Τα βασικά σημεία του εργασιακού νομοσχεδίου για την Προστασία της Εργασίας, που ψηφίζεται σήμερα, αναφέρει ενημερωτικό σημείωμα του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων.
Οι βασικότερες αλλαγές του νομοσχεδίου, σύμφωνα με το υπουργείο είναι:
- Η εφαρμογή της ψηφιακής κάρτας εργασίας
- Η σύσταση της Επιθεώρησης Εργασίας ως ανεξάρτητης διοικητικής αρχής.
- Η θέσπιση νέων αδειών για γονείς και φροντιστές, όπως η άδεια 14 ημερών για τους νέους πατέρες και η επιδοτούμενη από τον ΟΑΕΔ γονική άδεια και για τους δύο γονείς.
- Η δυνατότητα διευθέτησης του χρόνου εργασίας «και ύστερα από αίτηση του εργαζομένου.»
- «Η προστασία του κοινωνικού συνόλου από τις απεργίες στην κοινή ωφέλεια της οικονομίας με την υποχρέωση παροχής εγγυημένης υπηρεσίας (1/3 της συνήθως παρεχόμενης).»
- Η λήψη μέτρων για διαφάνεια στο συνδικαλισμό (δυνατότητα συμμετοχής των εργαζομένων εξ αποστάσεως, εγγραφή των συνδικαλιστικών οργανώσεων σε μητρώα).
- Η απαγόρευση της ενίσχυσης συνδικαλιστικών οργανώσεων από εργοδότες και κόμματα.
- Η απαγόρευση επαναπροκήρυξης απεργίας που έχει κριθεί παράνομη από τη Δικαιοσύνη, από δευτεροβάθμια ή τριτοβάθμια συνδικαλιστική οργάνωση.
- Η θέσπιση αστικής ευθύνης για συνδικαλιστές, οι οποίοι ασκούν βία ή γενικότερα προβαίνουν σε παράνομες πράξεις κατά τη διάρκεια απεργιών.
- Η λήψη μέτρων, προληπτικών και κατασταλτικών, για την αντιμετώπιση της βίας και παρενόχλησης στην εργασία, μεταξύ άλλων, με την κύρωση της Σύμβασης 190 της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας.
- Η κύρωση της Σύμβασης 187 της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας για την υγεία και ασφάλεια στην εργασία.
- Η θέσπιση του δικαιώματος αποσύνδεσης στην τηλεργασία.
- Η καθιέρωση πλαισίου προστασίας και συνδικαλιστικών δικαιωμάτων για τους εργαζόμενους στις ψηφιακές πλατφόρμες.
- Η αύξηση των επιτρεπόμενων υπερωριών, σύμφωνα με τα ισχύοντα στην ΕΕ.
- Η διεύρυνση των κλάδων στους οποίους επιτρέπεται η λειτουργία τις Κυριακές, σύμφωνα με τα ισχύοντα στις χώρες της ΕΕ, ιδιαίτερα τις Μεσογειακές.
- Η διεύρυνση της προστασίας των εργαζομένων από άκυρες απολύσεις και η θέσπιση δυνατότητας επιπλέον (τριπλάσιας) αποζημίωσης, αντί επαναπρόσληψης, στις υπόλοιπες περιπτώσεις.
- Η αύξηση της αποζημίωσης απόλυσης για τους εργατοτεχνίτες και εξίσωση με εκείνη των υπαλλήλων.
- Η αναβάθμιση του συστήματος «ΕΡΓΑΝΗ» με μείωση του διοικητικού φόρτου για τις επιχειρήσεις και διευκόλυνση των ελέγχων.
Τι ισχύει για ρεπό και υπερωρίες
Απαντώντας στην κριτική της αντιπολίτευσης ότι με τις νέες ρυθμίσεις «οι υπερωρίες θα πληρώνονται με ρεπό», το υπουργείο υποστηρίζει πως άλλο οι υπερωρίες που διατηρούνται -και αυξάνονται- και άλλο η διευθέτηση του χρόνου εργασίας, με τα όποια χαρακτηριστικά της.
