Θα μπορούσε να είναι μια χαρούμενη μέρα που θα την περνούσε ψωνίζοντας ρούχα και περνώντας καλά με φίλους και συγγενείς. Αντ' αυτού, στις 13 Απριλίου, στο εμπορικό κέντρο Westfield Bondi Junction στο Σίδνεϊ, ο 40χρονος Joel Cauchi σκόρπισε τον τρόμο, μαχαιρώνοντας μέχρι θανάτου έξι ανθρώπους - πέντε εκ των οποίων ήταν γυναίκες. Η μία, η Ashlee Good, 38 ετών, έβαλε το μαχαιρωμένο μωρό της στα χέρια ενός αγνώστου πριν πεθάνει αργότερα στο νοσοκομείο από τα τραύματά της. Το εννέα μηνών παιδί της εξακολουθεί να αναρρώνει.
Ο μόνος άνδρας που έχασε τη ζωή του ήταν ο φύλακας ασφαλείας, Faraz Tahir, 30 ετών, ο οποίος προσπάθησε μάταια να επέμβει.
Μετά την επίθεση, η αστυνομική διευθύντρια της Νέας Νότιας Ουαλίας, Karen Webb, δήλωσε στο αυστραλιανό ABC News ότι ήταν σαφές ότι ο κ. Cauchi είχε ως στόχο τις γυναίκες. "Είναι προφανές για μένα, είναι προφανές για τους ντετέκτιβ... ότι ο δράστης εστίαζε στις γυναίκες και απέφευγε τους άνδρες", είπε. Ο πρωθυπουργός της Αυστραλίας Άντονι Αλμπανέζε χαρακτήρισε το έμφυλο στοιχείο της επίθεσης "ανησυχητικό". Ο πατέρας του Cauchi δήλωσε εν τω μεταξύ στους δημοσιογράφους: "Για εσάς, είναι ένα τέρας. Για μένα, ήταν ένα πολύ άρρωστο αγόρι... ήθελε μια κοπέλα και δεν έχει κοινωνικές δεξιότητες να τα καταφέρει και ήταν τρελαμένος από αυτό".
Η αστυνομία εξακολουθεί να ερευνά τι οδήγησε τον Cauchi, ο οποίος στο παρελθόν είχε εργαστεί ως συνοδός ανδρών, να πραγματοποιήσει την επίθεση. Αλλά δεν έχει διαφύγει της προσοχής ότι η δολοφονία έχει όλα τα χαρακτηριστικά μιας επίθεσης incel.
Ο όρος - που είναι συντομογραφία του involuntary celibates (ακουσίως ανύπαντρων) - αναφέρεται σε μια διαδικτυακή υποκουλτούρα κυρίως στρέιτ, λευκών ανδρών που θεωρούν ότι δεν μπορούν να προσελκύσουν γυναίκες και έτσι τις καθιστούν, όπως και την ευρύτερη κοινωνία, αντικείμενα μίσους. Χαρακτηρίζεται ως εξτρεμιστική ιδεολογία από το Παγκόσμιο Φόρουμ Διαδικτύου για την Καταπολέμηση της Τρομοκρατίας (GIFCT) και ακολουθεί την πεποίθηση ότι οι γυναίκες είναι γενετικά κατώτερες από τους άνδρες και οδηγούνται στην αναπαραγωγή με ανώτερα αρσενικά, αποκλείοντας έτσι τα λιγότερο ελκυστικά αρσενικά, όπως οι ίδιοι.
Εμποτισμένα με μισογυνισμό και μνησικακία, παραδείγματα αυτής της πεποίθησης συναντώνται συχνότερα σε διαδικτυακά φόρουμ και chatrooms όπως το Reddit. Η ορολογία του, για τους μη μυημένους, μπορεί αρχικά να φαίνεται ως ανοησία. Για παράδειγμα, οι incels αναφέρονται σε "Chads" (αθλητικοί, όμορφοι άνδρες) και "Stacys" (εξαιρετικά ελκυστικές αλλά βαρετές γυναίκες)- και οι δύο δεν αγωνίζονται να κερδίσουν την προσοχή του αντίθετου φύλου. Οι "Beckys" είναι γυναίκες μέτριας εμφάνισης. Οι γυναίκες γενικά αναφέρονται μερικές φορές ως "femoids" ή "FHOs" (θηλυκά ανθρωποειδή).
