Ως GPGate έγινε γνωστή η υπόθεση που ερευνούσε μια μικρή ομάδα δημοσιογράφων στη Βουλγαρία, η οποία αποκάλυψε ότι εταιρείες συμβούλων εμπλέκονται σε μεγάλο σκάνδαλο διαφθοράς με κονδύλια της Ε.Ε. και δημόσιες συμβάσεις, και ίσως δώσει στοιχεία για τη δολοφονία της Βικτόρια Μαρίνοβα.
Πρόκειται για μια υπόθεση που πήρε τεράστια έκταση καθώς η δημοσιογραφική έρευνα αποκάλυψε στοιχεία που αποδεικνύουν ότι αναμειγνύονται γνωστοί επαγγελματίες εργολάβοι, εταιρείες κατασκευών και πολιτικοί γνωστοί στη δημόσια ζωή της χώρας.
Το GPGate ήρθε στο φως και από την 30χρονη Βικτόρια Μαρίνοβα, καθώς από το τηλεοπτικό δίκτυο TVN Ruse μεταδόθηκε στις 30 Σεπτεμβρίου συζήτηση με δύο γνωστούς ερευνητές της υπόθεσης, τον Ντίμιταρ Στογιάνοφ και τον Ρουμάνο Ατίλα Μπίρο, δύο δημοσιογράφους που είχαν συλληφθεί για την έρευνά τους, γεγονός που προκάλεσε μάλιστα διεθνή αντίδραση.
Στο Τwitter μεγάλος αριθμός δημοσιογράφων και προσωπικοτήτων που εμπλέκονται στον αγώνα κατά της διαφθοράς αναμεταδίδουν την είδηση της δολοφονίας της δημοσιογράφου, συνδέοντάς την ευθέως με την έρευνα για την κατάχρηση των κοινοτικών κονδυλίων.
Η Βουλγαρία, μαζί με τη Ρουμανία, είναι δύο χώρες οι οποίες δεν έχουν γίνει μέλη του «χώρου Σένγκεν» λόγω της μεγάλης διαφθοράς στη δημόσια διοίκηση. Η χώρα βρίσκεται στην πιο υψηλή θέση μέσα στην ίδια την Ευρωπαϊκή Ένωση και πολλές φορές έχει απασχολήσει της Υπηρεσίες Καταπολέμησης της Απάτης.
Ο Αλεξάντερ Λεβί είναι ανταποκριτής στη Σόφια για το Courier International και λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι η διαφθορά στη χώρα βρίσκεται κάθετα σε όλους τους τομείς της δημόσιας ζωής. «Από τον επικεφαλής των τελωνειακών υπηρεσιών ως τον αστυνομικό διοικητή μιας πόλης, έχουν σκάσει σκάνδαλα διαφθοράς και γι' αυτό η Ε.Ε. αρνούνταν την ένταξή της στη Σένγκεν». Κακοδιαχείρηση κοινοτικών κονδυλίων έχει διαπιστωθεί, όπως μας είπε, σε πάρα πολλές υποθέσεις. Οι αποκαλύψεις που έγιναν όμως στην εκπομπή της Βικτόρια Μαρίνοβα ξεπέρασαν τα όρια.
Οι λεπτομέρειες της διαφθοράς
Σύμφωνα με άλλους δημοσιογραφικούς κύκλους, στις αποκαλύψεις του GPGate εμφανίζονται τα αποδεικτικά στοιχεία της μεγάλης κλίμακας και εκτεταμένης διαφθοράς στα έργα που χρηματοδοτούνται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ε.Ε.).
Αυτά προκύπτουν από τα μυστικά λογιστικά βιβλία ενός δικτύου συμβούλων επιχειρήσεων που συνδέονται με μεγάλες κατασκευαστικές εταιρείες. Το Bivol, το site των ερευνητών δημοσιογράφων που είχε καλέσει στην εκπομπή της η Βικτόρια Μαρίνοβα, έχει στη διάθεσή του έγγραφα για δεκάδες έργα συνολικού ύψους εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ. Αυτά περιλαμβάνουν τα αρχεία λογιστικής διαχείρισης όπου υπάρχουν ενδείξεις για επιλεγμένες δωροδοκίες μεταξύ αυτών και πολιτικών.