Η διευθέτηση είναι μία επιλογή, εναλλακτική των υπερωριών. Δίνεται η δυνατότητα στον εργαζόμενο, αν τον εξυπηρετεί, να το ζητήσει και μόνος του είτε σε επιχειρήσεις που δεν υπάρχουν σωματεία είτε για λόγους συμφιλίωσης της επαγγελματικής και προσωπικής του ζωής. Να δουλεύει δηλαδή λίγο παραπάνω π.χ. από Δευτέρα έως Πέμπτη και να πληρώνεται, για να κάθεται τις Παρασκευές.
Με βάση την ήδη ισχύουσα νομοθεσία, σε χρονικό πλαίσιο εξαμήνου, ο εργαζόμενος θα πρέπει να δουλεύει συνολικά 40 ώρες την εβδομάδα. Δεν αυξάνεται επομένως ο συνολικός χρόνος απασχόλησης του εργαζομένου, όπως συμβαίνει στις υπερωρίες.
Σύμφωνα πάντα με το υπουργείο, «οι ίδιες οι λέξεις «διευθέτηση του χρόνου εργασίας» υποδηλώνουν, μία διαφορετική διευθέτηση του χρόνου μέσα στη συγκεκριμένη αυτή περίοδο (εξάμηνο ή σε μικρότερες χρονικές περιόδους), που πάντως δεν μπορεί να υπερβαίνουν τις 10 ώρες την ημέρα.»
«Συνοπτικά, σε αντίθεση με τις υπερωρίες, όπου αυξάνονται οι ώρες απασχόλησης του εργαζομένου -και επομένως περιορίζεται ο ελεύθερος χρόνος του- στη διευθέτηση του χρόνου εργασίας ο συνολικός χρόνος απασχόλησης του εργαζομένου δεν αυξάνεται, αλλά «απλώνεται» διαφορετικά μέσα στις ημέρες και τις εβδομάδες, προκειμένου να παίρνει ο εργαζόμενος παραπάνω άδειες, όπως ήδη σημειώθηκε ή να μπορεί να μην εργάζεται την Παρασκευή, έχοντας δουλέψει περισσότερες ώρες τις προηγούμενες ημέρες.»
Τι ισχύει για το 8ωρο
Επιχειρώντας δε να απαντήσει στην κριτική του ΣΥΡΙΖΑ, ότι με νέο εργασιακό νομοσχέδιο καταργείται το 8ωρο καθώς « ο εργαζόμενος θα δουλεύει 10 ώρες την ημέρα, χωρίς υπερωριακή αμοιβή», το υπουργείο υπογραμμίζει πως θα παραμείνει νομοθετικά κατοχυρωμένο.
Το σύστημα θα υλοποιηθεί σε τρία βήματα που έχουν ως εξής:
Α. Σε πρώτη φάση, εντός του έτους, οι εργαζόμενοι θα αποκτήσουν ηλεκτρονικά πρόσβαση σε όλες τις πληροφορίες που καταχωρίζονται στο σύστημα «ΕΡΓΑΝΗ» σχετικά με τον εργασιακό τους βίο.
Β. Ως τις αρχές του 2022, θα είναι έτοιμη η «μήτρα» της κάρτας εργασίας, δηλαδή το ηλεκτρονικό σύστημα το οποίο θα υποδέχεται τις πληροφορίες που θα καταχωρούν ψηφιακά εργαζόμενοι και εργοδότες.
Γ. Εντός του πρώτου εξαμήνου του 2022, θα ξεκινήσει η εφαρμογή της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας με παρακολούθηση της πραγματικής απασχόλησης σε συγκεκριμένους κλάδους της οικονομίας.
