Η ομάδα Μοnumenta ξεκίνησε ως Μη Κυβερνητική Οργάνωση τον Δεκέμβριο του 2006 από μια ομάδα φίλων αρχαιολόγων, αρχιτεκτόνων και περιβαλλοντολόγων, απόφοιτων του μεταπτυχιακού του Τμήματος Προστασίας Μνημείων του Εθνικού Μετσόβειου Πολυτεχνείου. Η ιδέα ήταν η δημιουργία ενός ηλεκτρονικού θεματικού περιοδικού για το φυσικό και δομημένο περιβάλλον. Μέχρι τώρα τα θέματα που έχουν απασχολήσει τo περιοδικό είναι ο αστικός χώρος και το αστικό πράσινο, η δύναμη του νερού, η βιοποικιλότητα, η διαπολιτισμικότητα και τα βιομηχανικά κατάλοιπα.
Καθώς το περιοδικό γινόταν όλο και πιο δημοφιλές -το site είχε πια και 14.000 επισκέπτες τον μήνα- η δουλειά της ομάδας πήρε άλλη τροπή. Ο κόσμος άρχισε να στέλνει καταγγελίες - για διατηρητέα κτίρια, οικήματα, πάρκα. «Πλέον παίρνουμε τουλάχιστον 1 με 2 καταγγελίες την εβδομάδα» λέει η Ειρήνη Γρατσία αρχαιολόγος, που τρέχει πλέον τη Μοnumenta μαζί με τη Μαρία Κονιώτη, επίσης αρχαιολόγο - από περαστικούς μέχρι συλλόγους κατοίκων. Κάπως έτσι ξεκίνησαν οι δράσεις για τη διάσωση κτιρίων και μνημείων.
Το πραγματικά ενδιαφέρον είναι ότι δεν αγωνίζονται απλώς για να διατηρήσουν κτίρια αλλά και μνημεία της αθηναϊκής βιομηχανικής κληρονομιάς, ή τα λιγοστά υπολείμματα πρασίνου της Αθήνας. Τα τελευταία τρία χρόνια έχουν παλέψει να κηρυχτούν διατηρητέα μνημεία τα κτίρια των οδών Ραβινέ 15 και Παστέρ 8, αλλά και ο κινηματογράφος Άστρον στους Αμπελόκηπους («Δεν υπάρχει στο κράτος μια πολιτική του τι έχω και τι θέλω να σώσω. Ειδικά για τα κτίρια μετά το '30 δεν υπάρχει καμία προστασία», υποστηρίζει η κ. Γκρατσία).
Παράλληλα, έχουν κάνει προσφυγές για μνημεία της βιομηχανικής κληρονομιάς (βιομηχανικά κτίρια Νέας Φιλαδέλφειας αλλά και τα βιομηχανικά κτίρια Λαναρά, Μουζάκη και Δηλαβέρη) αλλά και παρεμβάσεις για τα οδικά έργα στον Υμηττό, καθώς και μια ένσταση στον Δήμο Αθηναίων για να σταματήσουν τα έργα στο Άλσος Παγκρατίου.
Ο πιο πρόσφατος αγώνας τους αφορά το 401 πρώην Στρατιωτικό Νοσοκομείο πίσω από το Πάρκο Ελευθερίας. Πρόκειται για 11 στρέμματα με 13 λιθόκτιστα κτίρια και μεγάλα αιωνόβια δέντρα που ανήκουν στην Εκκλησία της Ελλάδος. Ο πολύς κόσμος δεν γνωρίζει καν την ύπαρξη του Στρατιωτικού Νοσοκομείου, καθώς ένας ψηλός τοίχος από τη μεριά της οδού Δεινοκράτους εμποδίζει ακόμα και την οπτική επαφή μαζί του. Το υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής κήρυξε πριν λίγες ημέρες επτά κτίρια διατηρητέα μνημεία. Η Μonumenta προσπαθεί να χαρακτηριστεί το σύνολο των κτιρίων και του περιβάλλοντος χώρου «διατηρητέο μνημείο».
Όλη αυτή η δουλειά που κάνουν δεν έχει κάποια ανταμοιβή. Μόνο τη γνώση ότι προσπαθούν να κάνουν την Αθήνα μια πόλη πιο βιώσιμη. «Με τα χρόνια, αυτό που κάνουμε έχει φέρει και μια ευθύνη. Παίρνεις θέση απέναντι στα πράγματα - δεν είναι τόσο απλό να τεκμηριώσεις τη θέση σου, δεν μπορείς έτσι απλά να σταματήσεις τις εργασίες ενός κτιρίου».
σχόλια