Η Σερ δεν είχε ποτέ φανταστεί στη ζωή της ότι θα μπορούσε να εμπλακεί στη σωτηρία ενός ελέφαντα από ζωολογικό κήπο στο Πακιστάν. Ένα νέο ντοκιμαντέρ ακολουθεί τον πενταετή της αγώνα να σώσει έναν ελέφαντα, τον Κααβάν από την κακοποίηση επιδιώκοντας να εμπνεύσει παρόμοιες προσπάθειες σε όλο τον κόσμο.
Ποτέ δεν είχε στο μυαλό της η Σερ ότι θα μπορούσε να εμπλακεί στη διάσωση του Κααβάν. «Ξαφνικά, το έκανα απλώς», λέει η Σερ. «Δεν περίμενα τίποτα, αλλά ήθελα να πω στον εαυτό μου, «Ναι, δοκίμασες».
Ο ελέφαντας ζούσε σε ένα ερειπωμένο υπόστεγο κάτω από τον καυτό ήλιο του Ισλαμαμπάντ σε ζωολογικό κήπο και η κακομεταχείριση τον έκανε να υποφέρει από προβλήματα κατάθλιψης, παχυσαρκίας και θυμού. Όταν η σύντροφός του πέθανε τραγικά το 2012 από παραμέληση, η ιστορία του Κααβάν έγινε γνωστή μέσα από τα μέσα σόσιαλ μίντια σε εκατομμύρια ανθρώπους, έτσι το έμαθε και η Σερ.
Η Σερ ανέλαβε δράση και ίδρυσε την οργάνωση Free The Wild με τους Μαρκ Κάουν, Τζιν Νέλθορπ Κάουν και Τζένιφερ Ρούιζ και ενδυνάμωσε το κίνημα υπέρ της απελευθέρωσης του ελέφαντα ηχογραφώντας το τραγούδι «Walls» ενώνοντας τη φωνή της με ακτιβιστές για τα δικαιώματα των ζώων. Η διάσωση του Κααβάν είναι το θέμα του ντοκιμαντέρ «Cher & The Loneliest Elephant» που θα κάνει πρεμιέρα στο Smithsonian Channel στις 19 Μαΐου 2021.
Το τρέιλερ του ντοκιμαντέρ
Με τις συνδυασμένες προσπάθειες της Σερ και των ακτιβιστών για τα δικαιώματα των ζώων σε όλο τον κόσμο, τον Μάιο του 2020 το ανώτατο δικαστήριο του Πακιστάν ζήτησε την απελευθέρωση του Κααβάν. Έχοντας επιλέξει ως νέα στέγη για τον ελέφαντα ένα καταφύγιο άγριας ζωής στην Καμπότζη, η ομάδα αντιμετώπισε υλικοτεχνικές προκλήσεις, συμπεριλαμβανομένων των παρορμήσεων για ζευγάρωμα του Κααβάν. Για να ταξιδέψει ο Κααβάν στην Καμπότζη, σε απόσταση μεγαλύτερη των 4.000 χιλιομέτρων, κατασκευάστηκε ένα ειδικό κλουβί. Ο ελέφαντας εκπαιδεύτηκε επίσης από έναν εμπειρογνώμονα για αρκετές εβδομάδες για να διασφαλιστεί ότι θα μπει στο κλουβί με ασφάλεια. Στο διάρκειας 10 ωρών αεροπορικό ταξίδι του μέχρι την Καμπότζη, τον συνόδευσαν κτηνίατροι και πάνω από 200 κιλά φαγητού.
Μετά τη γέννησή του το 1985 στη Σρι Λάνκα, ο Κααβάν στάλθηκε αμέσως ως δώρο στην κόρη του προέδρου του Πακιστάν. Ο ελέφαντας έφτασε τελικά στον ζωολογικό κήπο του Ισλαμαμπάντ, όπου μοιράστηκε ένα μικρό κλουβί με τη σύντροφό του, τη Σαχέλι. Οι δύο τους ήταν συχνά παραμελημένοι και δεν είχαν αρκετή τροφή και νερό. Το 2012, η Σαχέλι πέθανε από γάγγραινα, λόγω λοίμωξης που προκλήθηκε από τις αλυσίδες της, αφήνοντας τον Κααβάν μόνο της.