Η κουλτούρα των incel λέει ότι οι οπαδοί της έχουν πάρει το "μαύρο χάπι" - μια αναφορά από την ταινία The Matrix, που σημαίνει ότι οι incels έχουν αποδεχτεί μοιρολατρικά την "αλήθεια" ότι δεν θα είναι ποτέ ελκυστικοί στις γυναίκες.
Η Δρ Kaitlyn Regehr, αναπληρώτρια καθηγήτρια ψηφιακών ανθρωπιστικών επιστημών στο University College του Λονδίνου, έχει μελετήσει πώς οι αλγόριθμοι έχουν οδηγήσει σε αύξηση του διαδικτυακού μίσους και του μισογυνισμού, συμπεριλαμβανομένων των επιθέσεων κατά των incel. Οι αλγόριθμοι έχουν σχεδιαστεί για να διατηρούν το feed ενός χρήστη ενδιαφέρον και ελκυστικό, σερβίροντας παρόμοιο περιεχόμενο με αναρτήσεις που έχει διαβάσει και αλληλεπιδράσει προηγουμένως. Έτσι, διαβάζοντας μια ανάρτηση incel, είναι πιθανό να σας σερβίρουν άλλες πέντε.
"Δεν ξέρουμε αν αυτός ο Αυστραλός μαχαιροβγάλτης είχε δει περιεχόμενο incel στο διαδίκτυο, αλλά η υπόθεση έχει κάποια από τα χαρακτηριστικά", εξηγεί. "Αυτές οι κοινότητες είναι άνδρες που αισθάνονται αποκλεισμένοι από τις ερωτικές σχέσεις, αλλά και από την κοινωνία γενικότερα.
"Καταφεύγουν συχνά σε διαδικτυακές κοινότητες για να αντλήσουν κουράγιο για τα συναισθήματα μοναξιάς τους,αλλά στη συνέχεια βρίσκουν επιβλαβές περιεχόμενο, το οποίο μπορεί να είναι ακόμη πιο επιζήμιο για την ψυχική τους υγεία και την ψυχολογική τους υγεία.
"Αυτό το περιεχόμενο και η ιδεολογία -που εστιάζει στις γυναίκες ή στην ανερχόμενη ανεξαρτησία των γυναικών- τους βοηθά να εκφράσουν ένα αίσθημα απώλειας ελέγχου. Αρχικά, αισθάνονται παραμελημένοι και μοναχικοί, στη συνέχεια αυτές οι ιδεολογίες μεταμορφώνονται σε απογοήτευση και τέλος σε θυμό".
Η ίδια προσθέτει ότι, ενώ το περιεχόμενο αυτό συνηθιζόταν να βρίσκεται σε ακραίους ιστότοπους, όπως τα chat rooms 4chan και 8chan, πιο πρόσφατα έγινε mainstream και μεταφέρθηκε στο TikTok και σε άλλες προσβάσιμες νεανικές πλατφόρμες. "Είναι πραγματικά ανησυχητικό το γεγονός ότι οι νεαροί άνδρες σερβίρονται με αυτού του είδους το περιεχόμενο. Παίρνουν μικροδοσολογία από αυτά τα πράγματα και όλοι πρέπει να ανησυχούμε".
Όλες οι μεγάλες τεχνολογικές πλατφόρμες έχουν λάβει μέτρα για να περιορίσουν το επιβλαβές περιεχόμενο στους ιστότοπούς τους, αλλά είναι αμφισβητήσιμο πόσο αποτελεσματικά ήταν αυτά τα μέτρα. Πρόσφατη έρευνα έδειξε ότι μόλις ιστότοποι όπως το Reddit κλείσουν φόρουμ που φιλοξενούν ακραίο περιεχόμενο, νέα ανοίγουν αλλού σε άλλους ιστότοπους.
