Κάνοντας μία μικρή έρευνα διαπιστώσαμε πως δεν υπάρχουν αξιόπιστα στοιχεία για την κατανάλωση κρέατος στην Ελλάδα τις ημέρες του Πάσχα.
Μολαταύτα είναι βέβαιο πως η κρεατοφαγία είναι ένα είδος διατροφής που απαντάται σε υψηλή συχνότητα στη χώρα μας.
Σε περσινή έρευνα που πραγματοποιήθηκε από την εταιρία «MARC», για λογαριασμό της έκθεσης «FOOD EXPO», με τη συνεργασία του περιοδικού «Meat News», προέκυψε ότι η συντριπτική πλειονότητα των ελληνικών νοικοκυριών (96%) καταναλώνει κρέας τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα.
Επομένως, δεν χρειάζεται ιδιαίτερη διορατικότητα για να συμπεράνει κανείς ότι οι ποσότητες κρέατος που καταναλώνονται το Μεγάλο Σάββατο και κυρίως την Κυριακή του Πάσχα είναι πολύ μεγάλες, ειδικά αν αναλογιστεί κανείς τα περισσεύματα που μένουν σε κάθε σπίτι και τρώγονται τις επόμενες ημέρες – ή καταλήγουν στα σκουπίδια.
Ένα ιδιότυπο σπλάτερ θανάτωσης ζώων, δηλαδή, που συμβαίνει μεν μία φορά ετησίως, αλλά επαναλαμβάνεται σταθερά κάθε χρόνο.
Πώς γίνεται ενώ τα τελευταία χρόνια όλο και λιγότεροι άνθρωποι, ειδικά νεαρότερης ηλικίας, συμμετέχουν κατά τη διάρκεια του έτους στις διάφορες τελετουργίες της ορθόδοξης Εκκλησίας (π.χ. Θεία Λειτουργία, νηστεία, Σαρακοστή, Θεία Κοινωνία), οι περισσότεροι εξακολουθούν να τηρούν τα έθιμα του πασχαλινού τραπεζιού; Συνήθεια, παράδοση ή κάτι άλλο;
Και εδώ προκύπτει ένα εύλογο ερώτημα. Πώς γίνεται ενώ τα τελευταία χρόνια όλο και λιγότεροι άνθρωποι, ειδικά νεαρότερης ηλικίας, συμμετέχουν κατά τη διάρκεια του έτους στις διάφορες τελετουργίες της ορθόδοξης Εκκλησίας (π.χ. Θεία Λειτουργία, νηστεία, Σαρακοστή, Θεία Κοινωνία), οι περισσότεροι εξακολουθούν να τηρούν τα έθιμα του πασχαλινού τραπεζιού; Συνήθεια, παράδοση ή κάτι άλλο;
Για τον λόγο αυτό ζητήσαμε από 9 νέους ανθρώπους να μας πουν αν συμμετέχουν στα έθιμα του πασχαλινού τραπεζιού και να μας εξηγήσουν γιατί το κάνουν και αν όχι, γιατί απέχουν.
Ανδρέας Ξάνθης
Ιδιωτικός υπάλληλος
Κάνω νηστεία ολόκληρη τη Σαρακοστή τα τελευταία τέσσερα χρόνια, δηλαδή περίπου 46-49 μέρες.
Τρώω λαχανικά, οστρακοειδή, ζυμαρικά, ρύζι, πατάτες -πολλές πατάτες- και φυσικά λάδι, αλλά καθόλου κρέας. Δεν πίνω ούτε αλκοόλ. Πιστεύω στον Θεό, αλλά κάνω νηστεία πιο πολύ για λόγους συνήθειας. Έτσι έχω μάθει από την οικογένειά μου.
Είναι και μια μορφή αποτοξίνωσης από το κρέας που καταναλώνω όλη τη χρονιά, αν το θες. Εκκλησία δεν πάω συχνά. Ίσως 2-3 φορές τον χρόνο.
Μετά από τόσες μέρες νηστείας νομίζω δικαιούμαι να φάω κρέας, Μεγάλο Σάββατο και Κυριακή του Πάσχα. Τρώω επειδή έτσι είναι το έθιμο και δεν βλέπω τον λόγο να απολογηθώ γι' αυτό.
Για μένα το Πάσχα είναι μια γιορτή αφιερωμένη στην οικογένεια και την αγάπη. Η κρεατοφαγία είναι μέσα στην παράδοσή μας.
