Μόλις την περασμένη εβδομάδα η Apple ξόδεψε 82 λεπτά στην παρουσίαση μίας νέας εφαρμογής, μιας οθόνης υπολογιστή που κατασκευάστηκε από άλλη εταιρεία και τριών λάπτοπ με το ίδιο όνομα. Δεν ήταν ακριβώς ούτε τα επιτεύγματα για τα οποία πολλοί ήλπιζαν, ούτε βελτιώσεις που θα συζητηθούν και κυρίως, αυτή η παρουσίαση ήρθε μετά την κυκλοφορία του νέου μοντέλου iPhone της εταιρείας, το οποίο έμοιαζε πολύ με τα δύο προηγούμενα… Και γενικώς, όλο αυτό δεν θύμιζε σε τίποτα τις καινοτομίες των προϊόντων της Apple του προηγούμενου διαστήματος. Μιλάμε απλώς για τα ίδια προϊόντα, σε διαφορετικά μεγέθη και μία πλημμυρίδα νέων αξεσουάρ και έξτρα γκάτζετς να τα συνοδεύουν.
Μοιραία, επανέρχεται στο προσκήνιο, μία παλιά, ωστόσο προφητική συνέντευξη, του αείμνηστου πλην ευρηματικού CEO, της Apple. Τι έλεγε σε αυτήν ο Στιβ Τζομπς; Βασικά, ανέλυε τους λόγους, για τους οποίους κατά την άποψη του τεχνολογικοί κολοσσοί όπως η Xerox, με καινοτόμο έργο στα εργαστήρια της, απέτυχε.
H αλήθεια είναι οτι η Apple, τεχνικά, δεν έχει το μονοπώλιο στα smartphones ή στα λάπτοπ αλλά οι εξωφρενικά υψηλές τιμές της για πρόσθετα, δείχνει την ισχύ της εταιρείας στο καταναλωτικό κοινό.
Τότε είχε μπει στη διαδικασία να συγκρίνει τον κύκλο ζωής των προϊόντων και τις εταιρικές δομές ενός ισχυρού brand, όπως η PepsiCo, την οποία είχε διοικήσει και ο John Sculley, ο CEO που κάποτε τον αντικατέστησε στην Apple. «Αν ήσουν ο υπεύθυνος παραγωγής ενός προϊόντος, δεν θα μπορούσες να αλλάξεις και πολύ την πορεία της επιχείρησης. Τότε ποιος πραγματικά επηρεάζει την επιτυχία της; Μα οι άνθρωποι στις πωλήσεις και στο μάρκετινγκ – αυτοί είναι που «τρέχουν» την επιχείρηση», έλεγε τότε ο Τζομπς. Και είχε προσθέσει και κάτι ακόμη που συμπλήρωνε την εξίσωση: «Το ίδιο συμβαίνει και με τις τεχνολογικές εταιρίες που μετατρέπονται σε μονοπώλιο. Αν είσαι ο υπεύθυνος παραγωγής στην IBM ή στη Xerox, ειλικρινά και τι έγινε αν φτιάξεις ένα καλύτερο φωτοτυπικό ή έναν καλύτερο Η/Υ; Αν όμως χάσεις το μονοπώλιο σου, η εταιρεία σου δεν είναι πια επιτυχημένη».
steve jobs talking about what happens when the marketing/sales people take over from a 'product' founder is... eerie pic.twitter.com/LQgpaZ6OyU
— Owen Williams⚡️ (@ow) October 29, 2016
Και η αλήθεια είναι αυτή: η Apple, τεχνικά, δεν έχει το μονοπώλιο στα smartphones ή στα λάπτοπ, ή σε οποιαδήποτε κατηγορία των άλλων προϊόντων που παράγει. Ωστόσο, οι εξωφρενικά υψηλές τιμές της για πρόσθετα, για αξεσουάρ ή για οτιδήποτε αφορά τη συντήρηση ή την αναβάθμιση ενός προϊόντος Mac, δείχνει την ισχύ της εταιρείας στο καταναλωτικό κοινό.
Και όλο αυτό το επιθετικό μάρκετινγκ που σχετίζεται με τις αναβαθμίσεις των προϊόντων της, διατηρώντας τις υψηλές τιμές στην αγορά και εν σχέσει με τους ανταγωνιστές, μοιραία έχει γίνει αντικείμενο κριτικής. Και είναι ακριβώς η ίδια κριτική που πριν από μερικά χρόνια ο Τζομπς ασκούσε στους ανταγωνιστές του.
«Οι εταιρείες κάποτε ξεχνούν τι σημαίνει να παράγουν σπουδαία προϊόντα. Κάποτε σαπίζει η αρχική, λαμπρή ιδέα που τους έκανε το μονοπώλιο που είναι», είχε πει σ’ εκείνη τη συνέντευξη ο Τζομπς, πρακτικά εξηγώντας το σκεπτικό του αναφορικά με την άνοδο και την πτώση τεχνολογικών κολοσσών που ξέμεναν από ιδέες και κατά συνέπεια και από αίγλη. Φυσικά, όταν τα έλεγε όλα αυτά δεν είχε κατά νου τη δική του εταιρεία. Και επειδή το βίντεο αυτής της συνέντευξης γίνεται αίφνης viral στις μέρες μας είναι ασαφές το πότε τα είπε όλα αυτά. Μόνη ένδειξη για τον χρόνο κατά τον οποίο ο Τζομπς ανέλυε τη σκέψη του, το γεγονός ότι από πίσω του βρίσκεται ένας λογότυπος της NeXT της εταιρείας που δημιούργησε, όταν «εξοριστηκε» από την το 1985, δηλαδή αρκετά πριν από την επιστροφή του –με δόξα και τιμή— στην Apple το 1996.
Είναι επίσης ασαφές, αν σκεφτόταν ότι η Apple, μία από τις πιο αξιόπιστες εταιρείες του κόσμου, θα κατέληγε να παράγει αντίγραφα των επιτυχιών που την καθιέρωσαν ή να λανσάρει βελτιωμένες επαναλήψεις ιδεών που κάποτε άλλαξαν τον κόσμο της τεχνολογίας…
Με στοιχεία από το Quartz