Ένας μυστηριώδης βωμός ηλικίας 1.700 ετών που ανακαλύφθηκε στην καρδιά της αρχαίας πόλης των Μάγια, Τικάλ, στη σημερινή Γουατεμάλα, ενδέχεται να ρίξει νέο φως στις γεωπολιτικές εντάσεις της Κεντρικής Αμερικής κατά την Κλασική Περίοδο. Η ανακάλυψη, που δημοσιεύθηκε στην επιστημονική επιθεώρηση Antiquity, φέρει στοιχεία που συνδέουν άμεσα τον χώρο με το ισχυρό μεσοαμερικανικό κέντρο του Τεοτιουακάν, 1.000 χιλιόμετρα βορειότερα.
Ο περίτεχνα διακοσμημένος βωμός βρέθηκε θαμμένος κάτω από αυτό που είχε θεωρηθεί φυσικός λόφος. Οι αρχαιολόγοι, ανάμεσά τους ο καθηγητής Στίβεν Χιούστον του Πανεπιστημίου Μπράουν, κατέληξαν ότι ο βωμός δημιουργήθηκε από καλλιτέχνες εκπαιδευμένους στο Τεοτιουακάν, καθώς φέρει σαφή στοιχεία αισθητικής και θρησκευτικής εικονογραφίας που δεν εντοπίζονται στον πολιτισμό των Μάγια.
Ο βωμός έφερε ίχνη από έντονες χρωστικές, κόκκινο, μαύρο και κίτρινο, και παραστάσεις ανθρώπων με φτερωτές κεφαλόδεσμες, στοιχείο που παραπέμπει στον θεό της Καταιγίδας του Τεοτιουακάν. Κάτω από τον βωμό εντοπίστηκαν τα λείψανα δύο ατόμων, εκ των οποίων το ένα παιδί ηλικίας 2 έως 4 ετών, ταφέν σε στάση χαρακτηριστική του Τεοτιουακάν και όχι των Μάγια.
Περιμετρικά του βωμού βρέθηκαν και τρεις ακόμη τάφοι βρεφών, σε ανάλογες στάσεις ταφής, στοιχείο που ενισχύει την υπόθεση ότι πραγματοποιήθηκαν τελετουργικές θυσίες με επιρροή από τις πρακτικές του μεξικανικού πολιτισμού.

Πολιτιστική διείσδυση ή στρατιωτική κατάκτηση;
Η νέα ανακάλυψη αναζωπυρώνει τις θεωρίες ότι το Τεοτιουακάν δεν διατηρούσε απλώς εμπορικές σχέσεις με το Τικάλ, αλλά είχε εγκαθιδρύσει ένα είδος αποικιακής παρουσίας με στόχο την πολιτιστική και πιθανόν στρατιωτική κυριαρχία.
«Δεν πρόκειται για απλή επαφή ή εμπορική συνεργασία. Οι ισχυροί ηγέτες του Τεοτιουακάν δημιούργησαν τελετουργικές εγκαταστάσεις στην καρδιά του Τικάλ, πολύ κοντά στο βασιλικό ανάκτορο», δήλωσε ο καθηγητής Χιούστον.
Ο ερευνητής επισημαίνει ότι η ταφή των οικοδομημάτων και η μη μετέπειτα επαναχρησιμοποίησή τους, σε μια περιοχή που θεωρείται «φιλέτο», υποδηλώνει ότι οι Μάγια αντιμετώπισαν τα σημεία αυτά σαν «μνημεία ή και ραδιενεργές ζώνες», με σεβασμό ή αποστροφή για το παρελθόν που αντιπροσώπευαν.
Ήδη από τη δεκαετία του 1960, αρχαιολογικά στοιχεία έδειχναν ότι το Τεοτιουακάν είχε επέμβει δυναμικά στο πολιτικό σκηνικό των Μάγια. Επιγραφή σε λίθο περιγράφει την ανατροπή ενός τοπικού βασιλιά το 378 μ.Χ. από δυνάμεις του Τεοτιουακάν, οι οποίες εγκαθίδρυσαν έναν «μαριονέτα» ηγεμόνα.
«Αυτή η ιστορία είναι τόσο παλιά όσο και ο ίδιος ο πολιτισμός: οι ισχυρές αυτοκρατορίες επεκτείνονται για να αποκτήσουν πρόσβαση σε πλούτο, σπάνιες πρώτες ύλες και γεωπολιτική επιρροή», σημειώνει ο Χιούστον. «Για το Τεοτιουακάν, η περιοχή των Μάγια ήταν η γη της επαγγελίας, γεμάτη τροπικά πούπουλα, νεφρίτη και κακάο».
Με πληροφορίες από CNN