Γεωργία Παπαστάμου
Δημοσιογράφος
Αν το θέμα μας είναι ο διαχωρισμός εκκλησίας-τραπεζιού και υποτίθεται θα έπρεπε να νηστέψεις και να εξομολογηθείς για να φας πετσούλα, ας ανατρέξουμε στις ρίζες του εθίμου που κρατάει απ' την αρχαία Ελλάδα και να δω τους δωδεκαθεϊστές να σηκώνουν το χέρι πριν μου περάσουν το τζατζίκι.
Από την άλλη, ακόμα και αν θεωρήσουμε καθαρά χριστιανικά τα αρνιά στη σούβλα και τα γαρδουμπάκια λαδορίγανη, μιλάμε για φαΐ. Είναι νόστιμο, οπότε είμαι μέσα.
Αν ήμουν στο Diwali και μου έδιναν αυτά τα παραδοσιακά γλυκά με την καρύδα και το αμύγδαλο δεν θα τα άφηνα αφάγωτα επειδή δεν είμαι ινδουίστρια.
Αν όμως το θέμα μας είναι το κρέας του Πάσχα, ε, και πάλι, είναι νόστιμο, οπότε είμαι μέσα. Είναι ο ίδιος απλός λόγος που ενώ έχω περιορίσει την κατανάλωσή του στις μια/δύο φορές τη βδομάδα, δεν το έχω βγάλει απ' τη διατροφή μου.
Το να απομονώσουμε το παράδειγμα αυτής της μέρας και να μιλήσουμε για σπατάλη και σκότωμα ζωών ή να προτιμήσουμε μαγειρίτσα μανιταριών δεν νομίζω πως έχει κανένα νόημα, αν δεν έχουμε σκοπό να ανοίξουμε μια συνολική κουβέντα για το ζήτημα.
Ειδικά όταν τις υπόλοιπες μέρες, το μεγαλύτερο ποσοστό των Ελλήνων δεν έχει καμία δεύτερη σκέψη -αντίθετα ενθουσιάζεται- με τα μπέργκερ των 3,50 ευρώ και βάζει ροζ φέτες άγνωστης τυποποιημένης μάζας που αποκαλεί ζαμπόν σε ό, τι μαγειρεύει.
Στέλλα Κόρδη
Fitness Instructor
Η δική μου θέση απέχει έτσι κι αλλιώς κατά πολύ από το εθιμοτυπικό κομμάτι που αφορά αυτήν τη γιορτή, όπως απέχει και από όλες τις παραδοσιακές εκδηλώσεις, πάνω-κάτω, γιατί εκτός του ότι θρησκευτικά δεν με αφορούν, όλες συνιστούν στη θυσία αθώων πλασμάτων για να περάσουμε εμείς καλά.
Το θέμα των μαζικών σφαγών κατά τη βάρβαρη αυτή παράδοση της Ανάστασης είχα την ατυχία να το γνωρίσω πολύ μικρή, ένα Πάσχα στο χωριό, στις αρχές του '80, όταν ξύπνησα ένα πρωί για να βρω το κατσικάκι με το οποίο έπαιζα για μέρες στην αυλή του παππού κατασφαγμένο, να στραγγίζει στον ήλιο.
Δεν νομίζω ότι πέρασε ξανά από το μυαλό μου το δίλημμα κρέας ή όχι. Είναι τεράστιο σοκ, ειδικά για ένα παιδί, να δένεσαι με ένα αθώο πλάσμα και να το βλέπεις κατακρεουργημένο.
Έκτοτε δεν ξαναπέρασα ποτέ έξω από κρεοπωλείο, ειδικά ημέρες γιορτών, και ούτε καθόμουν σε οικογενειακό τραπέζι όπου θα υπήρχε ένα ολόκληρο πτώμα τοποθετημένο σε μια πιατέλα στο κέντρο του.
Δυστυχώς δεν μπορώ να επιβάλω αυτό τον τρόπο σκέψης μου σε κανέναν αλλά δεν θεωρώ ότι πρέπει, σώνει και ντε, να είσαι vegan για να μην συμμετέχεις. Κατακρίνουμε όλοι τις φρικιαστικές θανατώσεις σκύλων στα φεστιβάλ της Κίνας. Αυτό γιατί μας φαίνεται διαφορετικό;
Στο τραπέζι της Κυριακής του Πάσχα παρίσταμαι μόνο επειδή αποτελεί τη μοναδική ευκαιρία για να δω αγαπημένα πρόσωπα. Κατά τ' άλλα φτάνω πάντα τελευταία, για να αποφύγω οποιαδήποτε περίπτωση να έρθω αντιμέτωπη με το θέαμα της σούβλας και εννοείται δεν γλιτώνω κάθε χρονιά τα σχόλια για τη μη κρεατοφαγική μου επιλογή.
