δεν λειτουργεί καλά για ασθενείς και γιατρούς, τότε ποια είναι η εναλλακτική;
Πολλοί πάροχοι υγειονομικής περίθαλψης προσπαθούν να βρουν ένα σύστημα που περιλαμβάνει λέξεις και όχι αριθμούς.
«Ποτέ δεν κοιτώ μόνο την κλίμακα του πόνου» λέει η Δρ Chrystina Jeter, αναισθησιολόγος και ειδικός διαχείρισης πόνου στο ιατρικό τμήμα του UCLA, που ήταν η γιατρός του Rosette.
Η χρήση λέξεων για την περιγραφή του πόνου προσφέρει μεγαλύτερη ακρίβεια στη μέτρηση του πόνου, σύμφωνα με τον Maixner.
«Εάν οι ασθενείς είναι σε θέση να καθορίσουν τον πόνο με ακρίβεια, το ραντεβού τους με τον πάροχο υγειονομικής περίθαλψης θα είναι πιο εστιασμένο, επιτρέποντας στον γιατρό να πάρει μία απόφαση για τη θεραπεία με πιο γρήγορο και λογικό τρόπο».
Μερικές συμβουλές για το πώς να μιλήσετε στον γιατρό για τον πόνο σας
1.
Γίνετε περιγραφικοί: χρησιμοποιήστε μεταφορές και αναμνήσεις
Μπορείτε να βοηθήσετε τους γιατρούς να καταλάβουν τον πόνο σας με το να είστε πιο περιγραφικοί.
Σύμφωνα με την Jeter, είναι απόλυτα σωστό να είμαστε πολύ περιγραφικοί με τον πόνο μας. «Ο πόνος μου με πληγώνει, με καίει. Πώς τον νιώθετε εσείς; Πού βρίσκεται; Μετακινείται;»
Η Jeter συνήθως ρωτά τους ασθενείς της να συγκρίνουν τον πόνο που νιώθουν τώρα με τον χειρότερο που έχουν νιώσει ποτέ, όπως η γέννα ή η πέτρα στο νεφρό. Αυτό βοηθά στον καθορισμό του και πολλές φορές οι ασθενείς συνειδητοποιούν ότι ο πόνος δεν είναι τόσο σοβαρός.
2.
Περιγράψτε την ημέρα σας
Μπορεί να σας βοηθήσει ο τρόπος με τον οποίο ο πόνος επηρεάζει μέσα στην ημέρα, σύμφωνα με την Jeter. Για παράδειγμα, σας πονάει περισσότερο όταν τρώτε, περπατάτε ή κάνετε ορισμένες δραστηριότητες; «Ψάχνω για μοτίβα που επαναλαμβάνονται και ερευνώ τη λειτουργία τους».
3.
Μιλήστε για λειτουργία, όχι για αίσθηση
«Να είστε ξεκάθαροι όσον αφορά το πώς ο πόνος επεμβαίνει στις καθημερινές σας δραστηριότητες, όπως το να σηκώνεστε νωρίς το πρωί, να ντύνεστε, αν νιώθετε κουρασμένοι ή αν δεν διασκεδάζετε όταν είστε έξω με φίλους», επιμένει ο Maixner.
«Το να σκέφτεστε πώς λειτουργείτε είναι το κλειδί», συμφωνεί ο Markman. Αναφέρει ότι η πιο ακριβής μέτρηση του πόνου μπορεί να είναι όσα αποτρέπουν τους ασθενείς από συγκεκριμένες ενέργειες.
Για παράδειγμα, αν ένας ασθενής δεν μπορεί να μασήσει ή να μιλήσει, να περπατήσει ή να ασκηθεί, αυτό είναι ίσως πιο ανησυχητικό απ' ό,τι ο πόνος.
4.
Μοιραστείτε το ιστορικό της θεραπείας
«Περιγράψτε την ιστορία του πόνου, το μέρος που πονάει και για πόσο καιρό και τους παράγοντες που χειροτερεύουν ή βελτιώνουν τον πόνο», προτείνει ο Maixner.
«Μοιραστείτε άλλες θεραπείες που έχετε ακολουθήσει, όπως ο βελονισμός, το μασάζ, και συγκεκριμένα φάρμακα. Ενημερώστε τον γιατρό σχετικά με το τι έχετε κάνει κι αν αυτό έχει αποτέλεσμα.
»Το οικογενειακό ιστορικό έχει επίσης σημασία, ειδικά αν αναλογιστείτε ότι η ευαισθησία στον πόνο είναι κληρονομική. Εάν οι γονείς σας είναι πολύ ευαίσθητοι στον πόνο, οι πιθανότητες είναι ότι θα είστε και εσείς».
Με στοιχεία από το NPR / ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΣΟΦΙΑ ΣΤΑΘΟΠΟΥΛΟΥ
σχόλια