ΤΟ ΠΑΣΧΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ είναι μια περίοδος που συνδυάζει θρησκευτικές παραδόσεις με εορταστικές εκδηλώσεις, και τα πυροτεχνήματα αποτελούν ένα σημαντικό μέρος αυτών των εορτασμών.
Σε πολλές περιοχές της Ελλάδας -όπως η Χίος με τις ρουκέτες, η Κάλυμνος με τους δυναμίτες, το Αγρίνιο με τα Χαλκούνια- τα πυροτεχνήματα είναι μια παράδοση που προσφέρει χαρά και ενθουσιασμό στους συμμετέχοντες.
Ωστόσο την περίοδο του Πάσχα, παρατηρείται η εκτεταμένη χρήση παράνομων ή αυτοσχέδιων πυροτεχνημάτων η οποία ενέχει σοβαρούς κινδύνους. Τα τελευταία χρόνια, η Ελληνική Αστυνομία έχει εντατικοποιήσει τους ελέγχους για την καταπολέμηση της παράνομης διακίνησης και χρήσης κροτίδων και βεγγαλικών, καθώς πολλές φορές έχουν οδηγήσει σε σοβαρούς τραυματισμούς. Παρά τις προειδοποιήσεις, πολλοί συνεχίζουν να χρησιμοποιούν αυτοσχέδια πυροτεχνήματα, τα οποία είναι ιδιαίτερα επικίνδυνα, τόσο για τους ίδιους, όσο και για τους συνανθρώπους και τα ζώα συντροφιάς.
Οι δυνατοί θόρυβοι και οι λάμψεις φωτός από τα πυροτεχνήματα μπορούν να προκαλέσουν φόβο, άγχος και στρες στα ζώα, οδηγώντας σε μη ελεγχόμενες αντιδράσεις που μπορεί να είναι μοιραίες για τη ζωή τους. Τα ζώα συντροφιάς, όπως σκύλοι και γάτες, είναι ιδιαίτερα ευαίσθητα, με πολλά να υποφέρουν από μη αναστρέψιμη απώλεια ακοής.
«Το Πάσχα είναι στενά συνδεδεμένο με την παράδοση των πυροτεχνημάτων σε πολλές περιοχές της Ελλάδας, όπου οι τοπικές γιορτές περιλαμβάνουν τη χρήση τους. Βέβαια είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι οι τοπικές κοινότητες και αρχές, λαμβάνουν όλα τα απαραίτητα μέτρα προφύλαξης και τηρούν τους κανόνες ασφαλείας κατά τη διάρκεια αυτών των εορτασμών Ωστόσο, η επικίνδυνη χρήση αυτοσχέδιων πυροτεχνημάτων σε πολλές περιοχές της χώρας είναι ο κύριος λόγος των ατυχημάτων. Η χρήση μη ελεγμένων και επικίνδυνων προϊόντων αυξάνει τον κίνδυνο τραυματισμών» αναφέρει ο πρόεδρος του Συλλόγου Ελλήνων Εμπόρων, Εισαγωγέων και Τεχνιτών Καύσης Πυροτεχνημάτων, Κώστας Κρουσταλάκης.
Το παράνομο εμπόριο των πυροτεχνημάτων
Ναι αλλά πώς μπορούν να προστατευτούν οι καταναλωτές;. «Οι καταναλωτές θα πρέπει να προμηθεύονται πυροτεχνήματα μόνο από εξειδικευμένα καταστήματα με άδεια εμπορίας. Μόνο εκεί μπορούν να βρουν ασφαλή και εγκεκριμένα προϊόντα. Τα παράνομα και αυτοσχέδια πυροτεχνήματα δεν πληρούν τις προβλεπόμενες προδιαγραφές και δεν περνούν αυστηρούς ελέγχους» τονίζουν οι επαγγελματίες του χώρου. Σύμφωνα με τον πρόεδρο του συλλόγου, το παράνομο εμπόριο ειδικά την εορταστική περίοδο του Πάσχα γνωρίζει «έκρηξη» καθώς «δεν πρόκειται μόνο για θέμα τιμής. Η βασική αιτία είναι η έλλειψη ενημέρωσης σχετικά με τη διαφορά μεταξύ νόμιμων και παράνομων πυροτεχνημάτων. Τα παράνομα προϊόντα δεν πληρούν τα αυστηρά πρότυπα ασφαλείας που έχει θεσπίσει η Ευρωπαϊκή Ένωση, τόσο ως προς τα υλικά κατασκευής όσο και ως προς το επίπεδο θορύβου. Επίσης δεν είναι λίγοι -κυρίως μεγαλύτερης ηλικίας- που θεωρούν χρέος τους να φτάξουν τα δικά τους πυροτεχνήματα γιατί ετσι θεωρούν ότι συνεχίζουν μια παράδοση. Σε αυτές τις περιπτώσεις αγνοούνται βασικοί κανόνες ασφαλείας με τραγικά πολλές φορές αποτελέσματα».
Τελικά Πάσχα χωρίς επικίνδυνα πυροτεχνήματα γίνεται; «Φυσικά και γίνεται. Η πλήρης απαγόρευση των πυροτεχνημάτων δεν αποτελεί λύση. Αντίθετα, θα οδηγήσει σε αύξηση της μαύρης αγοράς και σε μεγαλύτερη χρήση αυτοσχέδιων και επικίνδυνων προϊόντων. Η απαγόρευση θα σήμαινε ότι θα χάναμε μία παράδοση αιώνων. Θα είχαμε οικονομικές επιπτώσεις γιατί υπάρχουν νόμιμες επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον χώρο, απαριθμώντας 150 καταστήματα σε όλη την Ελλάδα με οικογένειες που ζουν μόνο από αυτόν τον κλάδο, έχοντας δημιουργήσει και επιπλέον θέσεις εργασίας. Σημαντικό επίσης θα ήταν ότι με μια απόλυτη απαγόρευση χρήσης πυροτεχνημάτων θα ενίσχυε το παράνομο εμπόριο με απρόβλεπτες πολλαπλές συνέπειες».
Αθόρυβα πυροτεχνήματα για ηλικιωμένους και ζώα
Όπως υποστηρίζει ο Κώστας Κρουσταλάκης, λύσεις υπάρχουν ώστε να μην χαθεί η χαρά των εθίμων αλλά και ταυτόχρονα να μην κινδυνεύσει κανείς. «Λύσεις υπάρχουν απέναντι σε όποιο σεβαστό αντίλογο υπάρχει περί απαγόρευσης. Μία πολύ σημαντική λύση, την οποία προωθούμε, είναι η χρησιμοποίηση σε συγκεκριμένες ώρες και σε ιδιαίτερες περιπτώσεις αθόρυβων πυροτεχνημάτων. Τα συγκεκριμένα δίνουν το ίδιο οπτικό αποτέλεσμα χωρίς θόρυβο και χωρίς να ενοχλούν κυρίως σε κατοικημένες περιοχές ηλικιωμένους και ζώα. Μια ισορροπημένη προσέγγιση, με περιορισμούς και αυστηρότερους ελέγχους,σίγουρα είναι πιο αποτελεσματική από μια συνολική απαγόρευση».
Καταλήγοντας ο πρόεδρος του συλλόγου επισημαίνει: «Η χαρά και o ενθουσιασμός που προσφέρουν τα πυροτεχνήματα είναι αδιαμφισβήτητα, και πολλοί Έλληνες τα θεωρούν αναπόσπαστο μέρος των Πασχαλινών εορτασμών, όμως απαιτούν προσοχή και ασφάλεια για να αποφευχθούν οι κίνδυνοι».