Είναι ξεκάθαρο ότι θα συνεχίσει να συμβαίνει, απλά εύχομαι στα χρόνια που ακολουθούν να το αντιμετωπίζουν όλο και περισσότεροι ως ένα ακόμα βάρβαρο φεστιβάλ.
Χριστίνα Γαλανοπούλου
Δημοσιογράφος
Θεωρώ ανειλικρινές το να μην πιστεύεις σε κάτι, ωστόσο να τηρείς κάποιο τελετουργικό.
Προσωπικά, δεν πιστεύω και δεν νηστεύω. Ενδεχομένως, μέχρι κάποια νεαρή ηλικία να κρατούσα τα προσχήματα, κυρίως σεβόμενη την αληθινή πίστη των δικών μου. Μέχρι εκεί. Δεν καταλαβαίνω γιατί να απέχω από το κρέας. Δεν καταλαβαίνω γιατί κάποιος μπορεί να σκανδαλιστεί από αυτό.
Γνωρίζω ανθρώπους με κατάμαυρες καρδιές που νηστεύουν με πειθαρχία και αυστηρότητα Ιησουίτη. Γνωρίζω κι άλλους, με καθαρή ψυχή, που δεν σκοτίζονται ιδιαίτερα για όλο αυτό.
Γνωρίζω και καλούς ανθρώπους, που τηρούν το έθιμο με πραγματική ευλάβεια. Αλλά κυρίως γνωρίζω την ανάγκη οι vegans να γδάρουν τους λάτρεις του κρέατος και το αντίστροφο. Ανοησίες.
Ας κάνει ο καθένας ό,τι θέλει κι ας ευτυχήσει. Όταν φτάνουμε στο σημείο να μου πεις πώς θα ζήσω, πώς θα φάω, τι είναι ηθικό, η σφαγή των Αμνών και δεν ξέρω τι άλλο, ειλικρινά βαριέμαι. Όπως βαριέμαι και τις ακρότητες, ακτιβιστές να κυλιούνται γυμνοί στα πεζοδρόμια, ανόητοι να σπάνε χασάπικα και παιδιά της σούβλας να κράζουν όσους θέλουν να ζήσουν τρώγοντας λουλούδια.
Ειδικά αυτόν τον διατροφικό διχασμό των τελευταίων ετών δεν τον ξεχωρίζω καθόλου από τους κοινωνικούς αυτοματισμούς που «κατέβασε» η κρίση και ως εκ τούτου τους παρατηρώ με ψυχραιμία. Τελεία, παύλα, καλές γιορτές και φάτε ό,τι θέλετε ειλικρινά. Όλα τα υπόλοιπα είναι εκ του πονηρού.
Κωνσταντίνος Σωφρόνης
Senior Group Marketing Coordinator
Ίσως να είναι η καταγωγή μου (Καρπενήσι Ευρυτανίας), ίσως να είναι και οι όμορφες αναμνήσεις που με έκαναν να είμαι πάντα κοντά στις παραδόσεις, είτε είναι παραδοσιακοί χοροί, είτε τα φαγητά και η μαγειρική του τόπου μου, είτε είναι οι διάφορες γιορτές όπως οι Απόκριες, η Καθαρά Δευτέρα, η Πρωτομαγιά κ.λπ.
Παρατηρώ κι εγώ την τάση που περιγράφεις, την απομάκρυνση δηλαδή από το θρησκευτικό μέρος της γιορτής του Πάσχα, ωστόσο για έμενα η εκκλησία, κυρίως ως κοινότητα, αλλά και ως θρησκευτική έκφραση, παραμένει μία αρκετά σημαντική πτυχή αυτής της περιόδου και συνήθως συμμετέχω στις ακολουθίες, τα μυστήρια και τα έθιμα που σχετίζονται άμεσα με αυτή.
Κυρίως, είναι το κομμάτι τις παράδοσης, των εθίμων και των συμβολισμών που με γοητεύουν σε ό, τι αφορά στα εκκλησιαστικά δρώμενα των ημερών αυτών.