Μέσω της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας, θα παρακολουθείται και θα αμείβεται η πραγματική υπερωριακή απασχόληση. Με το συνδυασμό της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας και των ελέγχων της Επιθεώρησης Εργασίας, σε περίπτωση παράνομης υπέρβασης των πλαφόν των υπερωριών, οι εργοδότες θα είναι υποχρεωμένοι να καταβάλουν σημαντικές προσαυξήσεις στα ωρομίσθια των εργαζομένων τους, όπως προαναφέρθηκε.
Στις καταγγελίες της ΓΣΕΕ για παρεμπόδιση του δικαιώματος απεργίας, το υπουργείο αναφέρει πως είναι κατοχυρωμένο.
Διευρύνεται η λίστα των περιπτώσεων της άκυρης απόλυσης, η οποία οδηγεί σε επιστροφή του εργαζομένου στην εργασία του και καταβολή των μισθών υπερημερίας για την περίοδο από την απόλυση μέχρι την επαναπασχόληση.
Συγκεκριμένα, προστίθενται στις άκυρες οι απολύσεις:
- Για άσκηση των δικαιωμάτων σε περίπτωση βίας και παρενόχλησης.
- Του πατέρα τέκνου για 6 μήνες από τη γέννηση του τέκνου.
- Εργαζομένων που έλαβαν ή ζήτησαν οποιαδήποτε άδεια.
- Εργαζομένων που δεν υπέκυψαν σε πίεση του εργοδότη να υποβάλουν αίτημα για διευθέτηση.
- Τηλεργαζομένων που άσκησαν το δικαίωμα αποσύνδεσης.
- Απαγορεύονται επίσης οι απολύσεις, λόγω ενάσκησης δικαιώματος, π.χ. λήψη άδειας.
Παραμένουν οι υφιστάμενες περιπτώσεις ακυρότητας (π.χ. απόλυση που οφείλεται σε δυσμενή διάκριση, λόγω φύλου, πεποιθήσεων, σεξουαλικού προσανατολισμού, αναπηρίας, συνδικαλιστικής δράσης, λόγω άρνησης πρότασης για διευθέτηση του χρόνου εργασίας, κ.ά.).
Σε δύο κυρίως περιπτώσεις, όταν υπάρχει ένταση στις σχέσεις εργοδότη-εργαζόμενου ή η εταιρεία αντιμετωπίζει σοβαρό οικονομικό πρόβλημα, προβλέπεται δυνατότητα επιπλέον (τριπλάσιας) αποζημίωσης, αντί επαναπρόσληψης. Είναι μία ρύθμιση που ισχύει στη Γαλλία και στην Ισπανία, δεν πρόκειται περί ελληνικής πατέντας.
Τέλος, με το νομοσχέδιο ικανοποιείται ένα αίτημα και εξισώνονται οι αποζημιώσεις απόλυσης των εργατοτεχνιτών, με εκείνες των υπαλλήλων, που ισοδυναμούν με μισθούς έως και 12 μηνών.
- Τι θα ισχύει με τις Κυριακές;
Η Ελλάδα προσθέτει στις εξαιρέσεις που ήδη ισχύουν στον γενικό κανόνα περί απαγόρευσης της εργασίας τις Κυριακές (εστιατόρια, καφέ, καταστήματα σε τουριστικές περιοχές, κλπ) και ορισμένους πρόσθετους κλάδους, όπως τις αποθήκες, τα logistics, τα κέντρα δεδομένων, τις φαρμακοβιομηχανίες, τις εταιρείες παραγωγής νοσηλευτικού υλικού, τα τηλεφωνικά κέντρα εξυπηρέτησης πελατών, αλλά και τις εξωσχολικές δράσεις, κ.ά.
Η εργασία την Κυριακή θα αμείβεται με προσαύξηση 75%, ενώ παρέχεται δικαίωμα να δοθεί αναπληρωματική ημέρα ανάπαυσης την αμέσως επόμενη εβδομάδα.
