Ο όρος «incel» βρίσκεται παντού πλέον.
Ο όρος προέρχεται από το αγγλικό involuntary celibate, που στα ελληνικά μεταφράζεται ως ακούσια αγαμία. Στην πιο βασική του μορφή, ο όρος incel περιγράφει κάποιον, συνήθως άνδρα, που είναι απογοητευμένος από την έλλειψη σεξουαλικών εμπειριών του.
Σύμφωνα με την μη κυβερνητική οργάνωση Anti-Defamation League, η οποία εργάζεται για την αντιμετώπιση του μίσους και του εξτρεμισμού, ως incels ορίζονται οι «ετεροφυλόφιλοι άνδρες που κατηγορούν τις γυναίκες και την κοινωνία για την έλλειψη της ρομαντικής επιτυχίας τους».
H ταυτότητα του incel διασπάται σε διάφορες πτυχές, μερικές από τις οποίες θεωρούνται επικίνδυνες τόσο για το κοινωνικό σύνολο όσο και για τα ίδια τα άτομα που φέρουν την συγκεκριμένη ταυτότητα.
Ο όρος μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί για να περιγράψει κάποιον που έχει μισογυνικές απόψεις ή συμπεριφορές. Συνήθως τότε φέρει μια υποτιμητική χροιά.
Πέρα από αυτό, η ταυτότητα του incel διασπάται σε διάφορες πτυχές, μερικές από τις οποίες θεωρούνται επικίνδυνες τόσο για το κοινωνικό σύνολο όσο και για τα ίδια τα άτομα που φέρουν την συγκεκριμένη ταυτότητα.
Πώς προέκυψε ο όρος;
Παρά την σύνδεσή του με τον μισογυνισμό και την απόδοσή του σε άνδρες, ο όρος incel προήλθε από μια γυναίκα. Η Alana, η οποία είναι γνωστή μόνο με το μικρό της όνομα, χρησιμοποίησε για πρώτη φορά τον όρο τη δεκαετία του 1990, μέσω ενός προσωπικού ιστότοπου με τίτλο «Alana's Involuntary Celibacy Project». Ο όρος έγινε μέρος της γλώσσας που χρησιμοποιούσε η ίδια και οι ακόλουθοι της ενώ συζητούσαν για τα συναισθήματα ντροπαλότητας και κοινωνικής αμηχανίας που αισθάνονταν.
Σταδιακά όμως ο όρος incel διαδόθηκε και άρχισε να αποκτά διαφορετικές σημασίες.
«Με έναν όρο όπως το "incel" και με οποιονδήποτε όρο ταυτότητας, ο ορισμός έγκειται στο πώς οι άνθρωποι τον χρησιμοποιούν για να περιγράψουν τον εαυτό τους και τους άλλους», δηλώνει η Brette Steele, ανώτερη διευθύντρια για την πρόληψη της στοχευμένης βίας στο Ινστιτούτο McCain. Σύμφωνα με την ίδια, αυτό εξηγεί γιατί η προέλευση του incel διαφέρει από την τρέχουσα χρήση του και γιατί είναι τόσο δύσκολο να καταλήξουμε σε έναν ακριβή ορισμό.
Ποια είναι τα χαρακτηριστικά της κουλτούρας των incel;
Τα διαδικτυακά φόρουμ που είναι αφιερωμένα στην κουλτούρα των incel είναι ένας αξιόπιστος τρόπος για να παρατηρήσει κανείς πώς εξελίχθηκε και χρησιμοποιείται σήμερα ο όρος.
Ένα φόρουμ στο Reddit με την ονομασία r/incels ήταν ένας από τους πιο δημοφιλείς τόπους συνάντησης για τους αυτοπροσδιοριζόμενους incels μέχρι που απαγορεύτηκε από την ίδια την πλατφόρμα το 2017 για παρουσίαση βίαιου περιεχόμενου. Μάλιστα τέτοιου είδους φόρουμ έχουν μελετηθεί από ερευνητές δημόσιας πολιτικής λόγω της μισογυνικής ρητορικής και των βίαιων ενορμήσεων που ασπάζονται τα μέλη της κοινότητας.