Ο όρος incel επινοήθηκε αρχικά στα τέλη της δεκαετίας του 1990 από μια ομοφυλόφιλη Καναδή, γνωστή ως Alana, η οποία πάλευε να βρει μια σύντροφο. Αλλά μέχρι το 2012, η κοινότητα είχε μεταμορφωθεί σε ένα μέρος για άνδρες που πίστευαν ότι τους είχαν αδίκως αρνηθεί το σεξ με γυναίκες και ότι ο ανδρισμός τους βρισκόταν υπό απειλή.
Το 2014, όλα αυτά πήραν βίαιη τροπή όταν ο Elliot Rodger -που θεωρείται ο ιδεολογικός ιδρυτής του κινήματος- μαχαίρωσε έξι ανθρώπους στην Καλιφόρνια πριν αυτοκτονήσει. Ο Rodger άφησε ένα βίντεο στο YouTube και ένα μανιφέστο 137 σελίδων, το οποίο κατηγορούσε τις γυναίκες ότι τον απέρριπταν.
Η επίθεση ενέπνευσε παρόμοιες δολοφονίες σε όλο τον κόσμο, προτού εξαπλωθεί στο Ηνωμένο Βασίλειο τον Αύγουστο του 2021, όταν ο 22χρονος Τζέικ Ντέιβισον σκότωσε πέντε άτομα στο Πλίμουθ, έχοντας διαβάσει threads των incel στο διαδίκτυο.
Το Κέντρο για την Αντιμετώπιση του Ψηφιακού Μίσους (CCDH), ένας βρετανικός μη κερδοσκοπικός οργανισμός, προειδοποίησε ότι τα βίντεό του χρησιμοποιούνταν ως "σημείο συγκέντρωσης" για τους εξτρεμιστές incel. Είναι ανησυχητικό ότι τους μήνες μετά τον θάνατό του, οι επισκέψεις στα μεγαλύτερα φόρουμ incel του Ηνωμένου Βασιλείου αυξήθηκαν περισσότερο από πέντε φορές.
Για τον Duncan Gardham, ειδικό σε θέματα εξτρεμισμού και τρομοκρατίας, ο αυξανόμενος αριθμός όσων έλκονται από την ιδεολογία των Incel είναι ένα μόνο παράδειγμα των μισογυνιστικών ομάδων που υπάρχουν στη λεγόμενη "ανδρόσφαιρα" - ένα δίκτυο διαδικτυακών ιστολογίων και φόρουμ που προωθεί τον ανδρισμό και την αντίθεση στον φεμινισμό.
"Δεν υπάρχουν επίσημες στατιστικές για τους χρήστες των Incel και είναι δύσκολο να παρακολουθηθεί", λέει. "Αλλά υπήρξε αύξηση αυτών των βίαιων διαδικτυακών συζητήσεων τα τελευταία πέντε χρόνια και μπορεί κάλλιστα να υπάρχουν χιλιάδες οπαδοί στο Ηνωμένο Βασίλειο.
"Η άνοδος στο Ηνωμένο Βασίλειο ακολούθησε αυτό που είδαμε στις ΗΠΑ, με τις περισσότερες περιπτώσεις να είναι ένα μείγμα ακροδεξιού εξτρεμισμού και μισογυνισμού. Αν και κάποιοι μπορεί να το βλέπουν ως μια χαλαρή συλλογή διαδικτυακών ατόμων που μοιράζονται κοινά χαρακτηριστικά, υπάρχει πίεση να αναγνωριστεί ως ιδεολογία και να αντιμετωπιστεί ως τέτοια.
Σύμφωνα με μελέτες του Πανεπιστημίου του Έξετερ, σχεδόν 1.000 αναφορές σε απάνθρωπο μισογυνισμό ή βίαιη δράση καταγράφονται κάθε μέρα στην "incelosphere" - μια απότομη αύξηση από το 2016.