Οι αποκαλύψεις περιλαμβάνουν έργα στο πλαίσιο του Προγράμματος Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΠΠΑ), των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων και του Προγράμματος Ενεργειακής Απόδοσης. Οι σύμβουλοι επωφελούνται άμεσα από τα λεγόμενα «soft projects» που αφορούν την εξωτερική τεχνική βοήθεια στο πλαίσιο επιχειρησιακών προγραμμάτων, τη διαχείριση έργων και υποβολή εκθέσεων, την παροχή συμβουλών, τη λεγόμενη ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης, την έρευνα και εκτίμηση των επιπτώσεων, τη δημοσιότητα που συμφωνείται να δοθεί με δημοσιεύσεις στον Τύπο κ.λπ. Κατά κανόνα, πρόκειται για ποσά που κυμαίνονται από αρκετές δεκάδες ως αρκετές εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ.
Ακολουθούν τα «hard projects» που αφορούν την κατασκευή κτιρίων, δρόμων, αγωγών ύδρευσης, χώρων υγειονομικής ταφής, ανακαίνισης κτιρίων κ.λπ. Εδώ τα ποσά αφορούν εκατομμύρια και δεκάδες εκατομμύρια ευρώ. Το ίδιο δίκτυο συμβουλευτικών εταιρειών ασχολείται επίσης με συμβάσεις δημόσιων προμηθειών για μεγάλες κατασκευαστικές εταιρείες, χειρίζεται την τεκμηρίωση και προκαθορίζει τα αποτελέσματα μέσω των «ανθρώπων» τους στις επιτροπές αξιολόγησης.
Αρκετά ολοκληρωμένα έργα που σχετίζονται με την εταιρεία GP Group αποκαλύπτουν πώς πραγματοποιείται η κλοπή από αυτά. Υπάρχουν παράλληλοι λογαριασμοί. γίνονται λιγότερες εργασίες από τις προγραμματισμένες, χρησιμοποιούνται λιγότερα υλικά, αλλά όλα υπερτιμολογούνται στον φορέα πληρωμής (κάποιο από τα ταμεία της Ε.Ε.) και οι εταιρείες λαμβάνουν το πλήρες ποσό.
Στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο
Η Βικτόρια Μαρίνοβα είναι το τρίτο κατά σειρά θύμα στον χώρο της ερευνητικής δημοσιογραφίας για τη διαφθορά σε χώρα της στην Ε.Ε. σε διάστημα ενός έτους, υπογραμμίζουν οι Δημοσιογράφοι χωρίς σύνορα. Τον περασμένο Οκτώβριο δολοφονήθηκε η Ντάφνι Καρουάνα Γκαλιζία στη Μάλτα και τον Φεβρουάριο ο Σλοβάκος δημοσιογράφος Γιαν Κούτσιακ.
Η 53χρονη δημοσιογράφος και μπλόγκερ κατά της διαφθοράς Ντάφνι Καρουάνα Γκαλίζια εντόπιζε τις παράνομες και προσοδοφόρες μεταφορές και τα φορολογικά οφέλη για τις ξένες εταιρείες σε ένα νησί που φιλοξενεί περίπου 70.000 εταιρείες offshore και τις έδρες των μεγαλύτερων τυχερών παιχνιδιών. Με θέματα διαφθοράς και οικονομικών σκανδάλων είχε ασχοληθεί και ο Σλοβάκος Γιαν Κούτσιακ.
Για το θέμα της δολοφονίας της δημοσιογράφου στη Βουλγαρία ζητήθηκε να συγκληθεί επειγόντως η Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ενώ προφορικές και γραπτές ερωτήσεις έχουν ήδη κατατεθεί από ευρωβουλευτές.
Ο αντιπρόεδρος του Σώματος Δημήτρης Παπαδημούλης, μάλιστα, ζητά την παρέμβαση της OLAF, του ευρωπαϊκού οργανισμού για την αντιμετώπιση της απάτης, για να ερευνηθεί η υπόθεση της διαφθοράς.
Σε τοποθέτησή του ο κ. Παπαδημούλης υποστήριξε πως η δημοσιογράφος πραγματοποιούσε έρευνα για υπόθεση διαφθοράς στη διαχείριση ευρωπαϊκών κονδυλίων και απευθυνόμενος στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή ρώτησε με ποιους τρόπους σκοπεύουν να ενισχύσουν τους μηχανισμούς καταπολέμησης της διαφθοράς και να προστατέψουν τους δημοσιογράφους-ερευνητές που ασχολούνται με αυτά τα ζητήματα.
Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠ
σχόλια