Σύμφωνα με μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Current Psychiatry Reports το 2022 και η οποία κατατέθηκε στην Εθνική Βιβλιοθήκη Ιατρικής, ορισμένες από τις ιδεολογίες που φαίνεται να αναπαράγονται και να συνδέουν μεταξύ τους τις κοινότητες των incel είναι οι εξής:
• μια ιεραρχία βασισμένη στην εξωτερική εμφάνιση, σύμφωνα με την οποία αυτή θεωρείται το βασικό κλειδί τόσο για τις σεξουαλικές σχέσεις όσο και για τη θέση του ατόμου στην κοινωνία
• την πεποίθηση στη γυναικεία «υπεργαμία», δηλαδή την αντίληψη ότι οι γυναίκες είναι υπερβολικά σεξουαλικά επιλεκτικές και χρησιμοποιούν τα προνόμια και τη σεξουαλικότητά τους για κοινωνική ανέλιξη
• μια αντιπάθεια προς τον φεμινισμό
Η μελέτη αναφέρει ότι καθώς ο φεμινισμός ήταν αυτός που προώθησε και ενθάρρυνε τις γυναίκες να εξασκούν το δικαίωμα τους στη σεξουαλική δράση, οι συζητήσεις στα φόρουμ των incel περιστρέφονται συχνά γύρω από την αντιστροφή της ισότητας των φύλων. Μάλιστα ορισμένες φορές προτείνονται «λύσεις» που περιλαμβάνουν κάποια μορφή εξαναγκασμού ακόμη και βιασμού.
Σε κάποιες περιπτώσεις προτείνεται ακόμα και πλήρης επιστροφή στην αναγκαστική μονογαμία υπό αυστηρή πατριαρχική κυριαρχία. Όπως επίσης αναφέρει η μελέτη, τέτοια άκρως ανησυχητικά σχόλια διαπνέονται από αισθήματα σεξουαλικού δικαιώματος, στα οποία οι incels σημειώνουν υψηλότερη βαθμολογία σε σχέση με τους άνδρες που δεν είναι incels.
Τι σημαίνει ο όρος «κόκκινο χάπι» στην κουλτούρα των incel;
Η κουλτούρα των incel είναι επίσης, από τη φύση της, μέρος της κουλτούρας του διαδικτύου. Τα memes και σχετική αργκό αποτελούν μεγάλο μέρος του τρόπου επικοινωνίας των incel.
Ένα από τα πιο σημαντικά σύμβολα της κοινότητας τους είναι η ιδέα του «κόκκινου χαπιού» ή του «μπλε χαπιού». Αυτή η μεταφορά προέρχεται από την ταινία The Matrix του 1999, στην οποία ο χαρακτήρας Neo, που ενσαρκώνεται από τον Keanu Reeves, πρέπει να επιλέξει μεταξύ της λήψης ενός μπλε χαπιού, το οποίο θα τον κρατήσει σε μια κατάσταση γαλήνιας άγνοιας, ή του κόκκινου χαπιού, το οποίο θα τον αφυπνίσει σε μια άβολη, αλλά διαφωτιστική πραγματικότητα.
Για τους incels, η άβολη πραγματικότητα που τους παρουσιάζεται από το κόκκινο χάπι είναι ότι η αγάπη και η σεξουαλική ικανοποίηση είναι αγαθά που τους αρνούνται οι γυναίκες και ότι οι γυναίκες, όχι οι άνδρες, ελέγχουν τις σεξουαλικές πτυχές της κοινωνίας, δηλώνει η Steele. Υπό αυτή την παραδοχή, το σεξ και οι σχέσεις γίνονται σχεδόν σαν ένα παιχνίδι με συγκεκριμένες προκλήσεις που πρέπει να ξεπεραστούν για τους ίδιους.
Όταν οι άνθρωποι περιγράφονται ως redpilled, σημαίνει ότι έχουν αποδεχτεί αυτή την πραγματικότητα. Η μεταφορά των κόκκινων και των μπλε χαπιών χρησιμοποιείται επίσης μεταξύ άλλων ομάδων που σχετίζονται με την alt right, συμπεριλαμβανομένων των πιστών του QAnon και άλλων θεωριών συνωμοσίας.
Επίσης υπάρχει και το «μαύρο χάπι», το οποίο είναι παρόμοιο με το κόκκινο, αλλά περιγράφει μια πιο νιχιλιστική οπτική σύμφωνα με την οποία η πραγματικότητα του κόκκινου χαπιού είναι αναπόφευκτη και αμετάβλητη.