Δεν είναι όμως σαφές γιατί παρατηρείται αυτή η αύξηση, με τη μεταδιδακτορική ψυχολόγο του Χάρβαρντ Miriam Lindner να υποστηρίζει ότι οι επιταχυνόμενες κοινωνικές και οικονομικές αλλαγές στους ρόλους των φύλων και ο τρόπος λειτουργίας του διαδικτύου δημιουργούν μια "οικολογία όπου οι πεποιθήσεις των incel μπορούν να ευδοκιμήσουν και να κάνουν τη βία ελκυστική".
Η ίδια εξηγεί ότι, με εξελικτικούς όρους, οι άνδρες μπορεί να επιθυμούν μεγαλύτερο έλεγχο στη διαδικασία επιλογής συντρόφων. Αλλά τις τελευταίες δεκαετίες, η ισορροπία δυνάμεων, όσον αφορά τον έλεγχο των γεννήσεων και τις φιλελεύθερες επιλογές, έχει μετατοπιστεί πιο αποφασιστικά προς τις γυναίκες.
"Οι γυναίκες, τώρα που δεν χρειάζεται να βασιζόμαστε σε έναν άνδρα για να είμαστε οικονομικά σταθερές, έχουμε την ελευθερία να εκφράσουμε τα χαρακτηριστικά που αναζητούμε σε έναν μόνιμο σύντροφο".
Τόνισε επίσης μια μελέτη του Pew Research Center, η οποία διαπίστωσε ότι το 60% των ανύπαντρων ανδρών αναζητούσε σχέσεις ή ραντεβού, σε σύγκριση με το 38% των γυναικών. Μελέτες σχετικά με τις διαδικτυακές γνωριμίες δείχνουν ότι οι γυναίκες παίρνουν περισσότερα likes από τους άνδρες σε αυτές τις εφαρμογές, ενώ οι γυναίκες βρίσκουν το 80% των ανδρών μη ελκυστικούς στις ιστοσελίδες γνωριμιών.
"Υποστηρίζω ότι οι γεμάτες μίσος διαδικτυακές κοινότητες επιτρέπουν στους άνδρες με χαμηλή αυτοεκτίμηση να ασχοληθούν... με ένα ευήκοο ακροατήριο ομοϊδεατών, παρέχοντας ιδιωτική αλλά μάταιη ικανοποίηση", γράφει ο Lindner.
"Προσπαθούν να αποδείξουν τη δύναμή τους, τη σημασία τους, την ικανότητά τους να ασκούν εξουσία δίνοντας πόνο. Αυτή η εντύπωση της ισχύος θα μπορούσε (υπό μια τελική έννοια) να τους κάνει πιο σεβαστούς και άρα σεξουαλικά επιτυχημένους".
Ο JM Berger, συνεργάτης του Διεθνούς Κέντρου για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, λέει: "Οι περισσότεροι ειδικοί συμφωνούν ότι το κίνημα αναπτύσσεται και ότι υπήρξε σημαντικός αριθμός βίαιων περιστατικών τα τελευταία δύο χρόνια.
"Νομίζω ότι ο σημαντικότερος παράγοντας που οδηγεί στην ανάπτυξη του κινήματος είναι ότι αποκρυσταλλώνει πολλές μισογυνιστικές συμπεριφορές που ήταν ήδη ευρέως παρούσες στην κοινωνία, τις διατυπώνει με σαφήνεια και προσπαθεί να τις δικαιολογήσει επίσημα.
"Επιπλέον, η άνοδος των αυτοαποκαλούμενων incels σχετίζεται πιθανότατα με τη γενική άνοδο του δεξιού εξτρεμισμού. Όχι όλοι, αλλά πολλοί incels είναι φανερά ρατσιστές ή αντισημίτες, εκτός από τις μισογυνιστικές τους απόψεις".