Πιθανώς να μην αντιμετώπιζα με τον ίδιο τρόπο όλα αυτά αν δεν είχα μεγαλώσει στην επαρχία, όπου τίποτε δεν είναι απρόσωπο, και κάθε χρόνο, ακόμα και αν δεν μένω πλέον στο Καρπενήσι, ο παπα-Αρειστίδης θα χαρεί πραγματικά όταν με συναντήσει και θα με χαιρετήσει εγκάρδια, η κυρία Μαίρη με περιμένει μετά τα 12 ευαγγέλια τη Μεγάλη Πέμπτη στον στολισμό του επιταφίου, ο κύριος Γιώργος, ο ψάλτης, θα με αναζητήσει για να ψάλουμε παρέα τα εγκώμια... Θέλω να πω πως υπάρχει ακόμα η έννοια της εκκλησίας ως κοινωνίας ανθρώπων και αυτό είναι που διατηρεί το ενδιαφέρον μου.
Κομμάτι της πασχαλινής παράδοσης είναι και το αναστάσιμο τραπέζι. Έχετε μείνει ποτέ μέχρι το τέλος, μετά τα μεσάνυχτα, το βράδυ της Ανάστασης; Μόνο τότε διαβάζεται ένας συγκλονιστικός λόγος του Ιωάννη του Χρυσοστόμου.
Ένα κείμενο που αποδοκιμάζει κάθε ευπρεπισμό και διάκριση μεταξύ ανθρώπων, «νηστεύσαντες και μη νηστεύσαντες», ένα κείμενο που είναι μακριά από τα μηνύματα μίσους που προέρχονται από μητροπολίτες και το παπαδαριό που κάνει σήμερα κουμάντο στην Εκκλησία.
«Ο μόσχος πολύς», συνεχίζει ο Χρυσόστομος και μας καλεί να μαζευτούμε πάλι σε κοινωνία γύρω από το πασχαλινό τραπέζι. Και πραγματικά δεν βλέπω ούτε «σπατάλη» ούτε «υπερβολική θανάτωση» όταν μαζεύονται 15-20 άτομα απ' όλο το συγγενολόι να φάνε μια μερίδα από ένα κατσικάκι.
Αν το δούμε και λιγάκι λογικά, η κατανάλωση του κρέατος από μια οικογένεια που συμμετέχει στις πασχαλινές παραδόσεις, σε σύγκριση με μια άλλη που δεν συμμετέχει, είναι σημαντικά μικρότερη και κατά συνέπεια λιγότερα ζώα θα θανατωθούν για τις ανάγκες τους.
Με άλλα λόγια, αν τρώω rib eye 1-2 φορές την εβδομάδα για 40 μέρες και αποφεύγω το κατσικάκι το Πάσχα, είμαι μάλλον υποκριτής. Από την άλλη, αν για 40 μέρες δεν τρώω κρέας και το Πάσχα ένα ομολογουμένως άτυχο κατσικάκι καλύψει τις ανάγκες σε κρέας 1-2 οικογενειών, τότε μάλλον κάνω οικονομία στην κατανάλωση κρέατος.
Βέβαια, οι περισσότεροι τρώμε και το rib eye και το κατσικάκι το Πάσχα, για την ακρίβεια τα κατσικάκια, γιατί αν δεν βάλουμε 2-3 στη φωτιά και αν δεν φάμε μέχρι να μας βγει από τα αφτιά, δεν καταλαβαίνουμε Πάσχα. Αυτό, ναι, είναι η σπατάλη που περιγράφεις και αυτό, ναι, είναι κατακριτέο. Ωστόσο, για άλλη μια φορά η κατάχρηση και η υπερβολή κάποιων δεν μπορεί να χαρακτηρίζει μια παράδοση που η φιλοσοφία της είναι εντελώς διαφορετική, ίσως και οικολογική.
Δημήτρης Κυριαζής
Account Manager
Το γεγονός ότι όλο και λιγότεροι Έλληνες εκκλησιάζονται τακτικά κατά τη διάρκεια της χρονιάς -πέρα από τα «αναγκαστικά», γάμους, βαφτίσια, κηδείες- είναι αναμφισβήτητο. Αίσθηση μου είναι πως το ελληνικό Πάσχα αντέχει ακόμα, σε ένα πλαίσιο φολκλορισμού που συνδυάζει σε ένα όμορφο «πακέτο» την Ανάσταση στην Εκκλησία, τις εξόδους στο χωριό ή τις κωμοπόλεις της καταγωγής μας και το αρνί-μαγειρίτσα-κοκορέτσι της Κυριακής.