Μερικά ακόμη παραδείγματα της slang των incel είναι τα εξής:
• chads: ο όρος χρησιμοποιείται για να αναφερθεί σε ελκυστικούς, αρρενωπούς άνδρες που οι incels αντιλαμβάνονται ότι βρίσκονται στην κορυφή της ανδρικής κοινωνικής ιεραρχίας.
• stacys: έτσι περιγράφονται οι ελκυστικές γυναίκες οι οποίες βρίσκονται στην κορυφή της γυναικείας κοινωνικής ιεραρχίας σύμφωνα με τους incel. Για τους ίδιους αυτές οι γυναίκες είναι εξίσου επιθυμητές όσο και ευκαταφρόνητες, καθώς σύμφωνα με την ιδεολογία τους, οι ελκυστικές γυναίκες είναι ο βασικός λόγος των σεξουαλικών τους αποτυχιών.
• looksmaxxing: Kάποιες ομάδες incels ενδιαφέρονται λιγότερο για τους θεωρούμενους κοινωνικούς και πολιτικούς λόγους της κατάστασής τους. Αντ' αυτού εστιάζουν, είτε θετικά είτε αρνητικά, στα δικά τους αντιληπτά ελαττώματα. Το looksmaxxing είναι η πράξη του να γίνει κάποιος όσο πιο ελκυστικός μπορεί, μέσω της περιποίησης, του στυλ ή της άσκησης. Όμως οι incel κοινότητες εμπλέκονται με άλλες διαδικτυακές κοινότητες όπου συναντώνται νεαροί άνδρες, και μπορεί κανείς να δει την επιρροή της κουλτούρας των video games σε λέξεις όπως αυτή. Ο όρος υπονοεί ότι υπάρχουν άλλες πτυχές της ζωής κάποιου που μπορούν να γίνουν «maxxed» πέραν της εξωτερικής εμφάνισης, όπως ο πλούτος ή η ίδια του η προσωπικότητα.
Είναι οι incels μέρος της «ανδρόσφαιρας»;
Οι incels θεωρούνται μέρος ενός ευρύτερου δικτύου ιδεολογιών, ομάδων και μέσων ενημέρωσης που μερικές φορές περιγράφονται στο σύνολο τους ως «ανδρόσφαιρα». Σε αυτό το σύνολο περιλαμβάνονται και οι λεγόμενοι ακτιβιστές των ανδρικών δικαιωμάτων, οι διάφοροι influencers των alpha male κ.ο.κ. Οι ομάδες incel, καθώς και η ανδρόσφαιρα γενικότερα, προσελκύουν κυρίως νεαρούς άνδρες που αναζητούν νόημα και κοινότητα.
Σύμφωνα με την Steel, οι νεαροί άνδρες αναζητούν αυτή την αίσθηση του ανήκειν για να εξηγήσουν τις τους συμβαίνει. Τα τελευταία χρόνια, όλο και περισσότεροι νέοι αναγκάστηκαν να στραφούν σε τέτοιου είδους διαδικτυακές κοινότητες, γεγονός που υποδεικνύει μια υποβάθμιση των προσωπικών κοινωνικών δεξιοτήτων.
Αυτές οι ομάδες τείνουν να μοιράζονται μισογυνιστικές απόψεις που παρουσιάζουν τις γυναίκες ως αντικείμενα που πρέπει να είναι υποταγμένα στους σεξουαλικά κυρίαρχους άνδρες, ενώ ταυτόχρονα τις παρουσιάζουν υπαίτιες για όλα τα δεινά της ανθρωπότητας.
Γιατί η incel ταυτότητα θεωρείται επικίνδυνη;
Τα προβλήματα ψυχικής υγείας, η απομόνωση, η πικρία και η μισογυνίστικη σκέψη που συχνά χαρακτηρίζουν την κουλτούρα των incel μπορούν να τους οδηγήσουν στο να ευθυγραμμιστούν με όλο και πιο ακραίες πεποιθήσεις. Ειδικοί και μελέτες έχουν σημειώσει ότι η κουλτούρα των incel συχνά διασταυρώνεται με ακροδεξιές ιδεολογίες και τη λευκή υπεροχή.
Τα τελευταία 10 χρόνια, αρκετά περιστατικά μαζικής βίας διαπράχθηκαν από άνδρες που αυτοπροσδιορίζονταν ως incels ή δημοσιοποιούσαν τις πεποιθήσεις τους περί ανδρικής υπεροχής.
