Δεν ξέρω αν οι πυκνές εξελίξεις και τα σοβαρά ενδοκυβερνητικά προβλήματα της προηγούμενης εβδομάδας σάς άφησαν χρόνο για να παρατηρήσετε την αλλαγή που διαφαίνεται στη στάση των δανειστών μας, της τρόικας και των διεθνών ΜΜΕ απέναντι στην Ελλάδα. Όλο και περισσότεροι πολιτικοί αλλά και διεθνείς αναλυτές αρχίζουν να συνειδητοποιούν ότι ο στραγγαλισμός της Ελλάδας που ξεκίνησε πέρυσι με το Μνημόνιο 1 δεν αποδίδει: «Τα μέτρα λιτότητας, αντί να θεραπεύουν, σκοτώνουν την οικονομία», κατέληγε ένα πρόσφατο ρεπορτάζ του συντηρητικού «Economist», που περιείχε και εκτενείς αναφορές στα όσα συμβαίνουν στην πλατεία, λίγες δεκάδες μέτρα απ’ το υπουργείο σας.
Από τις σπασμωδικές κινήσεις συναδέλφων σας στην κυβέρνηση φαίνεται ότι τα συμβαίνοντα στο Σύνταγμα προκαλούν ένα είδος πανικού. Στην πραγματικότητα, όμως, το κίνημα των «Αγανακτισμένων», με την επιμονή και τη μαζικότητά του, έχει κάνει και τους διεθνείς παρατηρητές να καταλάβουν ότι η κοινωνική και πολιτική κρίση στη χώρα έχει φτάσει σε οριακό σημείο. «Απειλείται όλη η Ευρώπη», ήταν ο τίτλος της γερμανικής «Handelsblatt» μετά τα γεγονότα της προηγούμενης Τετάρτης. «Η κατάρρευση της Ελλάδας απειλεί ολόκληρη την Ευρώπη», επαναλάμβανε σαν ηχώ η γαλλική «Figaro».
Ανάλογες ανησυχίες είχε τις ίδιες μέρες και ο Ομπάμα, τις οποίες μετέφερε και στη Μέρκελ, η οποία με τη σειρά της έπεισε αμέσως τους Γερμανούς βουλευτές να εγκρίνουν το νέο δάνειο προς την Ελλάδα. «Η χρεοκοπία της Ελλάδας και η έξοδος από την ευρωζώνη θα πυροδοτούσε μια παγκόσμια οικονομική κρίση άνευ προηγουμένου», εξηγούσε η «Wall Street Journal». «Σε μια τέτοια περίπτωση, όσο ειρωνικό και αν ακούγεται, είναι σχεδόν βέβαιο ότι η Ε.Ε. θα προχωρούσε σε τεράστιους συμβιβασμούς - ίσως ακόμα και να ξεχνούσε το χρέος της Ελλάδας».
Στην εισαγωγική του ομιλία στη συζήτηση για την ψήφο εμπιστοσύνης προς την κυβέρνησή του, ο πρωθυπουργός υποστήριξε, μεταξύ άλλων, και τα εξής αποκαλυπτικά: «Οι εταίροι μας προέβλεπαν πως το 2012 η Ελλάδα θα μπορούσε ν’ αρχίσει να δανείζεται κανονικά. Αυτό ήταν μια λάθος πρόβλεψη που… Δεν ήταν δική μας, αλλά των εταίρων μας». Την υιοθετήσαμε, παρ’ όλα αυτά, αδιαμαρτύρητα και φτάσαμε εδώ που φτάσαμε. Με άλλα λόγια, η τακτική του «yesman» που ακολούθησε ο προκάτοχός σας και συνολικά η ελληνική κυβέρνηση δεν οδηγεί πουθενά.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι όποιος χρωστάει βρίσκεται σε μειονεκτική θέση απέναντι στους δανειστές του και πρέπει να κάνει οδυνηρούς συμβιβασμούς. Αν, όμως, του ζητούν πιεστικά να επαναλάβει τα ίδια λάθη που τον οδήγησαν στο χείλος του γκρεμού ή να πουλήσει όλα τα ασημικά χωρίς καμία ελπίδα σωτηρίας, θα πρέπει να διαπραγματευθεί σθεναρά, χρησιμοποιώντας όλα τα όπλα που του έχουν απομείνει.