Προσωπικά είμαι λάτρης της ελληνικής επαρχίας, οπότε συνηθίζω να εκδράμω συχνά, και φυσικά την περίοδο του Πάσχα. Καθώς προέρχομαι από θρησκευόμενη οικογένεια έχω συνηθίσει και προσπαθώ και μόνος μου να πηγαίνω στην Εκκλησία την Μεγάλη Εβδομάδα (και πέρα από την Ανάσταση), κάτι που δεν κάνω την υπόλοιπη χρονιά, κυρίως για πρακτικούς λόγους: ρουτίνα, φόρτος εργασία, απαγορευτικά ωράρια λειτουργίας τις Κυριακές κ.λπ.
Ως προς το έθιμο του πασχαλινού τραπεζιού, συμμετέχω μεν, αλλά όχι με μεγάλο ενθουσιασμό, καθώς τα περισσότερα από τα φαγητά που έχουμε συνδυάσει με το Πάσχα δεν μου αρέσουν - λένε ότι είμαι γενικά πολύ περίεργος στο φαγητό.
Θέλω να καταστήσω σαφές όμως ότι σε καμία περίπτωση δεν (κατα)κρίνω όσους μετέχουν σε αυτό που περιγράφεις ως μεγάλη σπατάλη και υπερβολική θανάτωση ζώων. Καλώς ή κακώς ζούμε σε ένα σύστημα στο οποίο η ζωή των συγκεκριμένων ζώων αποτελεί εμπόρευμα, οπότε δεν υφίσταται η έννοια της υπερβολής.
Η αγορά, σύμφωνα με τους υπέρμαχούς της, έχει τον τρόπο να τη ρυθμίζει με το νόμο της προσφοράς και της ζήτησης. Ως προς τη σπατάλη, αν εννοείς τη χρηματική σπατάλη, και πάλι δεν συμφωνώ.
Προσωπικά θεωρώ πάρα πολύ χρήσιμα τα έξτρα χρήματα που μπορεί να χαλάσεις για το πασχαλινό τραπέζι, γιατί παραδοσιακά θα σου επιτρέψει να βρεθείς για λίγες ώρες εκτός των κοινωνικών δικτύων που δημιουργούμε με ομοίους μας, αλλά με ανθρώπους που δεν τους έχεις επιλέξει να βρίσκονται στη ζωή σου.
Φυσικά δεν χρειάζεται να συμφωνήσεις με ό,τι ακούσεις, αλλά είναι πολύ πιθανόν να μάθεις κάτι που δεν ήξερες.
Άντζι Δέδε
Δασκάλα Κουνταλίνι Γιόγκα
Δεν είμαι ανάμεσα ούτε στους πρώτους ούτε στους δεύτερους. Αδράττω την ευκαιρία αυτής της μικρής εργασιακής ανάπαυλας του Πάσχα, που τυχαίνει να συμβαίνει την πιο όμορφη εποχή του χρόνου, για να έρθω σε μεγαλύτερη επαφή με τη φύση και το υπέροχο αυτό θαύμα της δημιουργικής της πνοής που εκδηλώνεται σε χιλιάδες χρώματα, αρώματα, και ήχους τόσο ειδυλλιακούς από τα πλάσματά της.
Αλήθεια, όλοι αυτοί που συσσωρεύονται στα τραπέζια της σπατάλης και της υπερβολής τρώγοντας και πίνοντας μέχρι τελικής πτώσεως έχουν επίγνωση ότι είναι μέτοχοι της καταστροφής των πλασμάτων και των θαυμάτων της φύσης αλλά και της ίδιας της φυσικής τους υπόστασης και υγείας;
Το Πάσχα, με τα τελετουργικά του, ανεξαρτήτως των προσωπικών πιστεύω (ή μη) του καθενός, είναι εδώ για να μας θυμίζει ότι η αποχή (από τα περιττά), η εγκράτεια (από τα ανούσια), η νηστεία (από τα αρνητικά κι επιβλαβή), η πειθαρχεία και η προσωπική δέσμευση στα προηγούμενα, έστω και για λίγες μέρες τον χρόνο, είναι αυτά που χτίζουν ανθεκτικότητα και ζωτικότητα.
Είναι μια συνειδητή αποτοξίνωση, που δίνει την ευκαιρία στο σώμα να ανακτήσει τη ζωτική του ενέργεια και στο νου να υπερβεί, έστω και για λίγο, τους καθημερινούς εθισμούς, να εξαγνιστεί, και να βρει έτσι καλύτερη ισορροπία καθώς μπορεί να συγκεντρωθεί σε ό,τι είναι πραγματικά σημαντικό.
