Το 2015, ο Jesus Rivera βιντεοσκόπησε ένα πολύ ασυνήθιστο επιστημονικό πείραμα. Στην άσφαλτο ενός πάρκινγκ, όπου έκαιγε ο ήλιος, τοποθέτησε ένα διάστικτο μαύρο σκαθάρι σε ένα στρώμα λάσπης και ζήτησε από έναν συνάδελφο να περάσει από πάνω με το αυτοκίνητο. Δυο φορές.
Οποιοδήποτε άλλο σκαθάρι θα είχε πεθάνει. Όμως αυτό, ένα είδος που ονομάζεται «Phloeodes diabolicus», επέζησε.
«Ναι, είναι ακόμη ζωντανό», ακούγεται να λέει ο Dr. Rivera, σκουντώντας ταυτόχρονα το σκαθάρι. «Κάνει το ψόφιο, αλλά είναι ακόμη ζωντανό».
Χωμένο κάτω από τις ρόδες ενός αυτοκινήτου σχεδόν ενάμιση τόνου, το μήκους μόλις δύο εκατοστών σκαθάρι επέζησε χωρίς την παραμικρή γρατζουνιά. Ήταν ένα φαινομενικά αδύνατος γρίφος που ο Dr. Rivera αφιέρωσε τον διδακτορικό χρόνο του προσπαθώντας να ξεδιαλύνει.
Περίπου πέντε χρόνια αργότερα, μαζί με τους συναδέλφους του κατάλαβαν πώς τελικά αυτό το άθραυστο έντομο πήρε το περίεργο όνομά του: διαβολικό τεθωρακισμένο σκαθάρι. Η εξέλιξη έδωσε στο έντομο ένα εξωτερικό περίβλημα που μπορεί να αντέξει πάνω του την εφαρμογή δύναμης τουλάχιστον 39.000 φορές μεγαλύτερης από το βάρος του- ισοδύναμη με το να αντέξει πάνω του ένα άτομο 90 κιλών, το βάρος περίπου 280 διώροφων λεωφορείων.
«Αυτό οπωσδήποτε θα εξαΰλωνε έναν άνθρωπο», σχολίασε ο Ντέιβιντ Κλάους, μηχανικός στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια.
Η εντυπωσιακή πανοπλία αυτών των εντόμων, που εντοπίζονται κυρίως στις δυτικές ακτές της Βόρειας Αμερικής, είναι πιθανό να εξελίχθηκε έτσι για να επιτρέπει στα έντομα χωρίς φτερά να κινούνται με ασφάλεια κάτω από πέτρες και να κρατούν μακριά ράμφη και νύχια πουλιών και τρωκτικών.
Η κατανόηση ωστόσο εκείνου που κάνει το συγκεκριμένο σκαθάρι τόσο ανθεκτικό θα μπορούσε να βοηθήσει στην ανάπτυξη συνθετικών προϊόντων για χρήση στις κατασκευές ή την αεροναυπηγική, σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Nature.
Μετά την δοκιμή του, ο Dr. Rivera με τους συναδέλφους του εστίασαν κυρίως στα εργαστηριακά πειράματα. Αξιολόγησαν την ένταση τεντώματος και τη σύνθεση του εξωτερικού περιβλήματος του σκαθαριού με μια σειρά από υπερευαίσθητα όργανα. Όπως διαπίστωσαν, ο σκελετός ήταν γεμάτος πρωτεΐνες που έδειχναν να ενισχύουν την ανθεκτικότητά του.
Επίσης ήταν πολύ έξυπνα δομημένος: Έχοντας εξελιχθεί από ένα ζεύγος αχρηστευμένων πλέον φτερών, ο εξωσκελετός βασίζεται σε δύο έλυτρα -εξωτερικά σκληρά περιβλήματα- σαν πανοπλία. Αυτά ενώνονται με μία «ραφή» κατά μήκος της κοιλιάς του, δημιουργώντας έναν εξωσκελετό μεγάλης αντοχής, από τους πιο ανθεκτικούς στον πλανήτη, παρόλο που περιέχει μόνο οργανικά υλικά, πλούσια σε πρωτεΐνες.
«Όλα αυτά τα στρώματα ενισχύουν την άρθρωση», είπε η Τάλια Μουρ, εξελικτική βιολόγος στο Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν. «Επιτρέπει σε μερική από την πίεση να διασκορπιστεί». Οποιαδήποτε πίεση στον σκελετό θα διανεμηθεί μέσω του λαβύρινθου, αντί να συγκεντρωθεί σε ένα συγκεκριμένο αδύναμο σημείο.
«Ακόμη και αν σπάσει, δεν θα έβλαπτε σημαντικά το σκαθάρι», προσθέτει η Adriane Minori, μηχανικός του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια. «Είναι ένας ασφαλής μηχανισμός που βρήκε η φύση - κάτι από το οποίο μπορούμε να μάθουμε πολλά».
Προς το παρόν δεν κυκλοφορούν στην αγορά υλικά που να προσομοιάζουν στο συγκεκριμένο έντομο, που ζει επτά έως οκτώ χρόνια, όταν τα περισσότερα σκαθάρια δεν ξεπερνούν τις μερικές εβδομάδες. Ωστόσο ήδη Αμερικανοί μηχανικοί δοκιμάζουν να φτιάξουν μέταλλα και άλλα συνθετικά νέα υλικά με βάση τη μελέτη της δομής του εξωσκελετού του σκαθαριού. Η έρευνά τους, μεταξύ άλλων, χρηματοδοτείται από το Γραφείο Επιστημονικών Ερευνών της Πολεμικής Αεροπορίας των ΗΠΑ.
Με πληροφορίες από New York Times
σχόλια