Όπως πολλοί ελέφαντες σε αιχμαλωσία, ο Καβάν υπέφερε. Μεγάλωσε παχύσαρκος και ανέπτυξε παθολογικές συμπεριφορές, στην περίπτωσή του, αδιάκοπη ταλάντευση. «Όταν ένας ελέφαντας κάνει αυτές τις κινήσεις – να ξέρετε ότι βρίσκονται σε βαθιά απελπισία», λέει η Σερ. Η απογοήτευση του Κάβαν εκδηλώθηκε επίσης ως επιθετικότητα και σκότωσε δύο από τους φύλακες του, ωθώντας τον ζωολογικό κήπο να τον κρατήσει μόνιμα, αλυσοδεμένο.
Περίπου 16.000 ελέφαντες ζουν σε αιχμαλωσία σήμερα, συμπεριλαμβανομένων 377 στις Ηνωμένες Πολιτείες. Ενώ πολλοί στην Ασία χρησιμοποιούνται για εργασία και μεταφορά, άλλοι διατηρούνται σε ζωολογικούς κήπους και τσίρκα.
Αν και δεν ζουν όλοι οι ελέφαντες σε άθλιες συνθήκες, έχουν κάποια χαρακτηριστικά που τους καθιστούν ιδιαίτερα ακατάλληλους για ζωή σε ένα κλουβί, συμπεριλαμβανομένης της ανάγκης τους να μετακινούνται σε μεγάλες αποστάσεις, μια επιθυμία για πολύπλοκη κοινωνική ζωή που έχουν τα ζώα με υψηλή νοημοσύνη. Οι περισσότερες εγκαταστάσεις σε αιχμαλωσία δεν είναι σε θέση να ικανοποιήσουν αυτές τις απαιτήσεις.
Η εκστρατεία για τον Κααβάν στο Twitter και στο Change.org συγκέντρωσε περισσότερες από 400.000 υπογραφές. Μπορείτε να παρακολουθήσετε στο Smithsonian Channel την συναρπαστική αφήγηση της Σερ για το πως ξεκίνησε η δική της περιπέτεια ευαισθητοποίησης και με ποιο τρόπο κατάφεραν να πείσουν τις αδιάφορες αρχές να δραστηριοποιηθούν και να αναλάβουν δράση.
Η πανδημία έκανε ακόμα πιο περίπλοκη την επιχείρηση διάσωσής του. Απροσδόκητα, το Ανώτατο Δικαστήριο του Πακιστάν διέταξε όχι μόνο την απελευθέρωση του Κααβάν, αλλά και το κλείσιμο του ζωολογικού κήπου σηματοδοτώντας μια νίκη για τους ακτιβιστές και τα φυλακισμένα ζώα.
Ο Κααβάν μεταφέρθηκε τελικά στην Καμπότζη, σε ένα πάρκο άγριας ζωής, μια δασική ιδιοκτησία 30 στρεμμάτων κοντά στο Angkor Wat. Οι ειδικοί παρακολουθούν την ψυχική του υγεία και έχουν μειώσει την επιθετικότητά του. Ο Κααβάν έπρεπε ανάμεσα σε άλλες δυσκολίες να πετάξει με το αεροπλάνο μέσω του εναέριου χώρου της Ινδίας, κάτι που συνήθως απαγορεύεται λόγω των εντάσεων μεταξύ των δύο εθνών. Ο ελέφαντας έχει αρχίσει ήδη να κοινωνικοποιείται και έχει κάνει τρεις φίλους, ενώ ζει σε έναν απέραντο χώρο, σε συνθήκες που δεν είχε βιώσει από τότε που ήταν μωρό. «Οι ελέφαντες είναι τόσο καταπληκτικοί, μοιάζουν με ανθρώπους» λέει η Σερ που παρακολουθεί συχνά τον Κααβάν μέσω βίντεο.
Με την παγκόσμια αυτή κινητοποίηση να είναι ακόμα σε εξέλιξη, το Tripadvisor, για παράδειγμα, ανακοίνωσε πρόσφατα ότι θα σταματήσει όλες τις πωλήσεις εισιτηρίων για να δουν κάποιοι ελέφαντες ως αξιοθέατο, ενώ σε πολλές πολιτείες των ΗΠΑ και πολλές χώρες έχει απαγορευθεί στα τσίρκα να χρησιμοποιούν ελέφαντες. Διασημότητες όπως η Σερ μπορούν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στην υλοποίηση αυτού του στόχου, γιατί «όταν μιλούν, ο κόσμος ακούει».
H Σερ αφηγείται το πως ξεκίνησε η δική της περιπέτεια ευαισθητοποίησης για τον Κααβάν