Στην πρώτη συνέντευξη τύπου των Ταλιμπάν μετά την κατάληψη της Καμπούλ, ο εκπρόσωπος τους Ζαμπιχουλάχ Μουτζαχίντ, ξεκίνησε με απαγγελία από το Κοράνι.
Λίγα λεπτά αργότερα, επιχειρούσε να καθησυχάσει τον πλανήτη, λέγοντας πως οι Ταλιμπάν σκοπεύουν να σεβαστούν τα δικαιώματα των γυναικών «στο πλαίσιο του ισλαμικού νόμου», της Σαρία.
Η κάτοχος του Νόμπελ Ειρήνης Μαλάλα Γιουσαφζάι, που είχε πυροβοληθεί σε ηλικία 15 ετών από Ταλιμπάν, επειδή διοργάνωσε καμπάνια για την εκπαίδευση κοριτσιών στο Πακιστάν, προειδοποίησε μιλώντας στο BBC, πως η ερμηνεία της Σαρία από τους Ταλιμπάν θα μπορούσε να αποδειχθεί καταστροφική για τις γυναίκες και τα κορίτσια στο Αφγανιστάν.
«Είχα την ευκαιρία να μιλήσω με μερικούς ακτιβιστές στο Αφγανιστάν, μεταξύ των οποίων και ακτιβιστές για τα δικαιώματα των γυναικών, και εκφράζουν την ανησυχία τους και την αβεβαιότητά τους για το πώς θα είναι η ζωή», δήλωσε στο BBC. «Πολλοί θυμούνται τι συνέβαινε από το 1996 έως το 2001, και είναι πολύ προβληματισμένοι για την ασφάλειά τους, τα δικαιώματά τους, την προστασία και την πρόσβαση στο σχολείο».
«Αν έπιαναν κάποια γυναίκα με βαμμένα νύχια, της έκοβαν την άκρη του αντίχειρα, ενώ λιθοβολούσαν μέχρι θανάτου όσες αρνούνταν να διακηρύξουν την αφοσίωσή τους στους Ταλιμπάν. Οποιαδήποτε έσπαγε τους κανόνες κινδύνευε να υποβληθεί σε δημόσιους εξευτελισμούς και ξυλοδαρμούς από την θρησκευτική αστυνομία των Ταλιμπάν.» Η ποινή του θανάτου ήταν μόνιμη απειλή.
Την τελευταία φορά που οι Ταλιμπάν ήταν στην εξουσία, δεν επιτρεπόταν στις γυναίκες να εργάζονται ούτε να εκπαιδεύονται. Από την ηλικία των 8 ετών ήταν υποχρεωτικό να φορούν μπούρκα και οι γυναίκες όφειλαν να συνοδεύονται από κάποιον άνδρα συγγενή τους όταν κυκλοφορούσαν δημοσίως. Όσες αψηφούσαν τους κανόνες μαστιγώνονταν δημοσίως, σε στάδια και δημαρχεία.
Το βρετανικό Sky News υπογραμμίζει σε δική του ανάλυσή πως εκείνη την περίοδο απαγορευόταν η φωτογράφιση, κινηματογράφηση και επίδειξη φωτογραφιών γυναικών σε εφημερίδες, βιβλία, καταστήματα ή ακόμα και εντός οικιών. Τοπωνύμια με «γυναικείο άρωμα» άλλαξαν και οι γυναίκες δεν επιτρεπόταν να εμφανιστούν στην τηλεόραση, ούτε να συμμετέχουν σε ραδιοφωνικές εκπομπές και δημόσιες συγκεντρώσεις.
«Αν έπιαναν κάποια γυναίκα με βαμμένα νύχια, της έκοβαν την άκρη του αντίχειρα, ενώ λιθοβολούσαν μέχρι θανάτου όσες αρνούνταν να διακηρύξουν την αφοσίωσή τους στους Ταλιμπάν. Οποιαδήποτε έσπαγε τους κανόνες κινδύνευε να υποβληθεί σε δημόσιους εξευτελισμούς και ξυλοδαρμούς από την θρησκευτική αστυνομία των Ταλιμπάν.» Η ποινή του θανάτου ήταν μόνιμη απειλή.