Στη δική μας περίπτωση, η κυβέρνηση ασκεί συχνά τέτοιου είδους «διαπραγματευτικούς εκβιασμούς», μόνο που στρέφονται πάντα εναντίον των πολιτών της χώρας, όπως η τελευταία θεωρία ότι αν δεν ψηφισθεί το μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα, δεν θα δοθεί η επόμενη δόση του δανείου. «Σε αντίθεση με ό,τι λέγεται δημοσίως, κανείς εκ των εμπλεκομένων δεν σκέφτεται στα σοβαρά ν’ αφεθεί η Ελλάδα να χρεοκοπήσει, ακόμη και εάν δεν εφαρμόσει σκληρά προγράμματα λιτότητας», σχολίαζε η «Münchner Merkur». «Εάν οι οικονομίες της Ε.Ε. είναι τόσο εύθραυστες που δεν μπορούν ν’ αντιμετωπίσουν μία αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους, είναι βέβαιο ότι δεν μπορούν ν’ αντιμετωπίσουν μία χρεοκοπία», συμπλήρωνε ο «Economist».
Όπως είχα την ευκαιρία να διαπιστώσω σε συζητήσεις με ξένους συναδέλφους που φθάνουν συνεχώς στην Αθήνα, ωριμάζει διεθνώς η άποψη ότι τα προβλήματα της Ελλάδας έχουν βαθιές ρίζες και ότι για επιλυθούν, προς όφελος της σταθερότητας της ευρωζώνης , απαιτείται ένα νέο «Σχέδιο Μάρσαλ» που να δίνει έμφαση στην ανάπτυξη και όχι στη λιτότητα. Στην ίδια κατεύθυνση κινείται και η πρόταση Γιούνκερ για τον μηδενισμό της ελληνικής συμμετοχής στα κοινοτικά αναπτυξιακά προγράμματα.
Υπάρχει γόνιμο έδαφος για νέες, εναλλακτικές προτάσεις που πρέπει να διατυπωθούν από την ελληνική πλευρά και να διεκδικηθούν χωρίς την ψυχολογία του επαίτη ή του ενοχικού καρπαζοεισπράκτορα που είναι άξιος της μοίρας του. «Η Γερμανία χρωστάει στην άσωτη Ελλάδα», είχαν ως τίτλο ακόμη και οι «Financial Times», η βίβλος των περιβόητων αγορών. Γιατί μπορεί η «Η Ελλάδα, η Ιρλανδία και η Πορτογαλία να ακολούθησαν μη βιώσιμες στρατηγικές και να ζούσαν με παραπάνω απ’ όσα μπορούσαν, αλλά αυτό δεν είναι όλη η αλήθεια. Η Γερμανία δεν θα προχωρούσε αγέρωχα με ρυθμό “oι Eυρωπαίοι φορολογούμενοι δεν βοηθούν την Ελλάδα”», εξανίστατο ακόμη και η «Welt», το σοβαρό ξαδελφάκι της «Bild». «Βασικά, χρηματοδοτούν την εξυπηρέτηση του χρέους της. (…) Δεν διασώζουμε αυτήν τη στιγμή μόνο την Ελλάδα, αλλά και τις ευρωπαϊκές τράπεζες», πρόσθετε ένας από τους «σοφούς» που συμβουλεύουν τη γερμανική κυβέρνηση.
Δεν ξέρω, κύριε υπουργέ, γιατί επιλέξατε ν’ αναλάβετε το υπουργείο Οικονομικών σε μια κυβέρνηση που παραπατάει. Θυμίζει κάποιον που θέλει να φωτογραφηθεί, έστω και πάνω σε ηλεκτρική καρέκλα. Το βέβαιο είναι ότι, με τη μέχρι τώρα πολιτική της, η κυβέρνηση έχει χαρίσει στη ΝΔ το δίκαιο αίτημα της επαναδιαπραγμάτευσης μιας συμφωνίας που ακόμη και οι εμπνευστές της θεωρούν πλέον αποτυχημένη.
Στις επόμενες εκλογές, που θα γίνουν σύντομα αν η κυβέρνηση δεν διαχειριστεί διαφορετικά τα πράγματα, η ΝΔ θ’ αναδειχθεί πρώτο κόμμα και πιθανότατα να σχηματίσει κυβέρνηση της μπλε πολυκατοικίας που θα γέρνει σαν τον Πύργο της Πίζας προς την ακροδεξιά. Και το ΠΑΣΟΚ θα υποστεί τέτοια συντριβή, που θα ακυρωθεί οποιοδήποτε σχέδιο για σοβαρό ηγετικό παιχνίδι στη μεταπαπανδρεϊκή εποχή: η πτώση θα παρασύρει και όλους τους επίδοξους διαδόχους του.
Αν, λοιπόν, θέλετε να αποτρέψετε αυτές τις εξελίξεις, δεν αρκεί να παραστήσετε τον Παπακωνσταντίνου με… περισσότερο βάρος. Πρέπει ν’ αλλάξετε πολιτική.
σχόλια