Βλέπω το Πάσχα σαν μια γιορτή-σύμβολο αγάπης, μια γιορτή πνευματική. Και η πνευματικότητα είναι κάτι που αφορά τον καθένα καθώς πηγάζει από τη βαθιά ανάγκη του ανθρώπου για ολοκλήρωση. Την ανάγκη να αναζητήσει και να βρει το βαθύτερο νόημα και σκοπό της ύπαρξής του και μέσα από αυτό να υλοποιεί στη ζωή το δικό του θαύμα.
Πάνος Σάκκας
Δημοσιογράφος
Ως κατασταλαγμένος άθεος εννοείται πως συμμετέχω με κατάνυξη σε όλα τα πασχαλινά γαστριμαργικά έθιμα. Σε αυτή τη νεοελληνική αναβίωση των ρωμαϊκών συμποσίων, μου δίνεται η ευκαιρία να καταβροχθίσω μπελαλίδικα φαγητά, που δύσκολα θα μαγείρευα μία απλή Κυριακή, χωρίς τη συνδρομή ολόκληρου του σογιού και την έξτρα άνεση μιας Δευτέρας-αργίας.
Διά του λόγου το ασφαλές, αναρωτηθείτε ποιος από εσάς τρώει κοκορέτσι περισσότερες από δυο φορές τον χρόνο; ΑΚΡΙΒΩΣ.
Όμως πέρα από τη μνημειώδη γεύση της κρίσπι πετσούλας με εσάνς τζατζικιού, ένας άλλος λόγος που συμμετέχω στο καθιερωμένο τζέρτζελο είναι η μεταφυσική αίσθηση της οικογενειακής συνέχειας.
Οι παππούδες μας άναβαν τα κάρβουνα με κλειστά μάτια όταν παίζαμε GameBoy - τώρα που μεγαλώσαμε, παιδευόμαστε με τις ώρες ώσπου τα πνεύματά τους βγαίνουν εξοργισμένα από τους τάφους τους, μας καταλαμβάνουν και τα ανάβουμε στη στιγμή.
Βέβαια στα δικά μας πασχαλινά πάρτιζ υπάρχει ένα μουσικό τουίστ αφού μας είναι παντελώς αδύνατο να ακούσουμε παραδοσιακή μουσική, έστω και κάτω από την επήρεια αλκοολούχων καταρρακτών. Για τον λόγο αυτό, σκεπάζουμε τη μακάβρια και πεντανόστιμη σιωπή των αμνών με Μότσαρτ και Τέιλορ Σουίφτ στη διαπασών.
Αν και μου είναι οργανικά αδύνατο να γίνω χορτοφάγος μελαγχολώ για την απώλεια κάθε ζωής παρά την εκλογίκευση της φυσικής νομοτέλειας που διέπει την τροφική αλυσίδα.
Υπάρχει κάτι πραγματικά τραγικό εδώ, μια ύβρις σε πιάτο που ακολουθείται από την αναπόφευκτη Νέμεση του δικού μας θανάτου.
Κωνσταντίνος Σπυριδάκος
Ιδιωτικός υπάλληλος
Πέρα από τους ισχυρούς θρησκευτικούς συμβολισμούς, το Πάσχα φέρει σημαντικά χαρακτηριστικά που σχετίζονται με τις κοινωνικές δομές.
Για μένα προσωπικά, η περίοδος αυτή λοιπόν, περισσότερο από κάθε άλλη γιορτή της Ορθοδοξίας, αποτελεί παραδοσιακά μια πρώτης τάξεως ευκαιρία να αφήσουμε τις πόλεις και να κατευθυνθούμε στα χωριά (τους τόπους καταγωγής συνηθέστερα), όχι τόσο όμως με τη λογική των διακοπών μα για να «βρεθούμε» με την οικογένεια και τους φίλους.
Το πασχαλινό τραπέζι, με τις εθιμοτυπικές συνταγές που το συνοδεύουν, έρχεται όχι μόνο να ολοκληρώσει την περίοδο της νηστείας (για άλλους της Σαρακοστής, για μένα της Μεγάλης Εβδομάδας) αλλά και να κορυφώσει αυτή την οικογενειακή/φιλική «συνάντηση», με ένα υπό τύπον γλέντι όπου όλα είναι σε αφθονία.
ΤΟ ΑΡΘΡΟ ΑΥΤΟ ΔΗΜΟΣΙΕΥΤΗΚΕ ΓΙΑ ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ ΣΤΙΣ 12.4.2023
