Ο Μέντχατ Αμπντάλα, συντηρητής μουσείου στην Αίγυπτο, χαμογελά όταν του μιλούν για την "κατάρα" του Τουταγχαμών, ενώ καθαρίζει μια θεσπέσια κλίνη με επίστρωση χρυσού που ανακαλύφθηκε πριν από σχεδόν έναν αιώνα μέσα στον τάφο του παιδιού-βασιλιά. Η αρχαία κλίνη, ηλικίας περίπου 3.300 ετών, ουδέποτε εκτέθηκε στο κοινό. Ωστόσο θα βρει τη θέση της --όπως εκατοντάδες άλλα αριστουργήματα του θησαυρού του Τουταγχαμών, μεταξύ τους μια ταφική μάσκα από ατόφιο χρυσάφι βάρους 11 κιλών που κοσμείται από λάπις-λάζουλι και ημιπολύτιμες πέτρες-- μέσα σε ένα νέο "μεγάλο μουσείο" που οι αιγυπτιακές αρχές κατασκευάζουν κοντά στις πυραμίδες της Γκίζας.
"Εξετάζαμε πώς τα αντικείμενα αυτά σχεδιάστηκαν εκείνη την εποχή", εξηγεί ο Αμπντάλα που εργάζεται σε ένα από τα εργαστήρια του μελλοντικού "Μεγάλου Αιγυπτιακού Μουσείου". Ωστόσο σχεδόν δέκα χρόνια μετά την έναρξη του προγράμματος, οι εργασίες αργούν να ολοκληρωθούν, παρά τους 5.000 εργάτες που εναλλάσσονται καθημερινά σε βάρδιες στο εργοτάξιο. Αιτία: η έλλειψη χρηματοδότησης και η πολιτική αστάθεια που ξέσπασε μετά την εξέγερση του 2011 που ανέτρεψε τον Χόσνι Μουμπάρακ από την εξουσία.
Τα εγκαίνια του μουσείου επρόκειτο να γίνουν το 2015 αλλά αναβλήθηκαν για το 2022, σύμφωνα με αξιωματούχους. Το τεράστιο συγκρότημα εκτείνεται σε 470 στρέμματα και οι προθήκες του θα κοσμούνται από σχεδόν 100.000 αρχαιότητες, ανάμεσά τους τα 4.500 κομμάτια του θησαυρού του Τουταγχαμών που ανακαλύφθηκε το 1922 στην κοιλάδα των Βασιλέων στο Λούξορ
Τα εγκαίνια του μουσείου επρόκειτο να γίνουν το 2015 αλλά αναβλήθηκαν για το 2022, σύμφωνα με αξιωματούχους. Το τεράστιο συγκρότημα εκτείνεται σε 470 στρέμματα και οι προθήκες του θα κοσμούνται από σχεδόν 100.000 αρχαιότητες, ανάμεσά τους τα 4.500 κομμάτια του θησαυρού του Τουταγχαμών που ανακαλύφθηκε το 1922 στην κοιλάδα των Βασιλέων στο Λούξορ. Η μούμια του φαραώ --ο οποίος πέθανε σε ηλικία 19 ετών το 1324 π.Χ. αφού βασίλευσε εννέα χρόνια-- θα παραμείνει ωστόσο μέσα στον τάφο της στην Άνω Αίγυπτο λόγω της ευθραυστότητάς της.
Σαν μια μαχαιριά στην καρδιά
Η κατασκευή της "νέας κατοικίας" του Τουταγχαμών θα επιτρέψει να αποσυμφορηθεί το μυθικό Μουσείο του Καΐρου, που φιλοξενεί στην καρδιά της πρωτεύουσας τους θησαυρούς της αρχαίας Αιγύπτου. "Είναι μια πραγματική αποθήκη: είναι σκοτεινό και τα χιλιάδες εκθέματα δείχνουν σαν εγκαταλειμμένα", διαμαρτύρεται ο διάσημος αρχαιολόγος και πρώην υπουργός Αρχαιοτήτων Ζάχι Χαουάς, μιλώντας για το μουσείο αυτό που διαθέτει 163.000 αρχαιότητες από τις οποίες περισσότερες από 100.000 φυλάσσονται στις αποθήκες του.