Μια από τις πιο γνωστές περιπτώσεις είναι αυτή του Elliot Rodger, ο οποίος σκότωσε έξι άτομα το 2014 στο Isla Vista της Καλιφόρνια μαχαιρώνοντας και πυροβολώντας τα. Ο 22χρονος Rodger κατάφερε να τραυματίσει πάνω από 12 άτομα πριν αυτοκτονήσει. Μάλιστα κατέληξε να γίνει μια μορφή διασημότητας και έμπνευσης για την κοινότητα των incel.
Άλλα περιστατικά δείχνουν επίσης ότι η συμπεριφορά των incel και οι βίαιες συνέπειές της δεν περιορίζονται στην Αμερική. Ο άνθρωπος που βρίσκεται πίσω από μια επίθεση με φορτηγάκι το 2021 στο Τορόντο, όπου σκοτώθηκαν 10 άτομα, μίλησε για μια «επανάσταση των incel». Περιέγραψε μάλιστα τον Rodger ως τον απόλυτο κύριο. Ένας άνδρας που σκότωσε πέντε άτομα κατά τη διάρκεια ενός μακελειού στο Πλίμουθ της Αγγλίας το 2021, εξέφρασε την αλληλεγγύη του στην κουλτούρα των incel.
Σύμφωνα με τον Steven Driscoll, βοηθό διευθυντή του Εθνικού Κέντρου Αξιολόγησης Απειλών, παρατηρείται συχνά μια διασταύρωση μεταξύ μισογυνιστικών απόψεων και της λευκής υπεροχής, της ακροδεξιάς ιδεολογίας, καθώς και σε ορισμένες περιπτώσεις ακροαριστερών ιδεολογιών.
Ο ίδιος δηλώνει πως ο όγκος της έρευνας που εξετάζει τον μισογυνισμό ως ακραία ιδεολογία και τους incels συγκεκριμένα, καθώς και τη διασταύρωσή του με άλλες ιδεολογίες όπως η Λευκή υπεροχή, ως πεδίο έρευνας, αυξάνεται ραγδαία.
Άλλες συνέπειες της incel ιδεολογίας
Οι ψυχολόγοι παρατηρούν ότι η κουλτούρα των incel μπορεί να είναι επικίνδυνη για τους ίδιους τους άνδρες που βρίσκουν άνεση σε αυτήν.
Μια μελέτη του 2022 που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Evolutionary Psychology Science διερεύνησε ένα δείγμα αυτοαποκαλούμενων incels. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι το 75% των incels που ερωτήθηκαν είχαν κλινική διάγνωση σοβαρής ή μέτριας κατάθλιψης και το 45% σοβαρού άγχους.
Σύμφωνα με τον William Costello, επικεφαλή συγγραφέα της μελέτης και διδακτορικό φοιτητή στο Πανεπιστήμιο του Τέξας στο Όστιν, οι incels υποφέρουν από εξαιρετικά υψηλά επίπεδα άγχους, κατάθλιψης και μοναξιάς. Επιπλέον είναι ιδιαίτερα απρόθυμοι να ζητήσουν βοήθεια για την ψυχική τους υγεία.
Μια άλλη μελέτη του 2022 στο περιοδικό Journal of Sexual Medicine διαπίστωσε ότι όσοι αναγνωρίζονταν ως incels είχαν περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν υψηλότερα ποσοστά κατάθλιψης, παράνοιας και αρνητικών σκέψεων για τις σχέσεις τους με τους άλλους.
Ο Giacomo Ciocca, επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι αυτοί οι αρνητικοί ψυχοπαθολογικοί παράγοντες συμβάλλουν στην ακραία συμπεριφορά των incel και ότι η θεραπεία των βασικών λόγων για τους οποίους οι άνθρωποι αναζητούν τέτοιες ταυτότητες θα μπορούσε να βοηθήσει στην άμβλυνση των κινδύνων που ενέχουν τέτοιες συμπεριφορές.
Οι incel παλεύουν με την κατάστασή τους και αισθάνονται ότι οι γυναίκες είναι υπεύθυνες γι' αυτό, δήλωνει ο Ciocca. Υποφέρουν, αλλά είναι ανίκανοι να αλλάξουν την κατάστασή τους, οπότε κατηγορούν τους άλλους. Η βία προέρχεται από την αγανάκτηση τους. Επισημαίνει την βαρύτητα της συναισθηματικής αγωγής και της ψυχολογικής συμβουλευτικής στα πλαίσια του σχολείο ως μέσω πρόληψης.
Με στοιχεία από το CNN.