Τα ψηλοτάκουνα παπούτσια επίσης είχαν απαγορευτεί για να μην «προκαλούν» τους άνδρες ενώ δεν επιτρεπόταν στις γυναίκες να βγουν στα μπαλκόνια των σπιτιών τους.
Τι είναι η Σαρία
Η Σαρία ή Ισλαμικός Νόμος είναι ο ισλαμικός θρησκευτικός κώδικας διαβίωσης. Ένα σύστημα νόμων εμπνευσμένο από το Κοράνι, την Sunnah και Hadith, τις πράξεις και τα λεγόμενα του προφήτη Μωάμεθ. Προκύπτει ακόμα από τους φετφάδες, δηλαδή τις νομικές απόψεις και διδακτικές ερμηνίες που μπορούν να δώσουν ειδικευμένοι νομικοί και μουφτίδες, πάνω σε θέματα που σχετίζονται με τον ισλαμικό νόμο
Ετυμολογικά σημαίνει ο δρόμος προς την πηγή ύδατος από το ρήμα «shara'a» (شرع), που σύμφωνα με το «Λεξικό του Ιερού Κορανίου» του Αμπντούλ Μανάν Ομάρ, σχετίζεται με την ιδέα ενός συστήματος θείου νόμου. Περιλαμβάνει έναν κώδικα διαβίωσης που προβλέπει προσευχές, νηστείες και δωρεές προς τους φτωχούς. Άλλες πτυχές της Σαρία περιλαμβάνουν οδηγίες για το οικογενειακό δίκαιο, τα οικονομικά και τις επιχειρήσεις.
Ποιες είναι οι σκληρές ποινές
Ο ισλαμικός νόμος χωρίζει τα αδικήματα σε δύο γενικές κατηγορίες: Τα hadd που θεωρούνται σοβαρά εγκλήματα με συγκεκριμένες ποινές, και τα tazir, που οι ποινές αφήνονται στην διακριτική ευχέρεια και την κρίση των δικαστών.
Στα Hadd περιλαμβάνεται η κλοπή, που μπορεί να τιμωρηθεί με τον ακρωτηριασμό ενός χεριού του δράστη και η μοιχεία, για την οποία οι ένοχοι μπορούν να τιμωρηθούν με θάνατο διά λιθοβολισμού. Η κατάποση αλκοόλ επίσης μπορεί να τιμωρηθεί με μαστίγωμα. «Στην πραγματικότητα, οι περισσότερες χώρες δεν εφαρμόζουν τις παραδοσιακές ισλαμικές ποινές» λέει ο Αλί Μαζρούι, του Ινστιτούτου Διεθνών Πολιτισμικών Σπουδών. Ισλαμικοί οργανισμοί υποστηρίζουν ότι υπάρχουν πολλές δικλείδες ασφαλείας και υποχρέωση για σοβαρές αποδείξεις, για την εφαρμογή αυτών των ποινών.
Τα Ηνωμένα Έθνη έχουν αντιταχθεί στον θάνατο διά λιθοβολισμού, τονίζοντας πως συνιστά βασανιστήριο και βίαιη, απάνθρωπη, υποτιμητική μεταχείριση και τιμωρία, και ως εκ τούτου προφανώς απαγορεύεται. Όπως τονίζει το BBC, δεν υιοθετούν όλα τα μουσουλμανικά κράτη αυτές τις ποινές για τα σοβαρά αδικήματα.
Στις Qisas προβλέπεται πως ο δράστης υποβάλλεται ακριβώς στις ίδιες συνέπειες που είχε προκαλέσει με τις πράξεις του, στο θύμα του.
Πώς λαμβάνονται οι αποφάσεις
Όπως κάθε άλλο νομικό σύστημα, η Σαρία είναι περίπλοκη και η εφαρμογή της εξαρτάται αποκλειστικά από την ποιότητα και την εμπειρία των ειδικών. Εκδίδονται οδηγίες και αποφάσεις.
Υπάρχουν πέντε διαφορετικές σχολές για τον νόμο της Σαρία: τα τέσσερα δόγματα Hanbali, Maliki, Shafi'i και Hanafi και το δόγμα Shia Jaafari. Τα δόγματα διαφέρουν στο πόσο κυριολεκτικά ερμηνεύουν τα κείμενα από τα οποία προκύπτει η Σαρία.
Με πληροφορίες από BBC και Sky News