Είτε αυτό είναι αλήθεια είτε όχι, η διείσδυση του incel γίνεται αισθητή στην ευρύτερη κοινωνία. Σύμφωνα με μια πρόσφατη έρευνα της YouGov, υπάρχει μια αυξανόμενη υποκουλτούρα incel και manosphere στα σχολεία, με ένα στα έξι αγόρια να έχουν θετική άποψη για τον Andrew Tate, τον influencer των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και αυτοαποκαλούμενο βασιλιά του τοξικού ανδρισμού. Ο Tate, ο οποίος έχει κατηγορηθεί για βιασμό και εμπορία ανθρώπων, έχει απαγορευτεί από τις περισσότερες πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης, αλλά είναι εξαιρετικά οικείος στους μαθητές. Έχει αρνηθεί όλες τις κατηγορίες εναντίον του.
Τον περασμένο Μάιο, το υπουργείο Παιδείας δήλωσε ότι υπήρξε "σημαντική αύξηση" των εκπαιδευτικών που ανέφεραν μαθητές στο κυβερνητικό αντιτρομοκρατικό πρόγραμμα Prevent για "μικτές ή ασαφείς ιδεολογίες", συμπεριλαμβανομένης της "ιδεολογίας incel".
Σύμφωνα με την ψηφιακή εφημερίδα Schools Week, τα κυβερνητικά στοιχεία έδειξαν ότι οι αναφορές αυτές "εκτοξεύτηκαν" από 193 το 2016-17, σε 1.071 το 2019-20. Η αύξηση αυτή οδήγησε μια κυβερνητική επιτροπή του 2020 για την καταπολέμηση του εξτρεμισμού να χαρακτηρίσει την υποκουλτούρα των incel ως "νέα απειλή".
"Το κίνημα των incel δεν είναι κάποιο ανομοιογενές σύνολο μοναχικών λύκων που έχουν μυστηριωδώς καταλήξει στα ίδια συμπεράσματα σχετικά με το γιατί και πόσο μισούν τις γυναίκες", εξηγεί ο Imran Ahmed, διευθύνων σύμβουλος του CCDH. "Είναι στην πραγματικότητα μια εξαιρετικά οργανωμένη διαδικτυακή κοινότητα με κοινές αξίες και ιδέες, με καθοριστικές αρχές τα ψέματα για τις γυναίκες και το μίσος.
"Η έρευνά μας έδειξε ότι η ιδεολογία των incels - η οποία εξυμνεί ανοιχτά τη δολοφονία και το βιασμό των γυναικών - γίνεται ακόμη πιο ακραία, και οι incels συγκεντρώνονται σε διαδικτυακά φόρουμ όπου επίσης επαινούν ανοιχτά άλλους incels που έχουν διαπράξει φρικαλεότητες".
"Είναι απαραίτητο οι εταιρείες τεχνολογίας να αναλάβουν δράση κατά των φόρουμ μίσους των incel για να βοηθήσουν στην προστασία των γυναικών και των κοριτσιών".
Παρόλα αυτά, η κοινότητα των incel δεν κατατάσσεται στην κατηγορία των τρομοκρατικών ομάδων αλλά του εξτρεμισμού.
Ο Jonathan Hall, KC, ανεξάρτητος επιθεωρητής της νομοθεσίας για την τρομοκρατία στο Ηνωμένο Βασίλειο, λέει: "Τρομοκρατία σημαίνει ότι διαπράττεις βία ενώ προσπαθείς να προωθήσεις έναν σκοπό ή μια ιδεολογία.
"Αλλά μπορεί επίσης να υπάρχουν άνθρωποι που διαπράττουν μια βίαιη πράξη λόγω ψυχικής διαταραχής και αίσθησης προσωπικής αδικίας.
"Μπορεί να πιστεύουν σε μια συγκεκριμένη άποψη -ότι όλες οι γυναίκες είναι μισητές- αλλά διαπράττουν την πράξη τους από μόνοι τους- είναι αυτόβουλοι και δεν είναι τρομοκράτες.
"Όπως και να έχει, ωστόσο, οι επιθέσεις αυτές είναι βαθιά ανησυχητικές".
Mε στοιχεία από την Τelegraph
