Ο διεθνώς συμφωνημένος στόχος να διατηρηθεί η παγκόσμια άνοδος της θερμοκρασίας κάτω από 1,5 βαθμούς Κελσίου «έχει πεθάνει», λένε οι επιστήμονες, ενώ το 2024 θα είναι η πρώτη χρονιά πάνω από αυτό το όριο.
Επιστήμονες που ασχολούνται με το κλίμα κατέληξαν στο θλιβερό συμπέρασμα πως ο στόχος του 1,5 βαθμού Κελσίου δεν είναι πλέον εφικτός, την ώρα που οι παγκόσμιοι ηγέτες συμμετέχουν στην COP29, στο Μπακού, εξετάζοντας πώς αυτός ο στόχος μπορεί ακόμη να επιτευχθεί.
Τρεις από τις πέντε κορυφαίες ερευνητικές ομάδες που παρακολουθούν τις παγκόσμιες θερμοκρασίες θεωρούν ότι το 2024 θα είναι τουλάχιστον 1,5°C θερμότερο από την προβιομηχανική εποχή. Αυτό σημαίνει πως είναι το θερμότερο έτος που έχει καταγραφεί, ξεπερνώντας το ρεκόρ που σημειώθηκε μόλις πέρυσι. Τα τελευταία 10 συνεχόμενα χρόνια, κάθε έτος ήταν θερμότερο από το προηγούμενο.
Αν και ένας μόνο χρόνος πάνω από 1,5°C δεν σημαίνει από μόνος του καταστροφή του κλίματος ούτε παραβιάζει τη Συμφωνία του Παρισιού του 2015, στην οποία οι χώρες συμφώνησαν να προσπαθήσουν να διατηρήσουν τη μακροπρόθεσμη άνοδο της θερμοκρασίας κάτω από αυτό το ορόσημο, οι επιστήμονες έχουν προειδοποιήσει ότι αυτή η φιλοδοξία έχει ουσιαστικά «πεθάνει».
«Ο στόχος να αποφευχθεί η υπέρβαση του 1,5°C έχει πεθάνει. Είναι σχεδόν αδύνατο να το αποφύγουμε σε αυτό το σημείο, επειδή απλώς περιμέναμε πάρα πολύ για να δράσουμε», δήλωσε ο Zeke Hausfather, επικεφαλής της έρευνας για το κλίμα στο Stripe και ερευνητής στο Berkeley Earth. «Περνάμε με ταχύτητα τη γραμμή του 1,5°C και αυτό θα συνεχιστεί μέχρι να σταματήσουν να ανεβαίνουν οι παγκόσμιες εκπομπές».
Το περασμένο έτος ήταν τόσο εκπληκτικά ζεστό, ακόμη και στο πλαίσιο της κλιματικής κρίσης, που προκάλεσε «σοκ» μεταξύ των επιστημόνων του κλίματος, είπε ο Hausfather. Τους τελευταίους μήνες υπήρξε επίσης επίμονη ζέστη παρά την εξασθένιση του Ελ Νίνιο, ένα περιοδικό κλιματικό γεγονός που επιδείνωσε τις θερμοκρασίες που είχαν ήδη αυξηθεί από την καύση ορυκτών καυσίμων. «Θα είναι η πιο ζεστή χρονιά με απροσδόκητα μεγάλη διαφορά. Αν συνεχίσει να είναι τόσο ζεστό το κλίμα, είναι ανησυχητικό σημάδι», είπε. «Το να ξεπεράσουμε τον 1,5°C φέτος είναι πολύ συμβολικό και είναι ένα σημάδι ότι πλησιάζουμε ολοένα και περισσότερο στο να ξεπεράσουμε αυτόν τον στόχο».
Παρά το γεγονός ότι οι χώρες συμφώνησαν να απομακρυνθούν από τα ορυκτά καύσιμα, φέτος πρόκειται να σημειωθεί νέο ρεκόρ στις εκπομπές πλανητικής θέρμανσης. Ακόμη και αν εκπληρωθούν οι τρέχουσες δεσμεύσεις των κρατών, αυτή τη στιγμή ο κόσμος βρίσκεται σε τροχιά αύξησης της θερμοκρασίας κατά 2,7 βαθμούς Κελσίου - γεγονός που συνεπάγεται καταστροφικούς καύσωνες, πλημμύρες, λιμούς και αναταραχές.
Παρά αυτή τη ζοφερή προοπτική, ορισμένοι επισημαίνουν ότι η εικόνα εξακολουθεί να φαίνεται πολύ πιο ρόδινη από ό,τι πριν από τη Συμφωνία του Παρισιού. Τότε, το επικρατέστερο σενάριο έλεγε ότι η θερμοκρασία στον πλανήτη θα αυξηθεί κατά 4 βαθμούς Κελσίου ή περισσότερο.
Με πληροφορίες από The Guardian