Ο πρώην υπουργός Πολιτισμού Φαρούκ Χόσνι δηλώνει εξάλλου ότι είχε την ιδέα του νέου μουσείου, έπειτα από μια επίσκεψη στο Παρίσι, στη διάρκεια της οποίας ένας ειδικός κορόιδευε για την "αποθήκη" στην οποία είχε μετατραπεί το Μουσείο του Καΐρου. "Ήταν σαν μια μαχαιριά στην καρδιά. Εκείνη τη στιγμή ήταν που σκέφτηκα την κατασκευή ενός μεγάλου μουσείου κοντά στις Πυραμίδες", προσθέτει.
"Οι θησαυροί του Τουταγχαμών εκτίθενται σε δύο αίθουσες μόνο, δεν είναι αξιοπρεπές για τα υπέροχα αυτά αντικείμενα", δηλώνει ο Τάρεκ Τάουφικ, επικεφαλής του προγράμματος του νέου μουσείου, όπου "οι αρχαιότητες αυτές θα εκτίθενται με τέτοιον τρόπο που θα θυμίζει το περιβάλλον μέσα στο οποίο ανακαλύφθηκαν". Τον Ιανουάριο, ο Τύπος είχε αποκαλύψει μια αδέξια επισκευή της ταφικής μάσκας του Τουταγχαμών, η οποία είχε αφήσει ένα κουτί κόλλας πάνω στην εμβληματική γενειάδα του φαραώ.
Με τις καθυστερήσεις που συσσωρεύτηκαν, το κόστος διογκώθηκε περνώντας στο 1,1 δισεκατομμύριο δολάρια (972 εκατομμύρια ευρώ), ενώ ο αρχικός προϋπολογισμός υπολογιζόταν στα 800 εκατομμύρια δολάρια, δηλώνει ο υπουργός Αρχαιοτήτων Μάμντουντ αλ-Νταμάτι. Το έργο επιχορηγείτο με δάνειο 340 εκατομμυρίων δολαρίων από την Ιαπωνία. "Στη συνέχεια είχαμε μια εξέγερση. Το Μεγάλο Μουσείο ήταν σε κρίση", δηλώνει με λύπη ο Νταμάτι που διευκρινίζει ότι συνομιλίες είναι σε εξέλιξη με το Τόκιο για ένα νέο δάνειο 400 εκατομμυρίων δολαρίων.
Τα βίαια επεισόδια που συγκλονίζουν την Αίγυπτο μετά την εξέγερση του 2011 --και που επιδεινώθηκαν μετά την αποπομπή από τον στρατό του ισλαμιστή προέδρου Μοχάμεντ Μόρσι το 2013-- κατάφεραν σκληρό πλήγμα στον τουρισμό, βασικό τομέα της οικονομίας. Το 2014, μόνο 9,9 εκατομμύρια τουρίστες επισκέφθηκαν την Αίγυπτο, έναντι σχεδόν 15 εκατομμυρίων το 2010.
Ωστόσο η κυβέρνηση πρόσφατα χορήγησε 284 εκατομμύρια αιγυπτιακές λίρες (32 εκατομμύρια ευρώ) στο έργο. Και για να προσελκύσει δωρητές, ο Νταμάτι προωθεί ένα προάνοιγμα του μουσείου τον Μάιο του 2018 που θα επιτρέψει στους επισκέπτες να ανακαλύψουν τον θησαυρό του Τουταγχαμών.
Ωστόσο ο Χαουάς δείχνει σκεπτικός υπενθυμίζοντας τα σοβαρά οικονομικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι αρχές. "Πώς μπορείτε να πάρετε δημόσιο χρήμα για την κατασκευή ενός μουσείου, όταν πρέπει πρώτα να δοθούν χρήματα στον κόσμο για το ηλεκτρικό ρεύμα, για τη στέγη, για να αγοράσει να φάει;", διερωτάται ο Χαουάς που έχει επικριθεί πάμπολλες φορές για τη διαχείριση των αρχαιοτήτων. "Το μουσείο αυτό δεν θα ανοίξει ποτέ". Και για ορισμένους τουρίστες, είναι αδιανόητο να φανταστούν τον θησαυρό του Τουταγχαμών αλλού εκτός από το μουσείο του Καΐρου.
"Αυτός ο αρχαιολογικός χώρος είναι μαγικός. Είναι ο δεύτερος τάφος του Τουταγχαμών. Πρέπει να είναι εδώ", δηλώνει ο Αλεχάντρο Ρούσο, τουρίστας από την Αργεντινή.
ΑΓ για ΑΠΕ
σχόλια